Giảm cân bất thuờng và mệt mỏi là hai triệu chứng phổ biến nhất khi cơ thể không khoẻ. Có rất nhiều nguyên nhân lý giải cho việc bạn đột ngột bị giảm cân một cách bất thường.
1. Tiểu đường
Tiểu đường là bệnh liên quan đến vấn đề chuyển hoá xảy ra khi lượng đường glucose trong máu quá cao (còn gọi là đường huyết), cũng có thể là do sự thiếu hụt insulin khi cơ thể không còn sản xuất đủ nhu cầu hoặc do cơ thể phản ứng không dung cách với insulin.
Triệu chứng: đi tiểu thường xuyên, khát nước nhiều, đói bụng, tăng cân (tiểu đường típ 2), giảm cân bất bình thường (đặc biệt là tiểu đường típ 1), mệt mỏi, vết thương hoặc vết bầm tím trên da khó lành, cảm giác tê cóng hoặc ngứa ran ở bàn tay và chân.
2. Trầm cảm
Đây là bệnh về tinh thần với sự xuất hiện của cảm giác buồn bã, mất mát, giận dữ, tâm trạng thất vọng về cuộc sống hàng ngày kéo dài trong nhiều tuần hoặc lâu hơn.
Triệu chứng: không ngủ hoặc ngủ quá nhiều, khó tập trung, có những suy nghĩ tiêu cực, cảm giác vô vọng hoặc bơ vơ, không nơi nương tựa, cáu kỉnh, có ý định muốn tự vẫn và giảm cân đột ngột.
3. Tuyến giáp hoạt động quá mức
Tuyến giáp sản xuất ra hóc-môn tuyến giáp có chức năng điều chỉnh khả năng trao đổi chất trong cơ thể. Chẳng hạn như nhịp tim đập, khả năng tiêu hao calo nhanh hay chậm và việc tiêu hóa thức ăn. Tuyến giáp còn sản xuất ra một loại hóc-môn tên là calcitonin có chức năng điều chỉnh mức can-xi trong máu. Khi tuyến giáp sản xuất ra quá nhiều hóc-môn tuyến giáp (hoạt động quá mức) được gọi là bệnh cường giáp trạng.
Triệu chứng: nhịp tim nhanh và bất thường, bốc hỏa và đổ mồ hôi nhiều, giảm cân đột ngột, thở ngắn, các cơn đau buốt, mắt lồi ra, mệt mỏi, choáng váng, vô sinh hoặc suy giảm ham muốn tình dục. Tuy nhiên, không phải mọi bệnh nhân đều gặp phải tất cả các triệu chứng trên. Tùy thuộc vào thể trạng và cơ địa của từng người mà mỗi bệnh nhân có thể mắc ít hoặc nhiều triệu chứng hơn.
4. Bệnh lao
Lao (TB) là một căn bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra. Chúng tác động chủ yếu đến phổi. Ngoài ra, vi khuẩn còn có thể ảnh hưởng đến thận, cột sống hay não. Bệnh được điều trị thành từng đợt trong 6 tháng bằng kháng sinh.
Triệu chứng: ho, đôi khi có đờm hoặc máu, đau ngực, mệt mỏi, giảm cân không mong muốn, sốt và đổ mồ hôi đêm.
5. Bệnh tắt nghẽn phổi mãn kinh (COPD)
Tắt nghẽn phổi mãn tính thuộc nhóm bệnh phổi với đặc trưng là tình trạng tắt nghẽn đường lưu thông không khí, gây khó thở. Đường thở có thể bị tắt nghẽn do tình trạng viêm nhiễm ở thành cuống phổi – vốn có nhiệm vụ lưu thông không khí ra vào phổi gây ra tình trạng được gọi là bệnh phổi mãn tính. Các túi khí trong phổi bị phá hủy dần gây ra tình trạng khó thở được gọi là khí thũng.
Triệu chứng: các triệu chứng của bệnh tắt nghẽn phổi mãn tính thường không rõ ràng cho đến xuất hiện những dấu hiệu rõ ràng cho thấy phổi đang bị hư tổn. Những triệu chứng chính là hắt hơi, thở nông, cảm giác đau thắt ở ngực, thường xuyên bị viêm hô hấp, môi và phần đầu ngón tay có màu xanh thẫm, mệt mỏi và giảm cân bất thường ở những giai đoạn muộn hơn.
6. Bệnh Crohn’s
Đây là một căn bệnh nhiễm trùng ở ruột. Chúng gây ra sự viêm nhiễm cho thành bên trong ống tiêu hóa, dẫn tới các cơn đau bụng, tiêu chảy và suy dinh dưỡng nếu bệnh diễn biến kéo dài.
Triệu chứng: tiêu chảy, đau bụng, co rút cơ ở bụng, chán ăn và giảm cân, mệt mỏi, có máu lẫn trong chất thải, xuất hiện các vết loét hay khối u trên cơ thể.
7. Bệnh Addison
Bệnh Addison có liên quan đến hóc-môn xảy ra khi tuyến thượng thận sản xuất không đủ hóc-môn cortisol hay aldosterone. Bệnh có thể gặp ở mọi độ tuổi và ở cả hai giới.
Triệu chứng: giảm cân, mệt mỏi, hạ huyết áp và suy yếu cơ.
8. Ung thư
Ung thư được hiểu đơn giản đó là sự phát triển không thể kiểm soát của những tế bào bất bình thường ở mọi khu vực trong cơ thể. Bệnh có thể bắt đầu ở da hoặc ở các mô tế bào có nhiệm vụ ngăn chia hoặc bao phủ các cơ quan bên trong cơ thể hoặc ở trong xương, sụn, mỡ, cơ, mạch máu hay những tế bào có nhiệm vụ kết nối, nâng đỡ. Bệnh cũng có thể xuất hiện trong các tế bào tạo máu như tủy xương hay tế bào miễn dịch. Tình trạng ung thư xảy ra não và cột sống được gọi là ung thư hệ thần kinh trung ương. Đôi khi, các tế bào ung thư sẽ phá vỡ các tế bào gốc và tấn công vào các cơ quan hay các mô tế bào khác mà thuật ngữ y khoa gọi là di căn.
Triệu chứng: những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh sẽ tùy thuộc vào từng loại ung thư khác nhau. Một số triệu chứng điển hình thường gặp nhất là: giảm cân đột ngột, mệt mỏi, các cơn đau ở cơ hoặc khớp xương không rõ nguyên nhân, đổ mồ hôi vào ban đêm, nổi hạch dưới da (như ung thư vú), thay đổi thói quen tiểu tiện (ung thư ruột), những thay đổi trên da hoặc các nốt ruồi có sự thay đổi về kích thước, màu sắc (ung thư da), khàn giọng hay khó nuốt (ung thư phổi).
9. Bệnh HIV/ AIDS
Vi-rút HIV phá hủy hệ thống miễn dịch trong cơ thể. Vì vậy, bạn không thể có đủ khả năng để chống đỡ với tình trạng viêm nhiễm và những căn bệnh khác. AIDS là giai đoạn cuối của quá trình nhiễm HIV.
Triệu chứng: khi bị nhiễm HIV, những triệu chứng như sốt, phát ban, viêm họng, đau cơ, hạch bạch huyết sung phồng, khối u trong miệng và mệt mỏi có thể xảy ra hoặc không tùy thuộc vào thể trạng và cơ địa của từng người. Nhưng khi quá trình nhiễm HIV chuyển sang giai đoạn AIDS, tất cả những triệu chứng nói trên sẽ xuất hiện. Ngoài ra, người bệnh còn có thể bị giảm cân đột ngột do cơ thể đang bị tàn phá, ho và thở ngắn, tiêu chảy mãn tính, suy giảm thị lực.
10. Bệnh Parkinson
Parkinson là bệnh xảy ra ở hệ thần kinh trung ương, khiến người bệnh phải di chuyển chậm chạp, khó cử động các cơ trên mặt và trên cơ thể.
Triệu chứng: khả năng giữ thăng bằng và giữ thẳng dáng đi kém, mất khả năng thực hiện những chuyển động tự nhiên như nháy mắt, mỉm cười, đánh tay khi đai, các cơ bị căng cứng, thay đổi khả năng nói, viết và giảm cân bất thình lình.
Tuy nhiên, giảm cân không phải là một trong những triệu chứng chính của bệnh này, theo ý kiến từ các chuyên gia nghiên cứu về bệnh Parkinson. Những người mắc bệnh Parkinson thường giảm cân trước khi được chuẩn đoán mắc bệnh. Điều này có thể là do họ mất khả năng nhận cảm nhận được mùi và vị của thức ăn. Tình trạng giảm cân sẽ được ngăn chặn nếu như người bệnh được điều trị bằng các loại thuốc chữa Parkinson.
Khi nào cân đi kiểm tra sức khỏe nếu bạn gặp phải tình trạng giảm cân bất thường?
Nếu giảm từ 4.5kg đến 5kg hoặc giảm khoảng 5% trọng lượng cơ thể trong vòng từ 6 đến 12 tháng (hoặc ít hơn) mà không rõ lý do, bạn cần đi kiểm tra sức khỏe để nhận biết rõ nguyên nhân thật sự của vấn đề là gì. Càng sớm phát hiện ra rắc rối, khả năng điều trị bệnh thành công càng cao.