Theo phản ánh của người dân địa phương, từ hơn 1 năm trở lại đây, việc khai thác cát diễn ra rầm rộ trên đoạn sông Trạm chảy qua xã Tiên An. Nhưng việc lấy cát chỉ là vỏ bọc, thực chất 2 Cty Lộc Hà và Cty 515 lợi dụng giấy phép khai thác cát để đãi vàng. Trên khúc sông này hiện có hai bãi khai thác lớn của 2 DN trên là bãi sông Trạm (thôn 2) và bãi thác Ngắn (thôn 3). Mỗi ngày, hàng chục phương tiện ô tô, máy xúc, máy ủi, tàu cuốc liên tục vào ra vận chuyển cát sỏi và đãi vàng.
Anh Phan Hồng Phong, một người dân thôn 2 nói: “Mấy công ty nói khai thác cát nhưng đưa phương tiện vào làm vàng, dân ở đây ai cũng biết. Cấm người dân làm nhưng lại cho máy móc vào cày xới sông suối, gây ô nhiễm và nguy hiểm tính mạng người dân”.
Tại bãi sông Trạm, nơi Cty 515 đang khai thác cát, chứng kiến cảnh tượng bãi cát lớn đã bị cày xới tạo thành những hố sâu. Ngoài tàu thuyền phục vụ cho việc lấy cát còn có những máng nước lớn mà theo người dân đó là phương tiện các công ty đưa đến để lọc vàng. Tại bãi thác Ngắn, hoạt động khai thác cát cũng diễn ra tương tự.
Tuy việc khai thác diễn ra công khai, rầm rộ chỉ cách ủy ban xã Tiên An không xa, vậy nhưng cán bộ xã này lại tỏ ra không hay biết! Ông Phạm Hồng Phát, chánh văn phòng UBND xã, nói: “Công ty 515 đã dừng khai thác, Công ty Lộc Hà chỉ lấy cát. Trước đây, phát hiện họ khai thác vàng chúng tôi đã đề nghị cảnh sát môi trường tỉnh xử lí vì gây ô nhiễm. Còn việc khai thác vàng hiện giờ xã không biết còn hay không”.
Việc khai thác cát, đãi vàng đã gây ra một vụ chết người khiến dân bức xúc. Cuối tháng 7-2011, tại bãi thác Ngắn, nơi Cty Lộc Hà khai thác, em Huỳnh Anh Nghiêm (13 tuổi) con trai anh Huỳnh Bửu Huy và chị Võ Thị Kim trú tại thôn 3 chết đuối khi chơi cạnh một hố sâu do công ty này múc xới. Tuy nhiên, chính quyền địa phương và lãnh đạo công ty này không không đề cập gia đình người bị nạn.
Anh Huỳnh Bửu Huy nói: “Rõ ràng con trai tôi bị sụt hố cát chết đuối, dân làng ai cũng rõ. Vậy mà Cty Lộc Hà không hỏi han gì đến. Nhiều người nói gia đình nên kiện đòi bồi thường và chịu trách nhiệm trước cái chết của cháu, nhưng giờ biết kiện ai?”. Ông Đoàn Thông, cán bộ chăm sóc bảo vệ bà mẹ trẻ em xã Tiên An, khẳng định: “Cháu Nghiêm bị sụt hố cát do Cty Lộc Hà khai thác cát, đãi vàng nhưng không san ủi. Đây là những cái bẫy chết người, nhất là đang vào mùa mưa lũ”. Theo một số lãnh đạo xã, trước đây, Cảnh sát môi trường đã kiểm tra, xử phạt việc khai thác của hai doanh nghiệp này, nhưng nay đâu lại vào đấy.
Ông Phan Nhất Hải - Chủ tịch UBND xã Tiên An, cho biết: “Cty 515 làm ăn thua lỗ nên đã giải thể hơn một tháng nay, tuy nhiên số công nhân của Cty vẫn tiếp tục khai thác. Xã sẽ kiến nghị cơ quan chức năng kịp thời can thiệp ngừng mọi hoạt động. Riêng Cty Lộc Hà chỉ khai thác cát phục vụ công trình giao thông, không có chuyện đãi vàng!”. Cũng theo ông Hải, vị trí cháu Nghiêm chết không phải là nơi Cty Lộc Hà làm nên không thể bắt họ bồi thường.
