TPO - Không yêu kiều như nón bài thơ xứ Huế, không nổi tiếng như nón làng Chuông, nón lá Đồng Văn sáng trắng, bền đẹp, mang nét bình dị đằm thắm của con người xứ Nghệ.
 |
Từ quốc lộ 46 men theo đường đê sông Lam khoảng 3km, chúng tôi tìm về làng Thượng Quánh (xã Đồng Văn, huyện Thanh Chương, Nghệ An) - nơi nổi tiếng với nghề làm nón lá cả trăm năm nay. Tuy không yêu kiều như nón bài thơ xứ Huế, không nổi tiếng như nón lá làng Chuông, nón lá Đồng Văn mang nét bình dị đằm thắm của con người xứ Nghệ, trắng trong, bền bỉ. |
|
| Những bậc cao niên trong làng cũng không biết nghề làm nón có từ khi nào, chỉ biết nghề này xưa kia thịnh lắm, từ thuở tóc còn để chỏm đã được nhìn thấy hằng ngày bà, mẹ cặm cụi chằm nón. |
|
Thoạt trông, chiếc nón lá có vẻ đơn giản. Tuy nhiên để làm nên một chiếc nón đẹp, nhẹ, bền đòi hỏi sự khéo léo, tỉ mỉ từ khâu khai thác vật liệu, gia công lá nón, thiết kế khung, làm vành,… |
|
Gần 70 năm gắn bó, bà Nguyễn Thị Lưu cho biết, trước đây, làm nón là nghề chủ lực, hầu hết phụ nữ trong làng ai cũng biết chằm nón, nhưng hiện nay chỉ còn vài hộ theo nghề. |
|
| “Lá nón rất mỏng, dễ rách nên giữa hai lớp lá phải độn bẹ măng tre khô tạo cho chiếc nón vừa cứng, vừa bền, sau đó mới thực hiện công đoạn khâu nón. Các vết khâu phải đều, các mối nối sợi phải được giấu kín sao cho nhìn vào chiếc nón chỉ thấy những mắt sợi mịn màng đều tăm tắp”, bà Lưu chia sẻ. |
|
Vành nón được làm bằng thân tre, nứa được chẻ, chuốt nhẵn thín rồi uốn thành các vòng tròn có đường kính to nhỏ khác nhau. Vành nón to nhất có đường kính rộng khoảng 50 cm, cái tiếp theo nhỏ dần. Tất các các vòng trong được xếp nối tiếp đều nhau trên một cái khuôn hình chóp. |
|
Công việc làm nón tuy không vất vả, cực nhọc nhưng đòi hỏi sự khéo tay, chịu khó, tỉ mỉ trong từng công đoạn. |
|
Trải qua nhiều đổi thay, thăng trầm lịch sử, chiếc nón lá vẫn bền bỉ theo các bà, các mẹ, không chỉ che mưa, che nắng mà còn tạo nên cái “duyên” cho người phụ nữ và trở thành nét văn hóa độc đáo của dân tộc. |
Thu Hiền
