Làng Thổ Vị, xã Tế Thắng, huyện Nông Cống hiện có hơn 1.500 nhân khẩu, chủ yếu làm nông nghiệp. Theo thống kê, từ năm 1993 đến đầu năm 2009, làng có 73 người chết vì ung thư.
Chỉ riêng năm 2008, số người chết của xã là 23 người trong đó có 11 người chết vì bệnh ung thư (làng Thổ Vị có năm người). Số người chết vì ung thư ở độ tuổi từ 30 đến 55 tuổi chiếm quá nửa.
Có gia đình có hai người chết trở lên như nhà ông Vũ Đình Rung có tới bốn người chết gồm ông, vợ và hai con trai vì ung thư gan. Trong làng còn gần chục người đang mắc căn bệnh này.
Gia đình ông Vũ Văn Huy (75 tuổi) nghèo xơ xác, có con dâu ông Huy là Hoàng Thị Hòa (32 tuổi) bị ung thư gần chục năm nay. Gia đình đã đưa chị Hòa đi Hà Nội mổ 3 lần, mỗi lần như vậy tiêu tốn hàng chục triệu đồng.
Đi tìm nguyên nhân
 |
| Danh sách người chết vì ung thư ở làng Thổ Vị - Ảnh: H. Quân |
Cạnh làng Thổ Vị là dãy núi Nưa. Nhiều năm trước, dân làng lấy đá từ núi Nưa về kè giếng, làm đường giao thông. Từ đây, nhiều người địa phương nghi ngờ đá và nước là nguyên nhân gây ung thư.
Theo kết quả xét nghiệm xác định các mẫu nước, đá lấy từ các giếng ở làng Thổ Vị đều bị nhiễm các chất a-mi-ăng, sắt, natri, thạch tín v.v… Không có mẫu nào đảm bảo dùng làm nước ăn, uống, sinh hoạt.
Hầu hết, nước ở các giếng đào, giếng khoan ở đây đỏ đục, có váng nhưng nhiều gia đình vẫn phải dùng vì chưa có nguồn nước thay thế. Gần đây, người ta khắc phục bằng cách xây dựng bể hứng nước mưa để lấy nước sinh hoạt (chi phí từ 2 - 3 triệu đồng/bể). Tuy nhiên, không phải nhà nào trong làng cũng có điều kiện để xây dựng.
Theo một số cụ cao niên trong xã, khoảng hơn 10 năm trước, làng liên tục mất mùa do sâu bệnh hoành hành, lại nằm trong vùng trũng, nước đọng lại rất lâu. Nhiều người mua các loại thuốc sâu diệt cỏ, trừ sâu, diệt rệp, xử lý nguồn nước đổ xuống đồng ruộng. Đây có thể cũng là một trong những nguyên nhân gây bệnh ung thư.
Phát hiện thêm một làng
Thời gian gần đây, lãnh đạo và nhân dân xã Hợp Tiến, huyện Triệu Sơn (Thanh Hóa) cũng không khỏi lo lắng trước hiện tượng bệnh ung thư tại làng Bái Ngoại và một số làng khác trong xã đang bị trẻ hóa về độ tuổi.
|
|
Ngành chức năng của huyện Triệu Sơn sẽ về thôn Bái Ngoại kiểm tra, khảo sát cụ thể 
- Ông Đào Hữu Cơ - Phó chủ tịch UBND huyện Triệu Sơn Năm 2008, riêng làng Bái Ngoại có hai người chết vì ung thư vú và ung thư gan. Trước đó, nhiều gia đình có từ hai người bị bệnh ung thư đã qua đời. Đầu năm 2009, làng có thêm một người chết vì căn bệnh này. Và hiện nay, làng có nhiều người đang bị bệnh này.
Theo ông Hà Văn Hưng - trưởng thôn Bái Ngoại (người có bố và chị gái đã chết vì ung thư): “Thôn Bái Ngoại ở khu vực cuối nguồn nước của suối đập Long Hưng. Đây là nguồn nước tưới tiêu chính của xã, nước chảy từ suối ở xã Cán Khê, huyện Như Thanh.
Không rõ vì lý do gì mà cá nuôi ở đập này thỉnh thoảng chết hàng loạt. Trước kia ở nơi này có một lượng thuốc trừ sâu được đổ xuống đồng ruộng. Đây có thể là nguyên nhân chăng. Số người chết, mắc căn bệnh này càng ngày càng trẻ hóa về độ tuổi”.
