TPO - 85 cây trong quần thể rừng lim xanh cổ thụ ở thị xã Sơn Tây (TP Hà Nội) được Hội Bảo vệ thiên nhiên và Môi trường Việt Nam công nhận là Cây di sản.
Cánh rừng lim xanh độc đáo này nằm trên quả đồi thấp, bao quanh đền Và (tại phường Trung Hưng, thị xã Sơn Tây, TP. Hà Nội). Đền Và thờ Tản viên Sơn Thánh - một vị thần trong Tứ Bất Tử của truyền thuyết Việt Nam. 
Cánh rừng lim cổ thụ ước tính hơn nghìn năm tuổi tọa lạc trên vùng đồi rộng 5,7 hecta, có 242 cây lim xanh tạo nên cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, vô cùng độc đáo. 
Ông Chu Văn Sơn, người có hơn 30 năm làm bảo vệ tại đền cho biết, theo các cụ cao niêm trong vùng kể lại, khu rừng lim xanh này đã có hàng ngàn năm. Hiện trong khu rừng có những gốc lim to, đường kính 1,5 m phải 2 đến 3 người ôm mới xuể. Người dân trong vùng cũng như khách thập phương khi tới chiêm bái, lễ Thánh tại Đền Và luôn có ý thức gìn giữ rừng lim. 
“Các cây di sản đều được bảo vệ cẩn thận. Người dân địa phương và du khách đến tham quan đều rất có ý thức bảo vệ rừng cây đặc biệt này, nên trong nhiều năm qua không có việc cưa trộm cây”, ông Sơn cho biết. 
Theo thời gian một số cây đã bị chết 
Nhiều cây Lim khác bị gãy, mục rỗng phần lõi, chỉ còn lớp vỏ nhưng phần ngọn vẫn phát triển xanh tốt. Chính quyền địa phương đang lên nhiều phương án phục hồi, phát triển rừng cây đặc biệt này. 
Dưới các gốc lim lâu đời là những cây lim non bắt đầu phát triển, chính quyền địa phương tiến hành đổ thêm đất để tăng dưỡng chất cho những cây non này. 
Ngoài các cây lim xanh, tại đền Và còn có nhiều ngoại cây khác được Hội Bảo vệ thiên nhiên và Môi trường Việt Nam công nhận là Cây di sản. Trong hình là cây Đại hoa trắng hàng trăm năm tuổi. 
Do cây quá lâu năm, nên cơ quan chức năng phải xây dựng cọc chống để bảo tồn và giúp cây chống chọi với những đợt mưa gió. 
