Đầu tư nhiều công nghệ hiện đại nhất cho đường dây truyền tải
Hệ thống đường dây truyền tải điện 500kV, 220kV với chiều dài hàng chục nghìn km đi qua nhiều địa hình phức tạp, khó khăn; thời tiết ngày càng diễn biến xấu; các hoạt động vi phạm hành lang an toàn lưới điện vẫn phổ biến như xây dựng các công trình, canh tác cây công nghiệp, thả diều… tiềm ẩn nhiều nguy cơ xảy ra sự cố.
Hành lang đường dây trải dài qua mọi địa hình và các vùng miền khác nhau, do văn hóa, nhận thức và hiểu biết của người dân cũng khác nhau nên các hành vi vi phạm hành lang gây sự cố đường dây vẫn xảy ra như chặt cây ngoài hành lang trên tà luy dương gây đổ vào hành lang, đào lấy đất xâm lấn vị trí móng cột, mở đường đi dưới hành lang, tập kết xe tải cẩu, cẩu hàng, thả diều, bắn chim, nuôi chim lớn dưới hành lang, trồng trụ biển quảng cáo gần khu vực hành lang…
Ngày 1/4/2021 Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 538 phê duyệt Chiến lược phát triển Điện lực Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045. Trong đó có hướng tới các mục tiêu: Nâng cao năng lực của Hệ thống Truyền tải điện, hạn chế sự cố; Hiện đại hóa, ứng dụng khoa học công nghệ trong công tác quản lý vận hành, ứng dụng công nghệ thông minh, ứng dụng công nghệ mới để giảm chi phí, nâng cao năng suất lao động. Chiến lược này sẽ càng tạo thêm điều kiện và môi trường cho việc ứng dụng công nghệ mới cho lưới truyền tải điện.
Đứng trước các yêu cầu về đảm bảo vận hành an toàn, tin cậy, ổn định, EVNNPT đã đẩy mạnh đầu tư, trang bị thiết bị, ứng dụng phần mềm công nghệ cho đơn vị truyền tải. Cụ thể, EVNNPT đã trang bị thiết bị định vị khoảng cách điểm sự cố đường dây; thiết bị chống sét van tại những vị trí cột tại các khu vực có mật độ giông sét cao, có điện trở suất đất lớn, trên địa hình núi đá, vị trí cột có chiều cao và khoảng cột lớn thường xảy ra nhiều sự cố do sét.
Tổng công ty cũng trang bị hệ thống thu thập thông tin, giám sát, cảnh báo sét nhằm giúp hỗ trợ xác định nhanh vị trí sự cố do sét và phân tích nguyên nhân, phục vụ công tác thiết kế, vận hành, sửa , giảm thiểu sự cố do sét. Hiện, EVNNPT đã hoàn thành triển khai cho khu vực miền Bắc - Bắc Trung bộ, đang triển khai cho khu vực Nam Trung bộ và miền Nam.
Để tăng cường hiệu quả theo dõi, giám sát, phát hiện những bất thường của hệ thống đường dây, các đơn vị truyền tải đã được EVNNPT trang bị hàng trăm camera tại những khu vực thường xuyên hoặc có nguy cơ xảy ra sự cố. Tín hiệu được truyền trực tiếp về đội đường dây để giám sát hoặc lưu trữ, truy xuất dấu vết phục vụ điều tra, phân tích đúng nguyên nhân khi có bất thường, vi phạm hành lang.
Tính đến nay, các đơn vị trong EVNNPT cũng đã trang bị được nhiều chục bộ định vị khoảng cách điểm sự cố cho hầu hết các đường dây 500, 220kV quan trọng và có chiều dài lớn. Việc trang bị các bộ định vị khoảng cách điểm sự cố trên đường dây tạo điều kiện thuận lợi cho việc tìm kiếm điểm sự cố và hỗ trợ việc xử lý sự cố rút ngắn thời gian, đảm bảo cung cấp điện liên tục, từ đó giảm các chi phí quản lý vận hành cũng như khôi phục nhanh đường dây. Việc lắp đặt các thiết bị này đã mang lại nhiều hiệu quả cho công tác quản lý vận hành.
Khi công nghệ giúp tăng hiệu quả vận hành
Từ năm 2018, EVNNPT cũng đã triển khai thử nghiệm ứng dụng máy bay không người lái UAV trong công tác quản lý vận hành đường dây đang mang điện, giảm thời gian kiểm tra và nâng cao năng suất, hiệu quả của người lao động. Các đơn vị đã chế tạo, cải tiến thêm UAV để xử lý đốt diều vướng trên dây dẫn, dây chống sét... UAV đã mang lại nhiều hiệu quả cho công tác kiểm tra quản lý vận hành đường dây:
“Các đơn vị trong EVNNPT cũng đang nghiên cứu kết hợp triển khai ứng dụng AI phân tích hình ảnh từ thiết bị chụp ảnh, camera và thiết bị bay UAV bằng AI để nhận diện/phân loại được bất thường/bình thường trong kiểm tra đường dây”, đại diện EVNNPT cho hay.
Bên cạnh các camera cố định, từ năm 2018, EVNNPT đã trang bị thiết bị bay không người lái (UAV), ứng dụng AI hỗ trợ công tác quản lý vận hành đường dây đang mang điện. Ngoài ra, các đơn vị đã nghiên cứu chế tạo, cải tiến thêm UAV để xử lý đốt diều vướng trên đường dây... Điều này đã giúp giảm nhân công, nâng cao năng suất lao động; hạn chế nguy hiểm cho con người; phát hiện, xử lý nhanh hư hỏng, sự cố trên đường dây.
 |
| Giám sát hoạt động đường dây truyền tải bằng camera và thiết bị định vị |
Trên cơ sở lợi ích từ việc trang bị các thiết bị công nghệ, thời gian tới, EVNNPT và các đơn vị trực thuộc sẽ tiếp tục nghiên cứu, triển khai ứng dụng thêm các công nghệ để ngày càng mang lại hiệu quả cao cho công tác quản lý vận hành lưới điện truyền tải. Theo đó, sẽ triển khai số hóa thông tin thiết bị đường dây trên phần mềm Quản lý kỹ thuật PMIS; chuẩn hóa dữ liệu theo mô hình CIM và các công cụ, phần mềm khác…
Đồng thời, tiếp tục ứng dụng công nghệ giám sát nhiệt động đường dây để nâng cao khả năng tối ưu trong công tác quản lý vận hành đường dây với giám sát thông số thực, vận hành tối ưu công suất đường dây theo điều kiện môi trường. Cùng đó, giám sát được công suất, độ võng, nhiệt độ đường dây sử dụng các dữ liệu về điều kiện thời tiết trong khu vực để tính toán khả năng truyền tải của đường dây theo thời gian thực kinh tế và hiệu quả nhất.
Việc triển khai áp dụng các thiết bị công nghệ đã góp phần mang lại hiệu quả cao trong quản lý vận hành đường dây, giảm sự cố, giảm tổn thất điện năng, đảm bảo lưới truyền tải vận hành an toàn, tin cậy, ổn định, nâng cao năng suất lao động…, góp phần hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch hàng năm mà EVN giao.
