Tôi cưới vợ 3 năm. Thời gian đầu sống xa nhau nhưng chúng tôi quan tâm đến nhau. Chuyện chăn gối bình thường. Rất lâu sau khi cưới, vợ tôi mang bầu thì bị u xơ và bào thai đó không thể phát triển. Vợ tôi phải mổ lấy u. Sau đó chúng tôi đi thụ tinh ống nghiệm 2 lần nhưng không thành công. Tôi bị ám ảnh cảnh vợ nằm trên giường mổ và chuyện vợ sảy thai, vì thế chuyện sinh hoạt vợ chồng thưa dần và hầu như tôi không thể nào có cảm giác tốt... Sau khi vợ chồng tôi chuyển về sống chung, chuyện quan hệ cũng không khả quan hơn. Vợ tôi càng ngày càng cáu gắt và càng ôm lấy Ipad nhiều hơn, và tôi rất sốc khi vợ nói thẳng “không thỏa mãn thì cáu gắt”.
Tôi thành một bóng ma trong nhà. Tôi chỉ muốn kiếm nhiều việc để được về nhà muộn. Tôi sợ hãi nghĩ phải chăng mình bị bất lực. Tôi đi khám và biết là bình thường... Khi tôi nói với vợ cảm giác của tôi về câu nói đó của vợ thì vợ chối bay chối biến và cho rằng tôi hoang tưởng. Tôi chỉ muốn nói ra điều đó để hiểu nhau, để vợ tôi rút kinh nghiệm nhưng thật phũ phàng, vợ tôi cho rằng tôi hay suy nghĩ lung tung vì mẹ tôi có hiện tượng thần kinh hoang tưởng. Tôi chỉ muốn vợ nên thay đổi và xem lại cách hành xử chứ không phải sống với quan niệm như vậy... Tôi thấy mình thật sự khó nghĩ. Hay tôi nên ly dị để vợ tìm đến người đàn ông nào làm cho vợ thỏa mãn? Hay tôi phải thay đổi điều gì. Tôi thấy trống rỗng trong tâm hồn. (Văn)
 |
Ảnh: drchristinefernandez.com
Trả lời:
Về mặt sinh lý, có thể do hoóc môn không được sản xuất bình thường, hoặc do tâm lý làm ức chế khả năng sinh sản hoóc môn nam tính (hoặc nữ tính). Đây là vấn đề khó, vì nếu tâm lý thì việc điều trị bằng thuốc không có mấy tác dụng, còn nếu do sinh lý thì mới hy vọng điều trị thành công, trường hợp cả sinh lý và tâm lý thì rất khó điều trị. Một bác sĩ có thể điều trị bằng thuốc để thay đổi trạng thái sinh lý; còn một nhà tâm lý trị liệu sẽ chỉ cho cách giải phóng ức chế, tập thể dục… để giúp phục hồi sinh lý.
Trường hợp của bạn “bị ám ảnh cảnh vợ nằm trên giường mổ và chuyện vợ sảy thai, vì thế việc sinh hoạt vợ chồng thưa dần và hầu như bạn không thể nào có cảm giác tốt …” là hiện tượng tâm lý gây ra ức chế làm cho cơ quan nội tiết sinh lý không sản xuất hoóc môn. “Sau khi vợ chồng bạn chuyển về sống chung gần nhau, chuyện quan hệ cũng khả quan hơn …” tức là vẫn chưa bình thường. Trong lúc vợ bạn mong có con thì tâm lý kích thích nội tiết tố mạnh và đòi hỏi thỏa mãn sinh lý nhiều mà bạn chỉ “khả quan hơn”, lúc đó vợ bạn xuất hiện tâm lý bất thường “càng ngày càng cáu gắt”. Để tự giải quyết sinh lý vợ bạn đã “ôm lấy Ipad nhiều hơn” để giải phóng ức chế bằng giải trí, nhưng sự giải trí vẫn chưa giải phóng được ức chế nên nói thẳng “không thỏa mãn thì cáu gắt”. Câu nói này rất nhạy cảm mà lúc bình tĩnh người ta không nói ra được, nhất là phụ nữ.
Bạn “sợ hãi nghĩ phải chăng mình bất lực” thể hiện bạn có vấn đề về tâm lý. “Bạn đi khám và bạn vẫn là người đàn ông bình thường …” chỉ mới là hiện tượng hình thức chưa thể hiện được “chất đàn ông”. Bạn đã không khéo mà lại đẩy vợ vào “điều khó nói” nên cô ấy chối bay chối biến là tất yếu. Bạn hỏi “bạn nên làm gì?” nhưng ngay sau đó bạn lại nói “Tôi chỉ muốn vợ nên thay đổi và xem lại cách hành xử chứ không phải sống với quan niệm như vậy …”. Điều này cho thấy bạn thiếu logic trong suy nghĩ. Nếu bạn cứ đổ lỗi cho vợ thì sự hợp tác của vợ bạn với bạn sẽ trở thành bất hợp tác và là nguyên nhân của mọi sự “lạnh lùng”, “sợ hãi”, “bất lực”...
Bạn cần xem lại xem có đúng mẹ bạn có hiện tượng thần kinh hoang tưởng không. Nếu đúng thì rất có thể bạn bị di truyền hoặc ám ảnh. Bạn cần thay đổi cách suy nghĩ “đổ lỗi cho vợ” và điều chỉnh chế độ ăn uống, uống thêm thuốc theo toa của bác sĩ… thì mọi sự sẽ được cải thiện.
Chúc thành công.
GS.TS. Vũ Gia Hiền
Hội Khoa học Tâm lý & Giáo dục TP HCM
