Trong cuộc trả lời phỏng vấn Đài Truyền hình Trung ương Belarus trước đó, Chủ tịch nước Trần Đại Quang cho biết, hai bên đang tích cực triển khai dự án Liên doanh lắp ráp, sản xuất xe tải giữa Công ty cổ phần MAZ và Công ty cổ phần Âu Việt. Đây là liên doanh đầu tiên giữa Việt Nam và Belarus, dự kiến chính thức đi vào hoạt động cuối năm 2017.
Với tiềm năng to lớn trong lĩnh vực sản xuất phương tiện vận tải vốn là thế mạnh của Belarus, hợp tác giữa các doanh nghiệp Belarus, đặc biệt là MAZ, với các đối tác Việt Nam trong lĩnh vực này tiếp tục được mở rộng. Hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp sẽ được đẩy mạnh, nhất là trong việc xuất khẩu nông sản và liên doanh chế biến nông sản.
Cũng tại cuộc phỏng vấn này, Chủ tịch nước Trần Đại Quang cho biết, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh Kinh tế Á - Âu (EAEU) mang đến cơ hội quý báu, một không gian mới để phát triển quan hệ kinh tế - thương mại giữa Việt Nam và Belarus. Về tổng thể, hai bên đã cam kết dành cho nhau mức mở cửa thị trường hàng hóa chiếm khoảng 90% số dòng thuế, tương đương trên 90% kim ngạch thương mại song phương. Mức ưu đãi thuế quan mà hai bên dành cho nhau cho phép Việt Nam và Belarus tăng khối lượng xuất khẩu sang thị trường của nhau, nhất là các mặt hàng chủ lực (với Việt Nam là các sản phẩm dệt may, da giày, nông, thủy sản; với Belarus là các mặt hàng công nghiệp như máy móc, thiết bị, phương tiện vận tải, linh kiện phụ tùng ô tô); cân bằng hơn cán cân thương mại song phương và đạt mục tiêu nâng kim ngạch thương mại song phương lên 500 triệu USD trong thời gian tới. Hai nước có thể nghiên cứu thành lập liên doanh sản xuất, chế biến phù hợp với nhu cầu và tiềm năng của mỗi bên, tận dụng nguồn nguyên liệu đầu vào được nhập từ thị trường của nhau nhằm tranh thủ những ưu đãi của Hiệp định.
Tại cuộc gặp báo chí sau hội đàm, Tổng thống Alexander Lukashenko cho biết, cùng với các mặt hàng hiện nay như nông nghiệp, máy móc, ôtô, hai bên sẽ mở rộng việc xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Belarus, cùng với đó là cung cấp máy kéo nông nghiệp của Belarus sang Việt Nam. Hai bên cũng xem xét khả năng triển khai các dự án hợp tác chung trên lãnh thổ của nhau.
Việt Nam sẽ nỗ lực để Belarus và các nước EAEU mở rộng quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại với Cộng đồng ASEAN - một thị trường thống nhất, phát triển năng động với trên 600 triệu dân và GDP đạt khoảng 2.500 tỷ USD, Chủ tịch nước Trần Đại Quang cho biết.
Bên cạnh đó, tại cuộc hội đàm, hai bên nhất trí tiếp tục nỗ lực triển khai thực hiện tốt Chương trình hợp tác giữa Việt Nam và Belarus trong các lĩnh vực kinh tế, khoa học, giáo dục và văn hóa giai đoạn 2016 - 2018; tiếp tục triển khai hiệu quả hợp tác quốc phòng - an ninh; tạo điều kiện thuận lợi để các địa phương hai nước phát triển hợp tác cùng có lợi, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết.
Ủng hộ lập trường của Việt Nam trên biển Đông
Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Tổng thống Alexander Lukashenko đánh giá cao các nỗ lực của hai bên nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất nhập cảnh của công dân hai nước và thúc đẩy hợp tác du lịch. Chủ tịch nước Trần Đại Quang cảm ơn lãnh đạo và các cấp chính quyền địa phương Belarus đã hỗ trợ, giúp đỡ cộng đồng người Việt Nam tại Belarus trong thời gian qua và mong phía Belarus tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi để cộng đồng người Việt Nam sinh sống, làm việc, kinh doanh ổn định theo luật pháp Belarus và hòa nhập với xã hội sở tại.
Trao đổi về các vấn đề quốc tế, lãnh đạo hai nước thể hiện quan điểm chung về nhiều vấn đề quốc tế và khu vực, trong đó nhấn mạnh vai trò trung tâm của Liên Hợp Quốc với tư cách là cơ chế chủ đạo trong việc bảo đảm hòa bình, an ninh quốc tế và phát triển bền vững, ủng hộ việc tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động của Liên Hợp Quốc.
Tổng thống Belarus khẳng định ủng hộ lập trường của Việt Nam giải quyết các tranh chấp lãnh thổ, trong đó có tranh chấp tại biển Đông, bằng các biện pháp hòa bình, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, với sự tham gia của tất cả các bên liên quan và hoan nghênh các nỗ lực nhằm sớm đạt được Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở biển Đông (COC).
Ký 9 văn kiện hợp tác
Kết thúc hội đàm, Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Tổng thống Alexander Lukashenko ký Tuyên bố chung về Phát triển toàn diện và sâu rộng quan hệ đối tác Việt Nam – Belarus và chứng kiến lễ ký kết 9 văn kiện hợp tác song phương, gồm:
Nghị định thư sửa đổi Nghị định thư giữa hai Chính phủ về hỗ trợ sản xuất phương tiện vận tải có động cơ trên lãnh thổ Việt Nam; Thỏa thuận hợp tác về Khoa học và Công nghệ giữa Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Viện Hàn lâm Khoa học quốc gia Belarus; Thỏa thuận hợp tác giữa Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam và Viện Hàn lâm Khoa học quốc gia Belarus; Quy chế hoạt động của Ủy ban liên chính phủ Việt Nam - Belarus về hợp tác kỹ thuật quân sự; Bản ghi nhớ về trao đổi đoàn cán bộ nghỉ dưỡng giữa Bộ Công an Việt Nam và Bộ Nội vụ Belarus; Thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực thể dục thể thao; Bản ghi nhớ về hợp tác trong lĩnh vực địa chất; Thỏa thuận hợp tác giữa tỉnh Lào Cai và tỉnh Brest; Bản ghi nhớ hợp tác giữa thành phố Hải Phòng và tỉnh Vitebsk.
Cùng ngày, Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã trồng cây thông lưu niệm tại Cung Độc lập ở Thủ đô Minsk, gặp gỡ các cán bộ Đại sứ quán và đại diện cộng đồng người Việt tại Belarus.
