Phối cảnh khu lưu niệm truyền thống - Tưởng niệm liệt sĩ Trung đoàn 88 |
Đây là đơn vị được đánh nhiều trận mở các màn chiến dịch (Hòa Bình, Tây Bắc, Điện Biên); Ba lần được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang.
Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, có 6.000 cán bộ, chiến sĩ của trung đoàn hy sinh. Các cựu chiến binh Trung đoàn tự xây Đài tưởng niệm tại xã Tân Cương - Nơi trung đoàn thành lập, nơi trung đoàn xuất kích...
Từ ngày đầu thành lập Trung đoàn Liên hiệp Thanh niên, nòng cốt là Đoàn Thanh niên Cứu quốc Việt Nam đã nhận Trung đoàn là em nuôi của mình.
Cũng trong buổi sáng lịch sử của Trung đoàn, ông Hoàng Quốc Việt thay mặt T.Ư Đảng, Mặt trận Việt Minh trao tặng Trung đoàn thanh kiếm sắc khắc bốn chữ Mã đáo thành công như một trách nhiệm lịch sử.
Thanh kiếm sắc vung lên trong trận vận động chiến “khóa đầu chặn đuôi” Binh đoàn lê dương Sác Tông trong chiến dịch Biên giới (1950), bắt sống viên chỉ huy binh đoàn và nhiều sĩ quan binh lính Pháp, giải phóng một vùng biên giới mở cánh cửa thông với thế giới bên ngoài. Lúc ấy, Trung đoàn chưa đầy một tuổi.
Thanh kiếm sắc vung lên trong trận đánh tiêu diệt cụm cứ điểm Tu Vũ mở đầu chiến dịch Hòa Bình (1951). Dấu ấn sâu đậm nhất của cây kiếm sắc là cùng với các đơn vị bạn trong đội hình Sư đoàn 308 đập tan phòng tuyến Nậm Hu (Thượng Lào) để sau đó (ngày 1 Tết Giáp Ngọ), Trung đoàn cấp tập hành quân về bao vây Điện Biên Phủ. Thanh kiếm sắc lại vung lên đánh trận mở màn, đập tan cứ điểm Độc Lập.
Năm 1965, đế quốc Mỹ ồ ạt đổ quân vào miền Nam Trung đoàn được biên chế thành hai nhưng vẫn giữ phiên hiệu 88. Anh 88A được vào chiến trường B đánh Mỹ ở Khe Sanh, đường 9 Nam Lào, Đông Hà, (Quảng Trị)... Cây kiếm sắc 88A vung lên trên đầu thù ở Sa Thầy, Phước Sơn, Phú Hòa Đông, Củ Chi… Người em 88B bảo vệ hậu phương lớn miền Bắc.
Sau ngày đất nước được giải phóng hoàn toàn, Tổ quốc được thống nhất, những người lính Trung đoàn 88 đã nghỉ hưu, phục viên luôn nặng lòng thương nhớ 6.000 đồng đội liệt sĩ của hai trung đoàn anh em.
Ý tưởng xây dựng một Đài tượng niệm hình thành. Những người lính cựu chiến binh Trung đoàn 88 A, B đã thể hiện cụ thể bằng tấm lòng, bằng công sức, tiền của của mình để xây dựng Đài tưởng niệm. Hội Cựu chiến binh Trung đoàn còn được nhiều cơ quan, đoàn thể và bà con xã Tân Cương hưởng ứng giúp đỡ.
Giờ đây, trên khuôn viên 1.500 m2 tại trung tâm văn hóa xã Tân Cương là một công trình văn hóa đậm chất sử thi, lãng mạn và ấn tượng, ghi dấu ấn ngày thành lập Trung đoàn 88 ba lần anh hùng.
Qua cổng chính khuôn viên là một hồ nước trong. Từ bờ hồ phía trong bước lên các bậc đá đến một gò cao. Trên đỉnh gò là một biểu tượng hình cây đuốc bằng đá xanh nguyên khối cao 288cm.
Trụ đá hình tròn với hai ngọn lửa ở trên tượng trưng cho hai trung đoàn anh em ruột thịt cùng một mẹ 88. Bốn góc biểu tượng chính là 4 cây đèn đá, mỗi cây đèn có một khoảng cách 308cm, ý tưởng của người thiết kế là trung đoàn nằm trong lòng mẹ: Sư đoàn 308.
Hội Cựu chiến binh Trung đoàn 88 đã có nhiều cuộc gặp gỡ, trao đổi bàn việc thi công phần còn lại của Đài tưởng niệm để đến ngày 1/7/2009 sẽ hoàn thành, đón mừng 60 năm ngày thành lập Trung đoàn.