Dưới đây là cuộc trò chuyện với GS Sat Bir Khalsa - chuyên gia sinh lý học thần kinh Đại học Y Harvard, Mỹ về tác dụng của yoga.
+ Bản thân giáo sư có tập yoga?
- Có. Tối thiểu tôi tập ba lần/tuần, mỗi lần 60 phút – thoạt đầu các bài tập thân thể, sau đó thở và cuối cùng thư giãn.
 |
+ Và yoga phát huy tác dụng?
- Giúp người tập tự xoay sở chống lại stress và các trạng thái sợ hãi, sự kích động thái quá, đại thể cải thiện trạng thái tinh thần. Cải thiện phong độ, giúp cơ thể chống đỡ có hiệu quả với đau cột sống, đau khớp. Người ta đã chứng minh được, yoga phát huy tác dụng củng cố hệ miễn dịch và thần kinh. Các bài tập kết hợp với thực đơn thích hợp và sự thay đổi lối sống có thể giảm thiểu áp huyết và kìm hãm các quá trình bệnh lý trong tĩnh mạch. Trên tạp chí chuyên ngành “Lancet”, GS Dean Omish đã chứng minh rằng, với tư cách một lối sống, yoga có thể đảo ngược các quá trình bệnh lý hệ tuần hoàn máu.
Khá nhiều nghiên cứu chứng minh rằng, thông qua tác dụng giảm thiểu mức độ stress, yoga cũng cải thiện hoạt động của insulin. Còn các kỹ thuật thở vốn phát huy tác dụng kìm hãm và cải thiện năng lực hô hấp có thể giúp người bệnh hen suyễn.
Kết quả nhiều nghiên cứu cũng cho thấy, sau những giờ tập thiền, trong não bộ sẽ gia tăng nồng độ GABA, đây là chất dẫn suất thần kinh , mà số lượng quá ít có mối quan hệ với các trạng thái trầm cảm. Điều đó có thể suy ra, yoga có thể phát huy tác dụng chống trầm cảm.
Chính vì thế, yoga đặc biệt được chỉ định để hóa giải những rắc rối liên quan đến phản ứng stress: dị ứng, các bệnh về da, mất ngủ, trầm cảm, áp huyết cao, những rối lọan cuồng ăn, các bệnh thần kinh hay nghiện ngập.
+ Theo giáo sư, các bác sĩ có chỉ định tập yoga thay vì tân dược?
- Tôi biết không ít bác sĩ tự rèn luyện bằng tập yoga. Yoga có thể hỗ trợ chữa trị hội chứng mất ngủ mạn tính do hậu quả tình trạng gia tăng hoạt động của kortyzol, được gọi là hoóc-môn stress.
Tôi đã tiến hành khá nhiều nghiên cứu với những người ở độ tuổi 25-60 tự tập luyện trong hai tháng với chế độ mỗi ngày 45 phút – theo cách thức chỉ định của tôi. Kết quả: so với nhóm đối chứng, họ ngủ hai lần nhanh hơn, giấc ngủ sâu hơn và ít thức giấc giữa chừng hơn.
Các công trình nghiên cứu của bác sĩ tim-mạch Henry Benson đã nhiều năm được giới quan tâm biết đến. Bằng ngôn ngữ y học, BS Benson đã mô tả phản ứng phản vệ với phản ứng stress của cơ thể. Kết quả thăm dò thực hiện trong năm qua chứng tỏ: đa số người Mỹ thường xuyên tập yoga để có trạng thái thoải mái và hóa giải stress, 37% tìm kiếm trải nghiệm tinh thần, còn 5% - tập yoga theo gợi ý của bác sĩ.
 |
+ Tập thể dục bình thường, thường xuyên không tốt bằng yoga?
- Tập thể dục bình thường cũng mang lại nhiều lợi ích như bơi lội, aerobic, thể dục thể hình hay bóng chuyền. Tất cả đều thuộc dạng vận động thể chất. Trong khi tác dụng của yoga lớn hơn nhiều sự vận động thể chất. Yoga có tác dụng tổng hợp hơn , bởi nó bào gồm các asan, tức những tư thế thích hợp của cơ thể, những kỹ thuật hô hấp và thiền.
Khác với những dạng vận động khác, trong yoga có nhân tố đặc biệt quan trọng: sự chú ý, trạng thái tập trung cao độ vào nhịp thở sâu và các bộ phận cơ thể. Không giống thể dục thể hình bình thường, yoga quan tâm ít hơn đến sức mạnh và sức bền, quan tâm nhiều hơn đến khả năng linh hoạt và cảm nhận những khác biệt giữa trang thái căng thẳng và thư giãn. Yoga không có yếu tố ganh đua. Nỗ lực kìm nén cảm xúc và trạng thái cân bằng tâm lý đóng vai trò quan trọng nhất.
+ Một phần nghiên cứu của giáo sư về yoga được Viện Sức khỏe Quốc gia Mỹ tài trợ. Như vậy chính phủ Mỹ cũng ủng hộ yoga?
- Mãi đến những năm 90 chính phủ Mỹ mới quan tâm đến yoga, khi các cuộc thăm dò dư luận cho thấy, dân Mỹ chi cho y học thay thế nhiều hơn các liệu pháp chính thống. Điều đó gây ngạc nhiên lớn và bước ngoặt trong cách nhìn với các phương pháp chữa trị khác.
Khi ấy Viện Sức khỏe Quốc gia Mỹ thành lập Trung tâm Y học thay thế Quốc gia với nhiệm vụ nghiên cứu một số trường phái y học phương Đông và yoga. Trung tâm nghiên cứu, liệu tập luyện yoga có an toàn, cơ sở và tác dụng của yoga. Mãi đến năm 2000 chúng tôi mới nhận được khoản tài trợ lớn đầu tiên. Bản thân tôi quan tâm nghiên cứu từ nhiều năm trước đó, từ thời còn là sinh viên, trong những năm 70. Tôi phái chứng minh tác dụng tích cực nhiều mặt của yoga trong khi yoga vẫn chưa có chỗ đứng trong khoa học chính thống Mỹ. Bây giờ tình hình đã thay đổi.
+ Giáo sư có thể cho biết mục đích chương trình nghiên cứu yoga hiện nay của Mỹ?
- Chúng tôi thẩm định tác dụng những kỹ thuật thư giãn của yoga đối với hệ tim-mạch và hội chứng stress sau chấn thương tâm lý. Trong khuôn khổ chương trình, chúng tôi đã mời các cựu binh từ thời chiến tranh Việt Nam, gần đây là các cực binh từ Apganistan và I rắc tham gia nghiên cứu; họ là những đối tượng bị hành hạ bởi những giấc mơ khủng khiếp, cảm xúc mẫn cảm thái quá, những rắc rối với giấc ngủ và hội chứng hoảng loạn.
Khánh Nam
Tri Thức Trẻ
