Trước đó, thông tin từ Bệnh viện Bạch Mai cho biết, bệnh nhân L.T.H. (nữ, sinh năm 1990, trú tại Hải Phòng) trong quá trình chuẩn bị đo nhiệt độ cho con bị sốt cao đã vẩy nhiệt kế để cột thủy ngân trở về mức bình thường. Tuy nhiên, đầu chứa thủy ngân của nhiệt kế đã không may chọc mạnh vào ngón trỏ bàn tay trái của bệnh nhân, dẫn tới đầu nhiệt kế vỡ, đồng thời cắm vào ngón tay và thủy ngân xâm nhập vào sâu trong ngón tay.
Hiện tình trạng của bệnh nhân đã ổn định và chuẩn bị được ra viện. |
Thuỷ ngân từ nhiệt kế đã bị lưu lại trong phần mềm ngón tay và có nguy cơ hấp thu vào máu và sâu trong cơ thể. Tuy nhiên, do không để ý, nên bệnh nhân không đến bệnh viện kiểm tra. Khi ngón tay sưng mủ, áp xe bệnh nhân mới đến bệnh viện địa phương và được tư vấn vào Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai.
Tại Trung tâm Chống độc, bệnh nhân đã được khám, làm các xét nghiệm, chụp X-quang cho thấy thủy ngân đang tập trung ở trong tổ chức phần mềm dưới da của ngón tay trỏ bên trái và chưa gây nhiễm độc toàn thân. Tuy nhiên, nếu để thủy ngân ở đó thì sẽ khuếch tán và hấp thu dần vào máu, gây nhiễm độc và tổn thương các cơ quan, đồng thời việc chữa trị bằng thuốc thải độc sẽ rất mất thời gian và phức tạp. Do đó, Trung tâm Chống độc đã hội chẩn và phối hợp cùng các bác sĩ chuyên khoa phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ để mổ khẩn cấp cho bệnh nhân để loại bỏ phần thủy ngân này.
Các chuyên gia cho biết, mặc dù lượng thủy ngân trong nhiệt kế không nhiều, nhưng việc tiếp xúc với nó có thể gây ra một số nguy cơ sức khỏe, đặc biệt nếu nuốt phải, hít phải hoặc tiếp xúc qua da. Ngộ độc thủy ngân có thể dẫn đến các vấn đề về thận, phổi, não và hệ thần kinh.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: "Thủy ngân là kim loại nặng có độc tính cao, rất nguy hiểm cho cả người bệnh và cả đội ngũ y bác sĩ phẫu thuật. Với người bệnh, nếu không lấy hết ra khỏi người thủy ngân còn đó sẽ gây ngộ độc dai dẳng và chữa trị rất khó khăn. Còn với các bác sĩ, nguy cơ bị nhiễm độc thủy ngân cũng rất cao khi vị trí thủy ngân được làm nóng lên do chiếu đèn, đặc biệt khi dùng dao điện, khi đó thủy ngân từ dạng kim loại lỏng sẽ bay hơi và kíp mổ có thể hít phải và bị nhiễm độc. Khi xử lý các bác sĩ phải rất tỉ mỉ. Quá trình làm cũng đòi hỏi vừa đảm bảo xử lý dứt điểm, gắp được hết thủy ngân trong ngón tay bệnh nhân, vừa giữ an toàn cho toàn ê kíp. Bệnh nhân vào muộn hơn chút nữa, nguy cơ hoại tử chi phải cắt bỏ là rất cao".
Hiện, bệnh nhân đã ổn định, thủy ngân đã được gắp hết hoàn toàn khỏi ngón tay. Dự kiến bệnh nhân sẽ sớm được ra viện trong thời gian tới.
Thủy ngân được WHO liệt vào danh sách 10 hóa chất độc hại đe dọa ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Độc tố này có thể tác động lên hệ thần kinh, hệ tiêu hóa, hệ miễn dịch và nhiều cơ quan trong cơ thể như phổi, thận, da và mắt.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc chia sẻ: “Trong cuộc sống hiện nay, thủy ngân có trong nhiệt kế, trong thuốc y học cổ truyền (ở dạng quặng là thần sa, chu sa), được đưa một cách trái phép vào nhiều loại kem tẩy nám, kem làm trắng da…Thủy ngân vào cơ thể rất dễ dàng qua đường tiêu hóa, qua da và đường hô hấp (trừ loại thủy ngân kim loại từ nhiệt kế về cơ bản không hấp thu). Khi đã vào cơ thể rồi thì mất nhiều tháng, thậm chí có một số dạng thủy ngân ở não mất nhiều năm đến nhiều thập kỷ mới đào thải hết.
Thủy ngân khi vào trong cơ thể tùy theo dạng thủy ngân và đường tiếp xúc sẽ gây độc, tổn thương nhiều cơ quan khác nhau như não (tổn thương não, nhiều rối loạn về tâm thần như mất ngủ, rối loạn cảm xúc, kích thích, khó chịu, rối loạn ý thức), về thần kinh bị run, mất điều hòa phối hợp động tác, rối loạn cảm giác, yếu cơ, thu hẹp thị trường (giảm khả năng nhìn), mất phân biệt màu sắc, sợ ánh sáng. Tổn thương thận, suy thận, viêm lợi, viêm miệng”…
Các chuyên gia khuyến cáo, trong các tai nạn vỡ nhiệt kế thủy ngân, điều quan trọng nhất là tuyệt đối không được làm nóng chỗ thủy ngân, vì làm nóng sẽ khiến thủy ngân bốc hơi và con người sẽ hít phải, dẫn tới nhiễm độc. Mở cửa sổ và ra khỏi phòng: Thoát khỏi khu vực bị ô nhiễm trong ít nhất 30 phút để giảm thiểu hít phải hơi thủy ngân. Tuyệt đối không được dùng máy hút bụi để hút thủy ngân vì khi đó thủy ngân bị làm nóng, bay hơi rất dễ gây nhiễm độc. Thay vào đó hãy đeo găng tay cao su, tránh tiếp xúc trực tiếp với thủy ngân bằng tay không, gạt hoặc quét nhẹ, sử dụng thẻ cứng hoặc giấy để thu gom loại bỏ hết các hạt thủy ngân, sau đó cho tất cả thủy ngân thu gom vào túi niêm phong. Lưu ý không đổ thủy ngân xuống cống rãnh hoặc bồn cầu. Giữ trẻ em và thú nuôi tránh xa khu vực bị ô nhiễm.
Nhiễm độc thủy ngân có thể dẫn đến các vấn đề về thận, phổi, não và hệ thần kinh. |
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên khuyến cáo: Với người dân, nên tiến tới ưu tiên dùng nhiệt kế khác thay cho loại nhiệt kế thủy ngân, tránh xa các thuốc y học cổ truyền có chứa thành phần thủy ngân. Với cơ quan quản lý thì cần nhanh chóng loại bỏ các vị thuốc là các kim loại nặng như chì, thủy ngân, asen ra khỏi danh mục các vị thuốc y học cổ truyền, ngừng sản xuất lưu hành nhiệt kế và các dụng cụ đo lường có chứa thủy ngân và thay thế bằng các vật liệu an toàn khác.