Khác với mọi năm, các bạn học sinh thi đầu vào lớp 1 và lớp 6 ở một số trường có thời gian trải nghiệm trực tiếp tại trường. Mùa tuyển sinh năm học 2022-2023, các hoạt động trải nghiệm tiền tiểu học, tiền trung học cơ sở đã được chuyển sang hình thức online hoặc cắt giảm.
Trải nghiệm online
Trong giai đoạn 2020 - 2021, các bậc phụ huynh cũng như các chuyên gia giáo dục hẳn sẽ phản ứng mạnh và khó có thể đồng tình với khái niệm "trải nghiệm lớp 1 online". Học sinh còn quá nhỏ, làm sao có thể ngồi trước màn hình, và sẽ trải nghiệm cái gì đây? Tuy nhiên bối cảnh dịch bệnh đã buộc hàng triệu học sinh lớp 1 phải thích ứng với hình thức học tập này ít nhất hơn một học kỳ vừa qua. Hình thức này thậm chí còn đang được dần áp dụng với các trường mầm non.
Hoạt động trải nghiệm lớp 1, trước đây được tổ chức trực tiếp nhằm mục tiêu rèn luyện, bổ sung kỹ năng cho trẻ chuẩn bị sẵn sàng vào lớp 1. Hình thức này còn giúp giáo viên có thời gian tiếp xúc và đánh giá tiềm năng của học sinh có phù hợp với môi trường giáo dục đặc thù của mỗi nhà trường hay không. Với điều kiện hiện tại hình thức này đã và đang được nhiều cơ sở giáo dục triển khai bằng hình thức trực tuyến. Câu hỏi đặt ra là Học sinh trải nghiệm gì qua các lớp tiền tiểu học online? Và giáo viên có thực sự đánh giá được học sinh qua màn hình điện tử?
 |
Học sinh say mê trải nghiệm lớp tiền tiểu học online |
Với Tiểu học Thực nghiệm Victory, việc tổ chức lớp hành trang diễn ra từ 26/12/2021 và hoàn toàn do các cô giáo mầm non giảng dạy. Do học sinh 2016 đã nghỉ học mầm non gần 1 năm, kiến thức và kỹ năng nền tảng của các con chưa đủ để đáp ứng việc học ngay vào Chương trình Tiền tiểu học. Vì vậy Nhà trường đã xây dựng chương trình ôn tập kiến thức, kỹ năng, nề nếp ở độ tuổi 4 tuổi, đồng thời thông qua đó, dạy trẻ các kĩ năng đơn giản khi sử dụng các phần mềm trực tuyến để tương tác với cô.
“Một số nội quy, quy định lớp học cũng được thống nhất dần đưa vào trong các giờ học giúp học sinh tiếp cận từ từ, tránh cho các con tâm lý “sợ học”. Quá trình học cũng là một quá trình để giáo viên đánh giá năng lực tiếp thu của mỗi học sinh để điều chỉnh hoặc xây dựng lại một lộ trình học tập theo hướng cá thể hóa”, Nhà giáo ưu tú Lê Tiến Thành, Hiệu trưởng Trường Tiểu học & THCS Thực nghiệm Victory cho biết.
Tại Tiểu học Alpha, chương trình Tiền tiểu học được thiết kế kết hợp giữa online và trực tiếp tại trường (trong điều kiện an toàn phòng dịch cho phép). Ngay tại chương trình online, học sinh cũng được chú trọng các hoạt động phát triển thể chất, giải phóng năng lượng. Ngoài việc được học một số kỹ năng, kiến thức bằng tiếng Anh, tiếng Việt, học sinh được thúc đẩy việc hiểu cảm xúc và làm chủ cảm xúc và thúc đẩy sự say mê, yêu thích việc học tập, thoải mái chia sẻ với giáo viên. Mục tiêu được hướng tới là giúp hình thành những học sinh có ý thức tốt, có sức khỏe tốt, cởi mở và tích cực đón nhận một hành trình mới.
“Luyện thi” vào lớp 1: Học online và gia sư tại nhà
Nhà giáo Đặng Huyền Phong – Hiệu trưởng trường tiểu học của Hệ thống trường Liên cấp Newton chia sẻ, trong những năm gần đây, khi tỉ lệ học sinh đạt thành tích cao trong học tập và rèn luyện của nhà trường tăng lên thì yêu cầu về chất lượng đầu vào của nhà trường đối với học sinh cũng sẽ có những yêu cầu cao hơn.
Học sinh sẽ được làm bài kiểm tra toán tư duy, tiếng Anh và kết hợp phỏng vấn. Trường có ba hệ đào tạo là Bán Quốc tế, Cambridge và Song ngữ Mỹ. Với hệ Cambridge và Song ngữ Mỹ, chuẩn đầu vào sẽ cao hơn, vì khi vào lớp 1, học sinh sẽ được học nhiều học phần hoàn toàn bằng tiếng Anh. Đây cũng là các hệ học thu hút được nhiều sự quan tâm của phụ huynh. Các năm trước, có khá nhiều phụ huynh đưa trẻ 5 tuổi đến các lớp luyện thi toán tư duy và tiếng Anh với kỳ vọng đỗ vào các hệ đào tạo của Newton.
 |
Học sinh lớp 1 tự tin trong vòng thi phỏng vấn học bổng tại Newton |
Không chỉ có Alpha, Thực nghiệm Victory, … các trường thuộc top như Archimedes, Newton, Ngôi sao Hà Nội, Nguyễn Siêu... cũng gặp tình hình hồ sơ chờ cao hơn nhu cầu tuyển của mỗi trường. Và các gia đình năm nay thay vì đưa con đến các lớp học luyện toán tư duy, tiếng Anh, tiếng Việt thì đã mời gia sư đến nhà ôn luyện cho trẻ từ những tháng cuối năm 2021. Bên cạnh đó, nhiều gia đình cũng lựa chọn hình thức ôn luyện online theo nhóm lớp hoặc trên các ứng dụng học tập trực tuyến.
Tuy nhiên, theo nhà giáo Huyền Phong, phụ huynh không nên tạo áp lực cho con khi chuẩn bị vào lớp 1. “Giáo viên khi kiểm tra đầu vào sẽ đánh giá được tố chất và cả tính cách của trẻ. Do đó, thay vì đến các lớp luyện thi, ngay khi trẻ 5 tuổi, cha mẹ nên chú ý vừa học vừa chơi các bài tập tư duy với con, hình thức này đồng thời cũng giúp gắn kết tình cảm cha mẹ con cái”, cô Huyền Phong nêu quan điểm.
Những cách tuyển sinh “không giống ai”
Sau Tết Nhâm Dần, các trường được mở cửa trở lại thì đa số các trường đều tổ chức thi trực tiếp. Nhưng thay vì tổ chức các đợt thi đông hàng chục hay hàng trăm thí sinh thì mùa tuyển sinh năm nay các trường đều chuyển sang hình thức thi nhóm nhỏ. Mỗi buổi thi chỉ có tối đa 20 học sinh. Phụ huynh cũng được bố trí chờ bên ngoài giãn cách và đảm bảo 5K. Giáo viên tham gia xét tuyển đều phải đảm bảo tiêm đủ 3 mũi vaccine ngừa Covid và xét nghiệm nhanh âm tính trước khi tiếp xúc với học sinh.
Thi tuyển sinh những năm trở lại đây, ngoài các bài thi phổ biến dạng kiểm tra kiến thức cơ bản hoặc nâng cao Toán, Tiếng Việt, tiếng Anh... Nhiều trường đã lựa chọn cho mình các hướng đi khác. Tiểu học Thực nghiệm Victory và Tiểu học Công nghệ giáo dục Hà Nội là hai trường trong khối tư thục theo triết lý và phương pháp công nghệ giáo dục của GS.Hồ Ngọc Đại. Trước khi vào lớp 1, trẻ không cần phải học đọc học viết. Khi kiểm tra đầu vào, các con sẽ được trải qua bài phỏng vấn "Đo nghiệm" với giáo viên để trò chuyện về những điều các con biết, hiểu về thế giới của trẻ 5 tuổi, không nhất thiết phải giới hạn đúng - sai.
Cũng tại THCS Thực nghiệm Victory, học sinh thi đầu vào lớp 6 không cần làm bài test mà thay vào đó là nộp hồ sơ và một bài luận về mong muốn, suy nghĩ của bản thân học sinh. Tại Hệ thống Giáo dục Alpha, bên cạnh bài thi kiến thức cơ bản của học sinh là bài thi dưới dạng câu hỏi khảo sát mức độ quan tâm, chia sẻ và hiểu con cũng như hiểu mình trong quan hệ với con cái của phụ huynh.
“Bài trắc nghiệm không mang tính đánh đố hay thách thức các vị phụ huynh, ngược lại, giúp phụ huynh có thời gian lắng lại trước những tính toán, dự định tìm trường tìm lớp cho con, để trở về với những câu hỏi căn bản nhất: Mình đã thực sự hiểu con chưa và điều gì là tốt nhất với con mình?”, đại diện Hệ thống Giáo dục Alpha cho biết.
