Ý đến EURO 2016 với đội hình không có cầu thủ nào thực sự là ngôi sao. Tuy nhiên, màn trình diễn của Azzurri lại khiến hầu hết phải ngả mũ thán phục. Trước khi chạm trán Đức ở tứ kết, Ý đã đánh bại cả Thụy Điển, Bỉ và đương kim vô địch Tây Ban Nha. Theo cựu trung vệ Arsenal Martin Keown, Antonio Conte chính là ngôi sao sáng nhất trong các chiến thắng của đội bóng Thiên thanh.
Dưới bàn tay của Conte, sơ đồ chiến thuật 3-5-2 vốn bị coi là cũ kỹ và lỗi thời lại trở nên vô cùng hiệu quả. Bí quyết, như bình luận của Martin Keown trong bài viết riêng cho tờ Dailymail, là cách thức vận hành, yêu cầu cụ thể đối với từng vị trí. “Để vận hành sơ đồ này hiệu quả, HLV phải thực sự biết cái anh ta làm, và Conte đã chơi như vậy từ khi đến Juventus”-Keown nhận xét.
Trong sơ đồ 3-5-2 của Conte, 2 cầu thủ chạy cánh không phải lùi về quá sâu mà luôn nhận được sự hỗ trợ của 2 tiền vệ trung tâm để tạo thành các tình huống 2 chống 2 với cầu thủ chạy cánh và hậu vệ biên đối phương. Tiền vệ trụ của Ý thường xuyên be quét phía trước 3 trung vệ, vốn gần như giữ nguyên vị trí. Cách thức vận hành này giúp Ý kiểm soát tốt gần như toàn bộ mặt sân, không bị áp đảo quân số ở tuyến giữa. Đồng thời, Bonucci được tạo điều kiện để thực hiện các đường phát động tấn công bằng các pha chuyền dài lên trên cho Pelle và Eder. Cả hai tiền đạo của Ý rất ít khi phải lùi về sâu để hỗ trợ phòng ngự, trừ trường hợp Ý không kiểm soát được bóng trong thời gian dài, hoặc chịu sức ép thực sự từ đối phương.
Với việc thủ hòa đương kim vô địch thế giới Đức sau 120 phút, và chỉ chịu thua trên chấm luân lưu đầy may rủi, người Ý rõ ràng có lý do để tự hào với những gì đã thể hiện ở EURO 2016. Để thắng được một bậc thầy về chiến thuật, Cỗ xe tăng Đức cũng đã phải cần đến một bậc thầy chiến thuật khác, Joachim Low, và một chút may mắn trong loạt luân lưu cân não.
Trước cuộc đọ sức hôm qua, Đức chưa từng thắng Ý tại hai giải đấu lớn là World Cup và EURO. Joachim Low đã không để khát khao lật ngược lịch sử tác động tới các quyết định mang tính lý trí. Low đã từ bỏ chiến thuật 4-2-3-1 ưa thích để chuyển đội hình xuất phát sang 3-5-2, hệt như đối thủ. Julian Draxler, cầu thủ có lối chơi hơi hướng nghệ sĩ, bị hy sinh để nhường chỗ cho Benedict Howedes, một hậu vệ thực thụ. Đức đã chơi thận trọng hơn với lực lượng dày đặc ở trung tuyến. “Ý khác với Slovakia. Họ chơi với 2 trung phong và 2 cầu thủ chạy cánh dâng cao. Sẽ rất nguy hiểm duy trì sơ đồ 4 người (tiền vệ) để đấu với họ. Chiến thuật của Ý có vẻ dễ đoán, nhưng họ lại thực hiện rất tốt nó”-Low chia sẻ. Theo Joachim Low, Đức đã nghĩ ngay đến việc phải quay về sơ đồ 3 hậu vệ sau khi chứng kiến cách Ý đánh bại Tây Ban Nha. Với một chút điều chỉnh về sơ đồ chiến thuật, Đức và Ý đã chơi một trận đấu đầy tính toán, theo Low.
Một tuyển Đức tấn công mạnh mẽ từ đầu giải đã thay đổi, và cần thêm chút may mắn, để đánh bại Ý. Tuy nhiên, điều đó cũng cho thấy, đội bóng của Joachim Low đang thực sự là ứng viên lớn nhất cho chức vô địch.
