 |
Tất cả sách của Phạm Quỳnh xuất bản từ năm 2000 trở lại đây, đều trích từ Nam Phong. Đến Hoa đường tùy bút, có thể coi là di cảo cuối đời của chủ bút tờ Nam Phong suốt 17 năm, chưa xuất hiện ở bất cứ ấn bản nào, đánh dấu thời gian ông dời, quay lại sự nghiệp văn chương.
Tạp văn và bản dịch thơ viết bằng chữ Hán được Phạm Quỳnh gửi cho người bạn tâm giao-thi sĩ Đông Hồ. Sau này gia đình tìm cách trao trả bản thảo cho gia đình Phạm Quỳnh, con gái là Phạm Thị Ngoạn ở Mỹ lưu giữ.
Trong lời giới thiệu sách có tựa đề Lạ lùng một cuốn sách dở dang, nhà văn Nguyên Ngọc viết: “Trong cuộc “lăn lộn” (ngày nay ta gọi là dấn thân) ấy, như ta biết Phạm Quỳnh đã thất bại. Ông lui về ẩn dật, và bắt tay viết Hoa đường tùy bút. Vậy Tùy bút Hoa đường là gì? Thoạt nhìn, mươi bài tạp văn, không có chủ đề chung, không đường dây dẫn dắt nhất quán, tản mạn, rời rạc, như chợt nhớ đâu viết đấy, chợt nghĩ gì thì nói ra… Nhưng mà đọc đi đọc lại, ngẫm kỹ, rất có thể đây là một sự chuẩn bị, chuẩn bị cho một cuộc tổng kết, có thể là một cuộc tổng kết lớn, và sâu, rất sâu nữa, mà tiếc thay, ông đã không kịp làm”.
