Chiều 20/3, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam Đặng Xuân Thanh xác nhận nắm thông tin hơn 100 cuốn sách ở Viện Nghiên cứu Hán Nôm thất lạc. Lãnh đạo Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam cử người tiến hành xác minh, làm rõ thông tin.
Sau gần 10 ngày rà soát, đối chiếu từ 22/3 đến 29/3/2023, Viện Nghiên cứu Hán Nôm thông báo tìm thấy 14 quyển, tổng số sách thất lạc giảm xuống còn 107 quyển.
"Điều này mang lại hy vọng vẫn có thể tìm kiếm thêm các sách thất lạc", đại diện Viện Nghiên cứu Hán Nôm nêu.
 |
| Cuốn Toàn Việt thi lục bị thất lạc cuối năm 2022. |
Ngoài ra, nhóm kiểm kê gồm các chuyên gia, lãnh đạo Viện, Trưởng ban Thanh tra nhân dân, Thư ký Hội đồng khoa học báo cáo có 877 quyển sách thuộc loại hư hại, trong đó có 110 quyển hư hại nặng, chưa có giải pháp tu bổ. Viện Nghiên cứu Hán Nôm cho biết số sách này cần được tổ chức giám định để có kế hoạch xử lý phù hợp.
Về nguyên nhân thất lạc sách, đại diện Viện Nghiên cứu Hán Nôm cho rằng có sự lẫn lộn sách trong kho sưu tầm. Trong quá trình thực hiện nghiệp vụ bảo quản và tu bổ kéo dài nhiều năm đối với số lượng tài liệu lớn, lại ở một không gian kho nhỏ, các ký hiệu sách không liền mạch dẫn đến tình trạng khó kiểm soát.
Quá trình kiểm kê và bàn giao kho sưu tầm trong các năm 2005 và 2013 cũng không đảm bảo đúng quy trình. Nguyên nhân khác được đưa ra là người được giao quản lý chìa khoá kho sách thiếu chặt chẽ trong việc phân quyền đóng mở cửa kho.
 |
Viện Nghiên cứu Hán Nôm khẳng định việc thất lạc và hư hại tài liệu là tổn thất lớn. |
Từ tháng 7/2022 trở về trước, bộ phận bảo quản có một chùm chìa khoá dùng chung, đến lịch trực của nhân viên nào họ chịu trách nhiệm mở cửa kho để giao nhận sách cho bạn đọc.
"Do trong kho không có vách ngăn nên bất kỳ nhân viên nào cũng có thể tiếp cận trực tiếp với tất cả tài liệu. Ngoài ra, trưởng bộ phận Bảo quản giữ riêng một chùm chìa khóa ra vào kho sách", đại diện Viện Nghiên cứu Hán Nôm cho biết.
Lãnh đạo Viện đã thay đổi một số quy chế trong bảo quản và giao nhận sách để đảm bảo an toàn. Viện Nghiên cứu Hán Nôm khẳng định việc thất lạc và hư hại tài liệu là tổn thất lớn. Sự việc này cần được giải quyết trên tinh thần trân trọng tài liệu đúng mức, không hạ thấp, không thổi phồng. Viện cũng thông báo sẽ thực hiện tổng kiểm kê toàn bộ tài liệu Hán Nôm một lần nữa.
Thực hiện chức năng, nhiệm vụ do Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam (Viện Hàn lâm) phân công, Viện Nghiên cứu Hán Nôm (VNCHN) bảo quản các tài liệu Hán Nôm, trong đó có 2 nhóm tài liệu chủ yếu là sách Hán Nôm gồm 34.014 quyển đã được ghi trong sổ đăng ký cá biệt và thác bản văn bia gồm 58.357 đơn vị.
Từ cuối năm 2022, nhân sự của Viện Nghiên cứu Hán Nôm đã hai lần lên tiếng về tình trạng thất lạc, hư hại sách. Viện trải qua nhiều lần tổng kiểm kê, rà soát.
