Khuôn mặt bị san phẳng
Bác sĩ, TS Vũ Quang Vinh, Phó Chủ nhiệm Khoa Phẫu thuật tạo hình, cho xem bức ảnh bệnh nhân L.T.Th (37 tuổi, ở Th. Hóa) bị tạt axít, toàn bộ gương mặt biến dạng, không còn thấy mắt, mũi, miệng.
Trên góc tủ nhỏ có tấm ảnh với dòng chữ “Kỷ niệm 10 năm ngày cưới” của vợ chồng Th. Cô gái trong ảnh có đôi mắt to trong sáng, gương mặt đẹp, trái ngược với hình ảnh tàn khốc mà hóa chất đã gây ra cho Th.
Trở về phòng bệnh sau khi thay băng cho vết thương, bệnh nhân Th. đeo kính mát và khẩu trang để tránh ánh mắt tò mò của những người xung quanh. Chị Th. kể, từ mâu thuẫn với bố chị, người chú ruột đã hắt cả ca axít vào mặt chị vào buổi chiều tháng 10 năm ngoái.
Axít chảy từ trán xuống gây bỏng toàn bộ mặt và ngực. Cũng từ lúc ấy chị Th. không còn nhìn được xung quanh vì 2 mắt bị hóa chất làm cho dính lại, mũi và miệng cũng biến mất.
Đứa con trai mới lên 9 tuổi khóc thất thanh và luôn chạy trốn mỗi khi nhìn thấy mẹ. Chị được chồng đưa đi hết Bệnh viện Mắt T.Ư để cứu đôi mắt rồi lại sang Viện Bỏng quốc gia để điều trị bỏng.
Các bác sĩ Bệnh viện Mắt T.Ư đã giúp bệnh nhân Th. lại nhìn thấy mọi thứ. Chỉ duy nhất gương mặt bản thân khi đó Th. lại không hề nhìn thấy, bởi chồng chị đã dán kín tất cả những tấm gương có trong nhà và chỉ luôn động viên vợ rằng gương mặt bị vài vết sẹo do bỏng.
Cho đến khi được các bác sĩ Khoa Phẫu thuật tạo hình tái tạo toàn bộ gương mặt, chị Th. mới được soi gương để biết thực hư những vết sẹo bỏng ra sao. Th. gỡ kính mát, bỏ khẩu trang cho tôi xem gương mặt đã được tái tạo.
Đôi mắt dẫu không to tròn như xưa nhưng đã được tạo hình đều nhau và như mắt người bình thường. Bác sĩ đã tạo hình lại toàn bộ mũi và miệng cho bệnh nhân này. Riêng việc ăn uống hơi khó khăn do miệng chưa mở to được.
Trong thời gian tới, bệnh nhân sẽ được bác sĩ chỉnh sửa mũi, miệng và hút bớt mỡ trên mặt (do da lưng dùng để ghép lên mặt bệnh nhân nhiều mỡ) cho hoàn thiện hơn.
Ca phẫu thuật lịch sử
Trên cơ thể người, không có vùng da nào đủ mạch máu để tái tạo mặt. Qua nghiên cứu TS Vinh nhận thấy vạt da lưng là nơi tốt nhất để tái tạo mặt. Khi trao đổi với thầy dạy của mình là một giáo sư đầu ngành về tạo hình tại Nhật Bản, TS Vinh nhận được khuyến cáo: “Hãy cẩn thận vì khả năng thành công rất thấp”.
TS Vinh cùng các đồng nghiệp dùng bằng vạt da tự thân để tạo hình lại khuôn mặt cho bệnh nhân. Nhóm phẫu thuật đã sử dụng vạt da tự do siêu mỏng và nối 2 cuống mạch trong tạo hình vi phẫu toàn bộ gương mặt.
Do bệnh nhân béo nên nhiều mỡ, việc tìm mạch máu để nối vô cùng khó khăn. Trong suốt 9 tiếng đồng hồ liên tục, bác sĩ Vinh đã thực hiện tái tạo mắt, mũi, miệng cho bệnh nhân Th. Khó khăn nhất là tính toán làm sao để vạt da đủ che phủ toàn bộ mặt mà không bị mất nguồn cấp máu giúp vạt da được nuôi dưỡng.
Nhờ kính hiển vi phẫu thuật, bác sĩ đã nối những mạch máu có đường kính chỉ 1,5mm và 0,8mm lại với nhau. Chỉ với kỹ thuật vi phẫu các bác sĩ mới lấy được vạt da và nối thần kinh để phục hồi cảm giác cho người bệnh.
Công nghệ vi phẫu được coi là tiên tiến nhất trong phẫu thuật tạo hình. Nó tạo ra các bước tiến mới mà các công nghệ cũ khó có thể làm.
TS Vũ Quang Vinh nói: “Không chỉ với bệnh nhân bị bỏng xạ trị, những ca bỏng nặng độ 5 (bỏng sâu, hở gân, xương, cơ, dây thần kinh…) cũng có thể được điều trị bằng công nghệ vi phẫu. Phương pháp phẫu thuật kinh điển khó đem lại hiệu quả cao như công nghệ này”.
GS.TS Lê Năm, Giám đốc Viện Bỏng quốc gia cho biết đây là một phương pháp có độ an toàn cao đáp ứng được yêu cầu về chức năng cũng như thẩm mỹ vùng cổ mặt. Tuy nhiên, nó là một kỹ thuật khó.
