Đặc biệt với việc triển khai thành công Chiến lược phát triển KBNN đến năm 2020 theo Quyết định số 138/2007/QĐ-TTg ngày 21/8/2007 của Thủ tướng Chính phủ, các hoạt động cải cách, hiện đại hóa được đẩy mạnh, toàn diện, đồng bộ trên các mặt cơ chế chính sách, tổ chức bộ máy, nguồn nhân lực và công nghệ thông tin (CNTT) lấy nền móng tin học hóa xuyên suốt của quá trình đổi mới và phát triển, trên cơ sở đó KBNN đã hoàn thiện và triển khai thực hiện tốt các chức năng: quản lý quỹ ngân sách nhà nước (NSNN), quản lý ngân quỹ, huy động vốn, tổng kế toán nhà nước và cung cấp một loạt các dịch vụ điện tử cho đơn vị giao dịch. Đến nay, KBNN đã hình thành Kho bạc điện tử và đang hướng đến mục tiêu xây dựng Kho bạc số trong tương lai.
Kết nối thông tin, điều hành thông suốt
Việc triển khai thành công hệ thống thông tin quản lý ngân sách và kho bạc (TABMIS) đã gắn kết chặt chẽ quản lý quỹ NSNN với quy trình quản lý ngân sách; đồng thời, hiện đại hóa công tác kế toán thu, chi ngân sách, hoàn thiện chế độ thông tin báo cáo. Công tác tập trung nguồn thu và kiểm soát, thanh toán các khoản chi được đổi mới toàn diện thông qua việc đơn giản hóa và rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục hành chính (thời gian thực hiện giao dịch thu NSNN từ 30 phút còn 05 phút, thời gian kiểm soát chi từ 7 ngày còn 01 – 03 ngày), đẩy mạnh thanh toán điện tử với hệ thống ngân hàng, triển khai dịch vụ công trực tuyến,… Quy trình kiểm soát cam kết chi NSNN qua KBNN được triển khai, hướng theo thông lệ quốc tế. Qua đó, KBNN đã thực hiện tốt chức năng quản lý quỹ NSNN và các quỹ tài chính nhà nước, tạo nhiều thuận lợi cho người nộp thuế và đơn vị sử dụng ngân sách, tiết kiệm chi phí tổ chức thu, chi NSNN; song vẫn đảm bảo tập trung nhanh nguồn thu, kiểm soát chặt chẽ các khoản chi đúng chế độ quy định và trong phạm vi dự toán được giao.
Bên cạnh đó, Kho bạc Nhà nước tiếp tục phát triển các hệ thống công nghệ thông tin liên quan khác phục vụ chức năng quản lý ngân quỹ nhà nước như: hệ thống kiểm soát chi đầu tư qua KBNN; hệ thống dịch vụ công trực tuyến; hệ thống thanh toán điện tử tập trung; hệ thống kết nối thu ngân sách nhà nước giữa KBNN với các ngân hàng thương mại, cơ quan quản lý các đối tượng nộp ngân sách nhà nước…
Song song với đó, một loạt các hệ thống CNTT cốt lõi khác cũng được KBNN xây dựng và vận hành trong thời gian qua nhằm phục vụ các chức năng quản lý của KBNN về công tác lập báo cáo tài chính nhà nước, công tác quản lý ngân quỹ, công tác huy động vốn cho đầu tư phát triển thông qua phát hành trái phiếu Chính phủ.
Nhờ sớm ứng dụng CNTT, đến nay KBNN đã phối hợp chặt chẽ với các hệ thống ngân hàng để đảm bảo công tác thu, chi, thanh toán được thông suốt, tạo thuận lợi cho người nộp NSNN và thanh toán chi trả kịp thời cho các đối tượng hưởng NSNN; duy trì hoạt động ổn định của các hệ thống thanh toán trong nội bộ hệ thống KBNN và thanh toán với các hệ thống ngân hàng đảm bảo thông suốt, kịp thời và an toàn; cung cấp kênh giao dịch Dịch vụ công trực tuyến điện tử cho 95.000 đơn vị sử dụng ngân sách với hàng trăm nghìn giao dịch mỗi ngày, tổng lượng giao dịch 1 năm khoảng gần 20 triệu hồ sơ chi NSNN, gần 30 triệu chứng từ chi NSNN; trên 90% đơn vị sử dụng ngân sách cài đặt ứng dụng cảnh báo rủi ro trên thiết bị di động để tra cứu kịp thời biến động số dư tài khoản và kết quả xử lý giao dịch hồ sơ chứng từ trên hệ thống dịch vụ công trực tuyến nhằm phòng ngừa rủi ro và công khai minh bạch.
Ngoài ra, để phục vụ mọi hoạt động thông suốt toàn hệ thống, KBNN triển khai một hệ sinh thái ứng dụng CNTT như: hệ thống họp giao ban, chỉ đạo điều hành trực tuyến toàn ngành; hệ thống quản lý tài chính và kế toán nội bộ; hệ thống thư điện tử; hệ thống định danh người dùng toàn ngành; hệ thống cổng thông tin nội ngành và khai thác vận hành hiệu quả hệ thống văn bản chỉ đạo điều hành mới (eDocTC) theo công nghệ mới, hiện đại, nhằm đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao trong công tác chỉ đạo điều hành và lưu trữ điện tử.
Tăng cường ứng dụng CNTT, chủ động tham gia cách mạng công nghiệp 4.0, từng bước hình thành Kho bạc số
Để tiếp tục đáp ứng được các yêu cầu trong tiến trình hội nhập trước bối cảnh cải cách hiện đại hóa mạnh mẽ, để chủ động tham gia Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0), KBNN luôn nghiên cứu học hỏi và nghiêm túc nhìn nhận, đánh giá giải pháp công nghệ với yêu cầu của chiến lược giai đoạn phát triển tiếp theo và khẩn trương thực hiện công cuộc hiện đại hóa theo tiến trình, trong đó việc nâng cấp hệ thống TABMIS và một số hệ thống CNTT để hình thành một nền tảng số được toàn diện và cung cấp các công cụ, dịch vụ cho quá trình cải cách hiện đại hóa trong giai đoạn tới. Kho bạc Nhà nước đã ban hành Quyết định số 2739/QĐ-KBNN về kiến trúc tổng thể hệ thống CNTT hướng tới kho bạc số, theo đó, mục tiêu đến năm 2025 đưa KBNN vận hành dựa trên dữ liệu số và đến năm 2030 hoàn thành xây dựng Kho bạc số.
Để tiến tới các mục tiêu này, KBNN đã không ngừng nghiên cứu, học hỏi, đưa ra các bài toán quan trọng, trong đó có lộ trình chuyển đổi và bước đi phù hợp từ hệ thống TABMIS và các hệ thống CNTT hiện tại để hình thành Hệ thống thông tin ngân sách và kế toán nhà nước số (VDBAS) có thể liên thông dữ liệu tất cả các cơ quan nhà nước có liên quan và có thể mở rộng, tăng cường dịch vụ nghiệp vụ cung cấp trên nền tảng số của KBNN.
Bên cạnh đó, KBNN sẽ xây dựng hệ thống CNTT cho phép chuyển đổi mô hình tài khoản Kho bạc duy nhất (TSA) từ nhiều tài khoản con ở các chi nhánh ngân hàng thương mại trên toàn quốc thành tài khoản thanh toán tập trung tại hội sở chính của các ngân hàng thương mại để tăng cường hơn nữa tính hiệu quả, an toàn của ngân quỹ.
KBNN cũng sẽ từng bước xây dựng phân hệ giám sát hoạt động quỹ NSNN, ngân quỹ nhà nước và các hoạt động của KBNN trên nền tảng số. Khai thác và phân tích dữ liệu số trên cơ sở nền tảng dữ liệu lớn, công cụ phân tích phục vụ các quyết định điều hành. Ứng dụng các công nghệ số tiên tiến với kiến trúc kỹ thuật hiện đại, mô hình triển khai cuốn chiếu theo các dịch vụ cung cấp để đạt kết quả sớm nhất.
