Giải thưởng Loa Thành 2013: Những công trình xanh

> Trao giải thưởng Loa thành 2012
> Người trẻ thiết kế Bảo tàng biển đảo khẳng định chủ quyền quốc gia

Chống lũ

Nhiều năm trở lại đây, biến đổi khí hậu gây ra hậu quả nghiêm trọng. Ngoài việc gây thiệt hại về kinh tế, những trận hạn hán, lũ lụt, mưa đá… cũng đã cướp đi sinh mạng nhiều người. Cũng vì thế, trong các đồ án đoạt giải thưởng Loa Thành năm 2013, xuất hiện nhiều công trình nghiên cứu về tình hình thiên tai và nêu hướng khắc phục.

Trong số đó, Nguyễn Ngọc Hoa, nữ sinh Đại học Thủy lợi đoạt giải nhì với công trình nghiên cứu dự báo dòng chảy lũ lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn.

“Lũ lụt trên lưu vực sông diễn biến khá phức tạp, thường do ảnh hưởng của bão kết hợp với hoạt động không khí lạnh gây mưa lớn trên diện rộng. Địa hình lại dốc nên khả năng tập trung nước nhanh, chỉ có phần thượng lưu, hạ lưu mà không có đoạn trung lưu nên lũ diễn ra càng ác liệt, đặc biệt khi kết hợp cùng việc xả lũ của các hồ thủy điện tại thượng lưu”, Hoa chia sẻ về động lực khiến cô bỏ nhiều thời gian làm đồ án.

Theo Hoa, hiện nay những công trình nghiên cứu về dòng chảy lũ có rất nhiều, tuy nhiên mỗi người có một phương pháp khác nhau và có chỗ chưa mang lại hiệu quả.

Phối cảnh “Cung biển xanh” Sơn Trà (Đà Nẵng) trong đồ án của Hồ Thị Tuyết Nhi.

“Kết quả nghiên cứu của công trình dựa trên những thuật toán về thủy văn, thủy lực, dự báo dòng chảy…sẽ góp phần đưa ra các dự báo nhanh hơn, chuẩn xác hơn về thủy văn, thủy lực, điều tiết hồ chứa một cách hợp lý tránh gây thiệt hại cho hạ nguồn”, Hoa nói. Tuy được các chuyên gia đánh giá cao, nhưng theo Hoa để áp dụng vào thực tế cần phải nghiên cứu thêm.

Cùng là sinh viên trường ĐH Thủy lợi, công trình Nghiên cứu dự báo dòng chảy lũ hồ Sơn La của Nguyễn Sơn Tùng cũng được đánh giá cao về tính thực tiễn. Theo Tùng, hồ Sơn La đã vận hành từ lâu nhưng công tác dự báo dòng chảy đến hồ, lưu lượng nước về hồ còn hạn chế. “Mục tiêu của nghiên cứu nhằm xây dựng phương pháp dự báo dòng chảy phù hợp đến hồ Sơn La góp phần vào công tác vận hành hồ chứa phát điện và phòng chống lũ cho hạ du”, Tùng nói.

Công trình của Tùng đưa ra một số phương pháp tiên tiến kết hợp với các phương pháp truyền thống để ứng dụng vào dự báo dòng chảy. “Nghiên cứu mới dừng lại ở thời gian dự kiến một ngày. Trong thời gian tới, mình sẽ tiếp tục nghiên cứu để kéo dài thời gian dự kiến lên 3 đến 5 ngày nhằm phục vụ tốt hơn công tác vận hành hồ chứa phòng chống lũ, phát điện và cấp nước cho hạ du, mang lại hiệu quả kinh tế xã hội”, Tùng nói.

Thân thiện

Ngoài các công trình phòng chống thiệt hại bão lũ, giải thưởng Loa Thành lần này cũng tạo dấu ấn với nhiều đồ án thân thiện với môi trường. Để có được đồ án “Tái sinh lòng đất mỏ đá Dĩ An - Bình Dương”, Nguyễn Khắc Phước (Đại học Kiến trúc Hà Nội) đi thực tế một tuần. Phước cho biết, trước đó đã có nhiều dịp đến tham quan và tình cờ biết tỉnh Bình Dương có ý định đóng cửa các mỏ đá này trong tương lai gần. Ý tưởng về việc tái sinh lòng đất nảy sinh.

Trong đồ án của mình, từ những đường ngầm ẩn sâu trong lòng đất, Phước xây dựng kế hoạch, phác thảo không gian các nhà hàng, phòng ngủ, khách sạn, trung tâm nghỉ dưỡng trong đá… biến nơi đây thành một khu du lịch trong lòng đất. Với tính thực tiễn cao, ngoài đoạt giải nhất giải thưởng Loa Thành, công trình của Phước còn được giải nhất của Hội đồng Công trình xanh và Viện Kiến trúc nhiệt đới, trao cho đồ án tốt nghiệp.

Giống như Phước, công trình “Cung biển xanh Sơn Trà” (Đà Nẵng) của Hồ Thị Tuyết Nhi (Đại học Duy Tân) cũng được đánh giá cao. Vốn sinh ra tại miền biển, chứng kiến môi trường biển bị xâm hại, trong đồ án của mình, Tuyết Nhi nhấn mạnh yếu tố bảo vệ môi trường. “Công trình của mình được thiết kế phù hợp với cảnh quan môi trường, giao thông và văn hóa vùng biển. Điểm nhấn là tạo hình đàn cá heo vờn sóng rất thân thiện với vùng biển”, Tuyết Nhi nói.

Theo đó, bên chân núi Sơn Trà, công trình của Tuyết Nhi gồm tổ hợp nhiều nội dung như bảo tàng sinh vật biển, thư viện, tham quan sinh vật biển, bơi lặn, chiếu phim… “Công trình hoàn toàn có thể đưa vào thực tiễn. Mình đã theo đuổi đề tài này hơn một năm và nghiên cứu rất kỹ”, Tuyết Nhi khẳng định.