Phó Thủ tướng đặc biệt lưu ý: “Ba đợt dịch trước hoặc dịch bùng phát từ nguồn bệnh xâm nhập từ bên ngoài hoặc từ bên trong, nhưng đợt dịch thứ 4 lần này có thể nói chúng ta vừa có từ bên trong, mà áp lực từ biên giới Tây Nam cũng rất lớn, thêm nữa có biến thể virus mới từ Ấn Độ lây lan nhanh hơn, nặng hơn. Vì thế chúng ta phải quyết tâm hơn”.
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhận định tình hình dịch bệnh hiện nay rất đáng quan ngại với nhiều yếu tố nguy cơ lây nhiễm từ người nhập cảnh hợp pháp, nhập cảnh trái phép, tâm lý chủ quan, lơ là, mất cảnh giác. Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các tỉnh, thành phố tăng cường trách nhiệm người đứng đầu trong công tác phòng chống dịch bệnh, cá nhân hoá trách nhiệm. “Thủ tướng nhắc nhở chúng ta không chủ quan, lơ là nhưng không quá hoang mang. Tới đây các địa phương cần tiếp tục tăng cường chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ… thực hiện nghiêm các quy định hướng dẫn phòng chống dịch, về cơ bản đã được ban hành đầy đủ”, Phó Thủ tướng nói. Ông đồng thời yêu cầu Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng và các bộ rà soát, chuẩn bị cho tình huống có 30.000 người nhiễm. “Không phải chúng ta dự báo sẽ có 30.000 người nhiễm mà tính đến trường hợp xấu để sẵn sàng chuẩn bị và phải phấn đấu để không bao giờ có tình huống đó xảy ra”, Phó Thủ tướng nói.
Qua phân tích một số trường hợp phát bệnh sau khi hoàn thành cách ly tập trung và lây nhiễm cho cộng đồng, Thường trực Ban Chỉ đạo đã thảo luận về việc thực hiện các quy định cách ly tập trung, theo dõi, giám sát y tế tại nhà. Các ý kiến thống nhất đánh giá, một số cơ sở cách ly tập trung chưa thực hiện đầy đủ các quy định, hướng dẫn của Bộ Y tế, đặc biệt trong xử trí khi phát hiện trường hợp cách ly nhiễm COVID-19.
Công tác bàn giao, tiếp nhận người hoàn thành thời gian cách ly tập trung, sau đó theo dõi, giám sát y tế tại nơi cư trú ở nhiều nơi rất lỏng lẻo. Điển hình là ca bệnh 2899 tại thôn Quan Nhân, xã Đạo Lý, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam sau khi về theo dõi, giám sát y tế tại nhà đã gặp gỡ, tiếp xúc, tổ chức ăn uống với rất nhiều người. Hay trường hợp ca bệnh là chuyên gia Trung Quốc sau khi hoàn thành cách ly tập trung tại Yên Bái đã di chuyển đến rất nhiều tỉnh thành.
Tại phiên họp trước của Ban Chỉ đạo, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã yêu cầu Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng rà soát toàn bộ các trung tâm cách ly của quân đội, của dân sự, cũng như toàn bộ quy trình mà bàn giao giữa nơi có trung tâm cách ly và trung tâm cách ly với nơi nhận người về cư trú hoặc làm việc.
Kết quả rà roát và báo cáo một số địa phương cho thấy rất nhiều nơi chưa thực hiện nghiêm túc dù tất cả các quy trình rất cụ thể mà Ban Chỉ đạo và Bộ Y tế đã hướng dẫn. Đây là nguyên nhân dẫn đến đợt dịch hiện nay. Việc này Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo một cách rất nghiêm khắc, cá nhân hóa trách nhiệm, trách nhiệm đến đâu xử lý nghiêm đến đấy.
Phó Thủ tướng nêu rõ yêu cầu: “Người từ nơi cách ly đi về như thế nào. Chính quyền địa phương, cơ sở, nòng cốt là y tế và công an, có trách nhiệm đến bàn giao đến từng gia đình ra sao. Người hoàn thành cách ly tập trung phải thực hiện những gì trong 14 ngày theo dõi, giám sát y tế. Đối với các doanh nghiệp cũng tương tự, mời chuyên gia vào và bàn giao về thì doanh nghiệp phải có trách nhiệm cam kết ghi nhận và hướng dẫn những người này tuân thủ các quy định ra sao. Tuyệt đối không được để tình trạng trong thời gian theo dõi, giám sát y tế sau cách ly mà lại tiếp tục đi tụ tập đông người, đi ăn uống, những nơi công cộng mà không giữ nguyên tắc phòng dịch, để lây lan ra cộng đồng cực kỳ nguy hiểm”.
Tăng cường giám sát cộng đồng
Phó Thủ tướng đề nghị tăng cường giám sát cộng đồng đối với công tác phòng chống dịch. Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Khoa học và Công nghệ huy động giám sát của cộng đồng, qua thông tin báo chí, qua sự giám sát của nhân dân để cung cấp thông tin cho Ban Chỉ đạo, cho Thủ tướng Chính phủ.
Phó Thủ tướng cũng nhắc lại: “Phiên họp trước của Ban Chỉ đạo tất cả các ý kiến đều tập trung phát biểu về ngăn chặn người nhập cảnh trái phép qua biên giới. Tôi hoàn toàn đồng ý nhưng rất lưu ý chúng ta phải chú ý nguy cơ dịch bệnh trong nước từ người nhập cảnh hợp pháp do công tác cách ly tập trung và quản lý y tế sau cách ly không tốt. Thực tế bây giờ đã xảy ra đúng như thế. Nhưng hôm nay khi có dịch ở trong nước do các ca nhập cảnh hợp pháp thì chúng ta không chỉ đặc biệt chú ý đến các địa phương trong nước, công tác quản lý người nhập cảnh hợp pháp mà bỏ quên nguy cơ dịch bệnh có thể thẩm thấu từ những người nhập cảnh trái phép ở khu vực biên giới bất kỳ lúc nào. Chúng ta hết sức nâng cao cảnh giác, nếu để dịch bệnh xuất hiện trong nước lẫn xâm nhập từ bên bên ngoài thì rất phức tạp”.
