Bệnh do virus Epstein-Barr (viết tắt: EBV) gây ra. Mononukleoza phổ biến tới mức: đa số đối tượng nhóm tuổi bốn mươi từng là nạn nhân. Tuy nhiên đông đảo nhất vẫn là trẻ em và thanh niên dưới 25 tuổi. Sự tiếp xúc với nước bọt là đường lây nhiễm chính. Vì thời gian ủ bệnh dài, triệu chứng mắc bệnh chỉ xuất hiện khoảng 30-50 ngày sau nụ hôn.
Không phải cảm lạnh
Virus EBV tấn công niêm mạc màng họng, niêm mạc mũi, tai (kể cả lymphocyte B – tế bào bạch huyết B), vì thế triệu chứng giống với cảm lạnh. Với dạng nhẹ, bệnh giới hạn ở cảm giác bã người, đau đầu, đau họng, xổ mũi, chán ăn. Tuy nhiên ở một bộ phận cũng xuất hiện sốt cao (38-39 độ C), nổi hạch (chủ yếu ở cổ và dưới nách), phù nề amiđan, phình to gan và lá lách. Ngoài ra bệnh cũng có thể xuất hiện với kịch bản khác. Không hề có những triệu chứng đã kể, hoặc chỉ ở trạng thái nhẹ hơn nhiều - nếu hệ miễn dịch của cơ thể hoạt động tốt.
Xét nghiệm phức tạp
Với bệnh mononukleoza rất dễ chẩn đoán nhầm, bởi triệu chứng rất giống cảm lạnh, cúm hoặc viêm họng. Tuy nhiên vẫn có thể chẩn đoán chính xác thông qua xét nghiệm máu với chất hiển thị. Cần phải tiến hành xét nghiệm này, khi tình trạng sốt kéo dài hơn một tuần và các tuyến hạch, lá lách và gan phình to.
Cách thức chữa trị
Y học hiện đại vẫn chưa có thuốc đặc trị với virus EBV. Chỉ có thể làm dịu triệu chứng mononukleoza – hạ sốt và giảm đau đầu bằng các loại thuốc chứa paracetamol, ibuprofen hoặc giảm đau họng bằng viên ngậm chống viêm và giảm đau. Cũng may cơ thể có thể tự xoay sở với sự trợ giúp của những tân dược đã kể.
Khi không may bị bệnh cần tuân thủ những chỉ dẫn sau:
1- Nghỉ tại giường cho đến khi chưa hết sốt và những triệu chứng đã kể
2- Nên áp dụng thực đơn gồm các món ăn nhẹ, dễ tiêu (tốt nhất ăn cháo). Tuyệt đối không ăn các món thịt rán và những món ăn mỡ màng để tránh gây áp lực cho gan trong khi cơ quan này đang phải chống đỡ đòn đánh của virus.
3- Uống nhiều nước. Có thể pha nước orezon, để tránh cơ thể mất nước do sốt cao kéo dài.
4- Nên tuân thủ chế độ sinh hoạt – làm việc có điều độ sau trận ốm. Lý do Mononukleoza vắt kiệt sức cơ thể, vì thế phải lưu ý giữ gìn sức khỏe – thậm chí trong thời gian tối thiểu vài ba tuần. Cần duy trì ngủ đủ giờ (tối thiểu 7 tiếng/ngày); không làm việc nhiều hơn 8 tiếng/ngày. Tránh công việc nặng nhọc. Sau trận ốm mononukleoza, nạn nhân có khả năng miễn dịch suốt đời với bệnh, song đồng thời cũng suốt đời mang trong người virus của nó.
3 di họa khác của nụ hôn đắm đuối:
1- Lở mép – tình trạng ngứa ngáy, bỏng rát và mụn nhọt tại khu vực quanh miệng xuất hiện vài ba ngày sau nụ hôn. Thủ phạm là virus Herpes simplex (HSV-1). Không có vaccine phòng chống.
2- Lây nhiễm menigokoke – vi trùng gây những bệnh nguy hiểm, thí dụ viêm màng não. Triệu chứng ban đầu giống bệnh cúm. Đã có vaccine phòng ngừa.
3- Cảm lạnh – virus gây cảm lạnh không chỉ lây truyền qua đường hô hấp (ho, hắt xì hơi) mà cả qua đường nước dãi.
Nguyễn Hanh
Tri Thức Trẻ