Ông Đinh Minh Tâm, Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Hóa (Minh Hóa) cho biết, mùa trồng rừng năm 2018-2019, chương trình hỗ trợ người dân của xã này 30.100 cây keo lai cấy mô. Cty TNHH giống cây trồng vật nuôi Tân Thành (địa chỉ huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị) nhận cung ứng với giá mỗi cây 2.600 đồng, trong đó huyện cấp 2.000 đồng mỗi cây, số còn lại người dân đối ứng để có trách nhiệm chăm sóc. Tuy nhiên Cty Tân Thành đã tráo 15.000 cây giống keo lai từ cấy mô sang giâm hom khiến người dân bất bình.
Theo một cán bộ nông nghiệp địa phương, giống keo lai cấy mô có đặc thù sinh trưởng nhanh, chống chọi với thời tiết khắc nghiệt, vượt được bão lớn. Còn giống keo lai giâm hom thì ngược lại. Đặc biệt, hai loại giống cây này có giá chênh lệch nhau khá lớn. Nếu là giống cây giâm hom chỉ có giá từ 500 - 600 đồng/cây, trong khi đó Cty Tân Thành bán cho dân với giá 2.600 đồng/cây.
Ép dân nhận bò giống lở mồm long móng
Cuối năm 2018, cũng Cty Tân Thành được xã Xuân Hóa ký hợp đồng cung ứng 130 con bò giống cho 130 hộ nghèo và cận nghèo của địa phương. Nguồn vốn do UBND huyện cấp về xã làm chủ đầu tư, mỗi con có giá khoảng 11 triệu đồng, trong đó huyện hỗ trợ 7 triệu đồng, số còn lại người dân bỏ tiền đối ứng.
Ông Đinh Thanh Cường ở thôn Cây Dầu cho biết: “Lần đầu, Cty này đưa chúng tôi về trại bò ở huyện Bố Trạch, chúng tôi phát hiện bò ở đây bị bệnh lở mồm long móng nên không nhận. Lần thứ hai, họ đưa người dân trở lại trại bò cũ, ở đây cũng có nhiều con bò giống béo tốt nhưng Cty Tân Thành không cho dân chọn mà ép bốc thăm. Cty này còn lớn tiếng ai không chọn bò thì gạch tên không hỗ trợ khiến dân phải miễn cưỡng bắt thăm. Không hiểu sao chúng tôi toàn bắt trúng bò chất lượng kém, không chọn được con tốt. Sau khi họ chở bò lên giao cho gia đình tôi được mấy ngày thì phát bệnh và chết. Đau hơn, con bò giống bị bệnh đã lây sang mấy con trâu bò của gia đình tôi, khiến gia đình tôi kiệt quệ”.
Ông Đinh Cơ Đồ, tại thôn Tân Xuân cho hay: “Con tôi đi nhận bò, ngân sách cho 7 triệu, gia đình phải bỏ ra 4 triệu, vậy mà họ không cho chọn con tốt, bò bị ốm yếu thế cũng bắt chúng tôi đưa bò về. Được vài ngày thì lở mồm long móng, lây sang 3 con trâu bò khỏe mạnh của gia đình”.
Không chỉ bò giống bệnh lây sang trâu bò khỏe mạnh của các gia đình được hỗ trợ, mà còn lây lan các gia đình khác khiến người dân bức xúc. Gia đình ông Đinh Thanh Xin, có đàn bò 11 con thì tất cả dính bệnh lở mồm long móng. Trước khi đàn bò giống được cấp về, trên địa bàn xã không con trâu bò nào bị bệnh lở mồm long móng.
Trong báo cáo mới nhất của ông Đinh Thanh Thơ, Chủ tịch UBND xã Xuân Hóa, trên địa bàn có 6 con bò và 85 con lợn bị chết do bệnh “tụ huyết trùng”. Tuy nhiên, người dân ở đây cho biết đã có hàng chục con trâu bò và hàng trăm con lợn bị chết do lở mồm long móng. Thậm chí bệnh này đã lây lan sang các xã lân cận và thị trấn Quy Đạt.
Ông Đinh Thanh Thơ phân bua: “Chúng tôi không ép dân nhận bò bệnh, mà đều làm đầy đủ theo quy trình được ban ra. Chúng tôi cũng không giấu dịch, không báo cáo số liệu thấp hơn so với thực tế”.
Trong lúc đó, UBND huyện Minh Hóa đã phải trích ngân sách mua 300 tấn vôi bột và 500 lít hóa chất để tiêu độc khử trùng cho các địa phương bị dịch bệnh. Đặc biệt, trong các thông báo của huyện này luôn khẳng định trên địa bàn đang có dịch lở mồm long móng.
Cũng là Cty Tân Thành, năm 2016 đã cung ứng hơn 300 triệu đồng giống lạc lép, lạc thối cho người dân xã Trung Hóa (Minh Hóa) khiến người dân điêu đứng. Báo Tiền Phong phản ánh, các cơ quan chức năng vào cuộc, yêu cầu UBND huyện Minh Hóa thu hồi số tiền nói trên, tuy nhiên đến nay Cty Tân Thành vẫn chưa hoàn trả.
