Từ trường làng bước ra thế giới
Lê Ngọc Liễu sinh ra và lớn lên ở vùng quê giáp biên giới Campuchia (huyện Trảng Bàng, Tây Ninh). Chị vẫn nhớ hồi đi học phổ thông ở trường làng muốn tìm đọc sách về khoa học tự nhiên không có, sách ở thư viện huyện có nhưng không nhiều. Mỗi lần muốn đọc, chị phải đạp xe cả chục cây số ra thư viện huyện để mượn.
“Cơ duyên đến với nghề sau này khi một lần ở trường tổ chức hội sách cũ. Số sách này được một người ở TPHCM đưa xuống. Tình cờ tôi đọc được những quyển sách về hoá học rất hay và thích từ đó. Thấy học tốt môn tự nhiên, nhất là hoá học vốn xa lạ với học sinh trường làng thời đó, thầy cô động viên, tôi càng có thêm động lực để học”, chị Liễu nhớ lại.
Tốt nghiệp trung học phổ thông, Liễu thi đỗ vào ngành Công nghệ thực phẩm trường ĐH Bách khoa TPHCM. Được học đúng chuyên ngành yêu thích, Liễu không ngừng nỗ lực học tập và nghiên cứu. Sau đó, Liễu nhận được học bổng nghiên cứu sinh của trường ĐH Quốc gia Singapore. “Trường nhận do thành tích nghiên cứu khoa học nên họ du di tiếng Anh cho tôi. Lúc đó tôi thi IELTS chỉ đạt 6.0. Suốt những năm học phổ thông ở trường làng, chúng tôi ít có điều kiện được học tiếng Anh”, chị Liễu nói.
Sang Singapore, trở ngại lớn nhất với chị Liễu là tiếng Anh. Khi thực hiện đề tài nghiên cứu, chị xin theo một số giáo sư của trường để hướng dẫn nhưng đều bị từ chối vì tiếng Anh kém. Chị cầm hồ sơ xin gặp GS Neal Chung, trưởng khoa của trường. Ông nhìn hồ sơ khoa học của chị đánh giá là một người nghiên cứu tốt nhưng thắc mắc vì sao lại bị các giáo sư khác từ chối nhận. “Thầy Chung gọi điện hỏi các giáo sư khác thì mới hiểu lý do. Lúc đó thầy đồng cảm chia sẻ bởi ông cũng từng không giỏi tiếng Anh”, chị Liễu nhớ lại. Hôm đó, thầy Chung nhận hướng dẫn chị Liễu.
Năm 2014, chị Liễu bảo vệ thành công luận án tiến sĩ. Sau đó, chị được trường ĐH Khoa học và Công nghệ của nhà vua Ả Rập Xêút) mời sang làm việc. Tại đây, chị được trả mức lương sau thuế hơn 100 triệu đồng mỗi tháng. “Ở đây có thế mạnh về công nghệ màng lọc. Đặc biệt là công nghệ xử lý nước biển thành năng lượng điện, nước ngọt… hàng đầu thế giới nên tôi đến đây để học hỏi, khám phá thêm”, chị chia sẻ về lý do chọn Ả Rập Xê út làm việc.
Đam mê “xê dịch”
Sau hơn 3 năm làm việc ở Ả Rập Xê út, cuối năm 2017, TS Liễu trở về nước làm giảng viên trường ĐH Quốc tế - ĐH Quốc gia TPHCM. Theo chị Liễu, được đi học, nghiên cứu nhiều nơi, đã đến lúc mang tri thức về nước làm điều gì đó giúp ích cho quê hương. Chị thích ở Việt Nam, mê những món ăn truyền thống.
Chị Liễu có một đam mê khác là du lịch “bụi” và nó không kém niềm đam mê nghiên cứu khoa học của chị. Hôm nay, chị khoác lên mình chiếc áo blouse trắng miệt mài trong phòng thí nghiệm, nhưng ngay hôm sau có thể lên đường đến khám phá ở một nơi rất xa. Đến nay, chị đã đặt chân tới 34 quốc gia ở khắp 5 châu trên thế giới.
Cứ mỗi dịp đi công tác hay có kì nghỉ dài ngày là chị xách ba lô lên và đi. Năm nào chị cũng đi vài nước. Nhiều nhất là năm 2019, chị đến 9 nước, qua 4 châu lục. Tất cả những chuyến đi này chị chỉ một mình, đến những vùng đất ít người đặt chân đến. “Tôi đi du lịch là để trải nghiệm, để cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Sau mỗi chuyến đi, tôi chia sẻ với các bạn sinh viên những kinh nghiệm từng trải và hi vọng giúp ích nhiều trong cuộc sống sau này”, chị Liễu chia sẻ.
TS Liễu nhớ lại một người thầy từng nói, nếu muốn làm nghiên cứu khoa học thì hãy đi du lịch. Nghiên cứu khoa học cũng như đi du lịch, phải mở ra nhiều hướng mới, tìm hiểu khám phá ra những điều mới mẻ và cải thiện bản thân nhiều hơn.
Năm 2019, TS. Lê Ngọc Liễu là một trong 10 nhà khoa học trẻ đạt giải thưởng Quả cầu vàng. Chị là tác giả của 18 bài báo quốc tế và tác giả chính một sáng chế được Mỹ chứng nhận. TS Liễu là cô gái Việt Nam duy nhất nhận giải thưởng Tài năng trẻ ở Đức năm 2013.
Từ năm 2015 đến nay, TS Liễu tham gia xây dựng và quản lý dự án phi lợi nhuận cung cấp thông tin khoa học về dinh dưỡng và an toàn thực phẩm cho người Việt với hơn 200 bài viết. Chị còn cho ra mắt 10 sách E-book về các chủ đề dinh dưỡng cho bà mẹ và trẻ em.