Tàu thuyền hút cát “5 không”
Theo tìm hiểu của PV, trên con suối Krông Pắk (ở xã Cư Yang) hiện có 3 Công ty (Công ty Thiên Ý, Dương Ánh và Công ty 27/7) được cấp phép khai thác, tận thu cát. Con suối Krông Pắk nằm trong khu vực lòng hồ dự án thủy lợi Krông Pắk thượng đang thi công dang dở. Dọc con suối dài hàng chục km, phía thượng nguồn được cấp phép cho công ty Thiên Ý, khúc giữa cấp cho Công ty Dương Ánh và phía hạ nguồn là công ty 27/7.
Dù đã được cấp phép khai thác cát, các DN này vẫn hạ thủy những con tàu hút cát không tên, không biển số, đóng cả bè tự chế để hút cát. Cả 3 DN không có bến bãi tập kết mà mượn đất của dự án hồ thủy lợi làm bãi tập kết tạm. Tại vị trí cấp cho Công ty Thiên Ý, đơn vị này hút trực tiếp cát lên con đường đất được san ủi để thi công dự án thủy lợi. Một người dân tại đây cho biết, DN này hút cát bán trực tiếp, xe chỉ việc ghé thùng “ăn cát” rồi chở đi. Cách đó khoảng 500m, Công ty Dương Ánh có 2 bãi cát khổng lồ, cỡ hàng chục ngàn m3. DN này huy động 2 máy múc túc trực múc cát đem bán. Trong lúc đó, Công ty 27/7 cũng tập kết cát dọc suối.
Nhìn gần dàn máy cào của Công ty Thiên Ý hạ thủy trên suối Krông PắkTheo quy định của UBND tỉnh Đắk Lắk, đến cuối tháng 12/2018, tất cả các DN cấp phép khai thác khoáng sản bắt buộc phải có bến bãi tập kết, lắp đặt trạm cân, camera giám sát, tàu thuyền phải có logo công ty, đánh số, có đăng ký đăng kiểm. Tuy nhiên, cả 3 DN khai thác cát trên suối Krông Pắk đều tình trạng “5 không”.
Cát hay vàng?
Đặc biệt, Công ty Thiên Ý ngoài khai thác cát còn hạ thủy những dàn khoan, máy cào không phải phục vụ khai thác cát. Có người nhận xét những loại máy này thường được dùng trong việc thăm dò, khai thác vàng sa khoáng. Khi PV đến nơi Công ty Thiên Ý đang khai thác, một người tên Trọng (tự xưng là giám đốc) cho biết, mới hạ thủy dàn máy móc nói trên. Theo ông này, đơn vị đang làm thủ tục để được cấp phép khai thác, nhưng không nói rõ xin cấp phép trong lĩnh vực gì. Ông Trọng cũng tiết lộ, đơn vị đã thỏa thuận khai thác, tận thu cát trong lòng hồ thủy lợi Krông Pắk để bán cho DN có công trình đang thi công.
“Chúng tôi sẽ cho mời các DN lên làm việc để làm rõ đây là máy móc gì. Nếu không đăng ký đăng kiểm, sẽ yêu cầu DN kéo ngay lên bờ lập biên bản”. Ông Nguyễn Ngọc Duẩn, Trưởng phòng TN&MT huyện Ea Kar (Ðắk Lắk)
Phóng viên thông báo cho ông Nguyễn Ngọc Duẩn (Trưởng phòng TN&MT huyện Ea Kar) biết về việc 3 DN khai thác cát tình trạng “5 không”. Ông Duẩn tỏ ra bất ngờ, nói chưa rõ chuyện đó, nên sẽ cử cán bộ đi kiểm tra để nắm bắt thực trạng khai thác cát của các DN này. Khi được PV cho xem hình ảnh về những dàn khoan, máy cào của Công ty Thiên Ý, ông Duẩn khẳng định trong hoạt động khai thác cát, những máy móc này không được cấp phép. Theo ông Duẩn, khả năng đây là những máy móc phục vụ thăm dò, khai thác vàng sa khoáng. “Chúng tôi sẽ cho mời các DN lên làm việc để làm rõ đây là máy móc gì. Nếu không đăng ký đăng kiểm, sẽ yêu cầu DN kéo ngay lên bờ lập biên bản” - ông Duẩn khẳng định.
Trong lúc đó, một cán bộ Ban Quản lý dự án thủy lợi Krông Pắk thượng cho biết, nhiều diện tích trong khu vực dự án chưa đền bù xong. Khu vực lòng suối Krông Pắk cũng chưa đền bù, bàn giao nên hiện tại Ban Quản lý không quản lý việc DN khai thác cát tại đây. Thời điểm này, hạng mục thi công lòng hồ chưa được bố trí vốn nên các nhà thầu vẫn chưa tiến hành xây dựng.
Mặt khác, đây là dự án lớn, nếu mua vật liệu cũng phải được đem đi kiểm định chất lượng chứ không có chuyện mua trực tiếp từ DN khai thác. “Cát khai thác trên lòng suối rất xấu, nhiều sỏi nên đơn vị thi công sẽ không mua. Thông tin DN bán cát cho dự án là không đúng” - Cán bộ Ban Quản lý dự án thủy lợi Krông Pắk nói.
