Làm rõ trách nhiệm cán bộ
Theo Thanh tra Chính phủ (TTCP), từ năm 2010 - 2017, UBND TP Lạng Sơn đã chuyển đổi từ đất rừng sản xuất sang đất ở cho 9 hộ dân với diện tích hơn 5.249 m2 tại xã Mai Pha. Trong đó, có 3 hộ chuyển đổi mục đích không đúng với quy hoạch xây dựng hoặc quy hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt.
Qua kiểm tra hồ sơ, đoàn thanh tra phát hiện, ngày 20/10/2011, UBND TP Lạng Sơn có văn bản đề nghị Sở Xây dựng đưa một số khu đất dân cư ở tập trung vào quy hoạch phân khu, khu đô thị phía Nam thành phố, trong đó có khu đất của bà Hoàng Thị Nga, ở thôn Khòn Khuyên.
Đến ngày 9/11/2011, Sở Xây dựng có văn bản trả lời khu vực theo sơ đồ do UBND thành phố đề nghị đã được xây dựng trong nhiệm vụ quy hoạch đất ở sinh thái. Ngay sau khi Sở Xây dựng có văn bản nêu trên, ngày 24/11/2011, UBND TP Lạng Sơn đã cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) với diện tích 500m2 đất ở trong tổng số 5.000 m2 đất của bà Nga sở hữu.
TTCP cũng kiến nghị Thủ tướng yêu cầu UBND tỉnh Lạng Sơn kiểm tra, rà soát đối với các trường hợp không đủ điều kiện được giao đất tái định cư. “Nếu phát hiện có tiêu cực, vụ lợi, lợi dụng chức vụ quyền hạn để được giao đất tái định cư, không phải người bị thu hồi đất thì phải có biện pháp xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật…” – TTCP kết luận.
TTCP xác định, tại thời điểm chuyển mục đích sử dụng đất thì thửa đất của bà Hoàng Thị Nga không đủ điều kiện chuyển đổi. Mặt khác, khi đồ án quy hoạch hoàn thành, được cấp có thẩm quyền phê duyệt thì khu đất của bà Nga vẫn thuộc diện quy hoạch đất vườn đồi.
Tương tự, hộ ông Cao Tam Chiến ở thôn Khòn Khuyên cũng được cho phép chuyển đổi, cấp Giấy CNQSDĐ cho diện tích 500m2 trên tổng số 1.232 m2 đất vườn đồi không đúng quy định.
Qua kiểm tra hồ sơ sử dụng đất, TTCP còn phát hiện, cùng một ngày 12/4/2013, UBND TP Lạng Sơn còn cấp 4 Giấy CNQSDĐ với tổng diện tích 1.014 m2 (nguồn gốc từ đất rừng sản xuất) cho bà Nông Thị Minh Huệ, ở thôn Rọ, xã Mai Pha. Hộ ông Nguyễn Đắc Chúc cũng ở thôn Rọ được cấp Giấy CNQSDĐ đất vườn đồi với diện tích 1.574m2, trong đó có 1.426 m2 được chuyển đổi thành đất ở. Cơ quan thanh tra cho rằng tại thời điểm chuyển đổi, thửa đất của bà Huệ, ông Chúc không đủ điều kiện chuyển đổi mục đích sử dụng.
TTCP xác định việc cho phép chuyển đổi mục đích từ đất nông nghiệp (vườn đồi) sang đất ở và cấp Giấy CNQSDĐ cho các hộ dân nêu trên là vi phạm Luật Đất đai. Trách nhiệm thuộc UBND TP Lạng Sơn, Phòng Tài nguyên Môi trường và Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai thành phố. Bên cạnh đó có trách nhiệm của Sở Xây dựng khi có các văn bản trả lời cung cấp thông tin quy hoạch không phù hợp quy định của pháp luật về quy hoạch (trường hợp bà Nga và bà Huệ).
TTCP đề nghị UBND tỉnh Lạng Sơn chỉ đạo: Thu hồi Giấy CNQSDĐ đối với các hộ do vi phạm quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và xử lý công trình xây dựng theo quy định. “Đồng thời, kiểm tra làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân liên quan sai phạm, đặc biệt có hình thức xử lý kỷ luật nghiêm đối với các cán bộ thuộc Sở Tài nguyên Môi trường (TNMT) và UBND TP Lạng Sơn”, TTCP yêu cầu.
Ðề nghị Bộ Tài nguyên và môi trường vào cuộc
Theo TTCP, trong giai đoạn 2010 -2017, các cơ quan hành chính của tỉnh Lạng Sơn đã tiếp hơn 20 nghìn lượt công dân đến khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị với các nội dung chủ yếu liên quan đến công tác quản lý đất đai, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, giải phóng mặt bằng và thực hiện các chính sách xã hội.
Đáng chú ý, trong số các đoàn đông người có nội dung khiếu nại liên quan Dự án chỉnh trang phát triển đô thị và quy hoạch khu dân cư khối 2, phường Vĩnh Trại, TP Lạng Sơn.
TTCP xác định, ngoài áp dụng cơ chế căn cứ theo diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi được bố trí tái định cư chưa đúng quy định, UBND tỉnh còn nhiều lần chỉ đạo UBND thành phố ban hành quyết định giao 40 ô đất tái định cư cho 40 trường hợp không đủ điều kiện được bố trí tái định cư.
Trước tình hình hiện nay vẫn còn một số hộ dân khiếu nại, tố cáo kéo dài vì cho rằng diện tích đất bị thu hồi của gia đình nằm ngoài ranh giới thu hồi đất của dự án, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ TNMT vào cuộc, kiểm tra lại mốc giới, ranh giới để báo cáo Thủ tướng.
TTCP cũng kiến nghị Thủ tướng yêu cầu UBND tỉnh Lạng Sơn kiểm tra, rà soát đối với các trường hợp không đủ điều kiện được giao đất tái định cư. “Nếu phát hiện có tiêu cực, vụ lợi, lợi dụng chức vụ quyền hạn để được giao đất tái định cư, không phải người bị thu hồi đất thì phải có biện pháp xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật…” - TTCP kết luận.