Ho khan có thể xuất phát từ các lý do như: hít phải những mẩu vụn thực phẩm, khói thuốc, khói than, mùi hóa chất hoặc do thay đổi thời tiết; do cúm hay cảm lạnh hoặc có thể là triệu chứng của bệnh hen phế quản, trào ngược dạ dày, thực quản, suy tim...
Để trị ho khan bạn có thể dùng quả trám hoặc quả lê để thay thế thuốc Tây y.
Trám
Trám dùng làm thuốc thường là trám trắng. Theo Đông y, trám có vị ngọt chát, nhập vào kinh phế và kinh vị có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, nhuận phổi thông hô hấp, tiêu đờm, tiêu ứ, có thể chữa các bệnh sưng họng, nhiệt ở phổi dẫn đến ho khan, ứ trệ khó tiêu, trúng độc do ăn cá, rùa. Đông y thường dùng trám làm thuốc chữa ho, lợi phổi.
Với ho khan, rát cổ, khản tiếng bạn cần chuẩn bị 5 quả trám, 5gr trà xanh, 20gr mật ong. Đập giập trám, cho vào nồi đất đun 15 phút rồi rót vào cốc đã có sẵn trà xanh, mật ong, hãm 10-15 phút rồi uống.
Ngoài ra bạn cũng có thể dùng trám để trị ho khản cổ bằng cách: Lấy trám tươi 4 quả bỏ hột, giã nát với huyền sâm 10g thái lát. Cho vào nồi đất đổ ngập nước, nấu uống. Bài thuốc này có tác dụng tư âm, giáng hỏa, lợi yết hầu, thanh nhiệt giải độc, tiêu thũng.
Lê
Quả lê được Đông y coi là vị thuốc rất hiệu quả trong việc chữa các bệnh liên quan đến đường hô hấp trên như viêm họng, ho, khản tiếng... Vì lê tính mát, vị hơi chua, có tác dụng nhuận phế, tiêu đờm, giảm ho, thanh nhiệt, tiêu độc, nhuận tràng, sinh tân dịch, dưỡng huyết.
Bạn có thể áp dụng các bài thuốc từ loại quả này để trị ho khan:
Nước lê + ngó sen: Chuẩn bị 500gr lê, gọt vỏ bỏ hạt, vắt lấy nước; 500gr ngó sen, bỏ đốt, lọc vỏ, thái vụn vắt lấy nước. Trộn 2 thứ với nhau, uống thay nước.
Lê + hoa hồng + ngân nhĩ: Lê 2 quả, hoa hồng bạch 3 bông, ngân nhĩ 50gr, bối mẫu 5gr, đường phèn 100g. Lê thái miếng, hoa hồng rửa sạch, ngân nhĩ ngâm mềm, bối mẫu ngâm giấm. Trộn nước nấu lê, ngân nhĩ, bối mẫu với đường phèn trong 1/2 giờ. Sau đó cho hoa hồng nấu thêm chút nữa rồi uống.
Lê + đường phèn: Cắt ngang phần núm, khoét bỏ lõi hột lê; cho mật ong hoặc đường phèn vào rồi chưng cách thủy chín, ăn cái uống nước.
Lê + xuyên bối: Lê gọt vỏ bỏ hạt, cắt núm, khoét bỏ lõi, cho 10gr, bột xuyên bối mẫu, đường phèn 30gr cho vào trong lê. Hấp ăn trong 1-2 lần sáng tối.
Quất
Để trị ho khan, ho gió, bạn dùng 10gr quất chín, 10gr hoa hồng bạch, 10g hạt chanh, rửa sạch, cho vào bát cùng với một ít mật ong hay đường phèn, đem hấp cơm 20 phút, lấy ra nghiền nát, chắt lấy nước để uống.
Các loại lá: Dùng 20gr rau má; lá chanh, lá tre mỗi vị 12 g; vỏ rễ dâu (sao mật) 16gr; quả dành dành (sao vàng), cam thảo dây mỗi vị 8gr. Đổ 500ml nước, sắc lấy 200ml; người lớn chia ra uống 2 lần, trẻ em, tùy tuổi mà chia uống từ 3-5 lần. Bài thuốc này dùng để trị ho khan kéo dài, không đờm, họng khô, đau hoặc có ra máu, người háo nóng, mệt mỏi (thường là ho không rõ nguyên nhân, hay gặp ở người gầy).
