Năm 2023, Toyota thông báo mức doanh số kỷ lục 11,2 triệu chiếc trên toàn thế giới. Một lần nữa, hãng xe lớn nhất Nhật Bản thống trị ngành công nghiệp ô tô toàn cầu, bỏ xa vị trí thứ hai của tập đoàn Đức, Volkswagen khoảng 3 triệu chiếc.
Kết quả ấn tượng trên có thể ngọt ngào hơn nếu không có những bất thường liên tiếp được phát hiện trong nội bộ Tập đoàn Toyota mà cái tên được nhắc đến nhiều nhất là Daihatsu, một trong số 17 thành viên của Toyota Group. Vì điều này, các quan chức cấp cao điều hành Tập đoàn phải đối mặt với thách thức chèo lái công ty vượt qua giai đoạn khó khăn được ví như những cơn sóng ngầm đang làm lung lay những giá trị cốt lõi.
Ngay từ khi các sự việc xảy ra vào đầu năm 2023, quan điểm của Tập đoàn Toyota là “Không trốn tránh, không nói dối và không bóp méo sự thật”. Toyota thể hiện sự chủ động của hãng khi thành lập một ủy ban độc lập để điều tra sâu về sự việc, tổ chức họp báo, công khai những bất thường, đồng thời tìm phương án khắc phục hậu quả, cải tổ trong chính nội bộ.
Đến cuối tháng 2 này, những tin tích cực đã đến nhiều hơn với hãng xe Nhật, cho thấy những nỗ lực và điều chỉnh là đúng hướng.
Tính đến 28/2, Daihatsu đã dần nối lại hoạt động sản xuất và bàn giao nhiều mẫu xe mang nhãn hiệu Toyota, Daihatsu, Mazda và Subaru như Toyota Probox / Mazda Familia Van / Mira e:S / Hijet truck / Hijet cargo và Atra (bao gồm cả mẫu OEM) và từ ngày 04/3 với Subaru Rex, Toyota Raize và Daihatsu Rocky (phiên bản xăng).
Còn đối với sự việc của Tập đoàn Công nghiệp Toyota (TICO) về những bất thường trong quá trình thử nghiệm công suất của 3 mẫu động cơ diesel mà Toyota ủy quyền cho công ty này phát triển, Cơ quan quản lý tại Nhật đã thông báo dỡ bỏ lệnh dừng giao động cơ diesel từ ngày 27/2 sau khi xác nhận các mẫu động cơ đều đạt tiêu chuẩn. Như vậy, các mẫu xe Hiace, Ace, Granace, Land Cruiser 300 đã được nối lại sản xuất. Hilux được sản xuất tại Thái Lan cũng sẽ được nối lại vào ngày 4/3.
Giờ là lúc nhìn lại
Người Nhật từ lâu đã không còn đón Tết Nguyên đán như nhiều nước châu Á có truyền thống sử dụng Âm lịch vốn chịu ảnh hưởng từ văn hóa Trung Quốc. Ngày nghỉ cho người dân nước này trùng với năm mới Dương lịch của phương Tây, tức cuối 2023 đầu 2024. Đây cũng là thời điểm Toyota ra thông báo ngừng hoạt động sản xuất của toàn bộ nhà máy Daihatsu tại Nhật Bản và nhiều thị trường nước ngoài bị ảnh hưởng. Điều đó đồng nghĩa, nhiều quan chức của Tập đoàn Toyota và Daihatsu như “không có Tết”.
Những bất thường trong thủ tục chứng nhận chất lượng xe đẩy Daihatsu vào một tình thế ngặt nghèo và trực tiếp ảnh hưởng đến uy tín của hãng mẹ Toyota. Những tín hiệu bất thường đó khởi phát vào đầu tháng 4/2023 và đây là lúc Toyota hiểu rằng đã đến lúc nhìn lại một cách toàn diện thương hiệu con Daihatsu. Và hơn hết, hãng chuẩn bị cho một sự cải tổ lớn nơi công ty đang lấn sân mạnh sang nhiều thị trường mới.
Bên cạnh việc cần làm là điều tra cội rễ vấn đề dẫn đến các tiêu chuẩn chất lượng bị thay đổi, Toyota thực hiện một loạt điều chỉnh về mặt nhân sự cấp cao. Thành công của bất kỳ một công ty lớn nào đó luôn được xem là sự vun đắp của cả tập thể, nhưng khi mọi thứ không như kỳ vọng, những người lãnh đạo thường chịu trách nhiệm đầu tiên.
 |
Toyota và Daihatsu họp báo, thông báo những thay đổi về nhân sự của Daihatsu từ 1/3/2024. |
Hôm 13/2, Toyota mở họp báo cùng Daihatsu, công bố những thay đổi quan trọng về nhân sự sau 10 tháng xảy ra những bê bối trong quy trình thử nghiệm. CEO khu vực Mỹ Latin và Caribbean, ông Masahiro Inoue sẽ thay thế ông Soichiro Okudaira đảm nhiệm vị trí Tổng giám đốc Daihatsu từ ngày 1/3. Chủ tịch hội đồng quản trị hiện tại, ông Sunao Matsubayashi từ chức và vị trí này không được thay thế.
Ông Inoue đã có nhiều năm nỗ lực cải tổ hoạt động kinh doanh tại khu vực Mỹ Latin. Toyota kỳ vọng ông Inoue sẽ lãnh đạo tốt quá trình hồi sinh của Daihatsu và đưa công ty này trở về mục tiêu theo đuổi từ đầu: công ty cung cấp giải pháp di chuyển phân phối các mẫu xe chất lượng nhỏ gọn.
Cùng với ông Inoue, những nhân vật quan trọng khác ở vị trí Phó Tổng giám đốc cấp cao, ông Masanori Kuwata, Giám đốc, bà Keiko Yanagi cũng được bổ nhiệm mới để tái định hình cấu trúc Daihatsu, quản lý nguồn nhân lực tốt hơn. Riêng Hiromasa Hoshika, với tư cách là giám đốc nhóm quản lý chất lượng của Daihatsu, vẫn tiếp tục chịu trách nhiệm xây dựng hệ thống chứng nhận chất lượng để đảm bảo không xảy ra sự cố tương tự.
“Sản xuất ra những mẫu xe chất lượng cao, giá cả phải chăng, bao gồm cả sáng kiến nền tảng DNGA, là một trong những thế mạnh của Daihatsu”, ông Koji Sato, Tổng Giám đốc kiêm CEO Toyota cho biết. “Chúng tôi mong muốn quay lại điểm xuất phát đó, khôi phục lại nét đặc trưng của Daihatsu, cùng nỗ lực xây dựng lại công ty này”.
Tương lai định lại một lần
Vấn đề xuất phát từ Daihatsu, công ty chỉ chiếm khoảng 7% doanh số toàn cầu của Toyota, nhưng công chúng thấy sự quyết liệt và cầu thị đến cùng của những người đứng đầu hãng mẹ. Bởi nếu những lỗ hổng nhỏ không được khắc phục và truy vết, điều tương tự như Daihatsu có thể tái diễn ở một thời điểm không đoán định. Mà điều này đi ngược triết lý Liên tục cải tiến (Kaizen) của Toyota, hãng xe xuất phát từ một hãng dệt nhỏ bé đến công ty ô tô hàng đầu thế giới.
Hôm 31/1, Chủ tịch hội đồng quản trị Tập đoàn, ông Akio Toyoda có bài phát biểu trước báo chí với sự tham gia của 17 lãnh đạo cấp cao thuộc các công ty thành viên Toyota Group. Hiếm khi Tập đoàn có những buổi gặp mặt kiểu này nếu không phải tính chất quan trọng của tầm nhìn và sứ mệnh của Toyota đang cần được khẳng định lại.
 |
Chủ tịch Akio Toyoda chia sẻ về tầm nhìn và sứ mệnh của Tập đoàn trước báo chí cùng sự tham gia của 17 lãnh đạo cấp cao thuộc các công ty thành viên Toyota Group. |
“Khởi đầu của Tập đoàn Toyota là tạo ra những sản phẩm ngày càng tốt hơn, giúp con người hạnh phúc hơn. , ông Toyoda nói. “Việc của tôi bây giờ là đưa ra định hướng cho Tập đoàn, tạo ra một nơi để thế hệ sau này có thể quay về khi họ chùn bước”.
Sự cố mang tên Daihatsu là thách thức đầu tiên của ông Koji Sato, người kế nhiệm ông Akio Toyoda cho vị trí điều hành hãng xe Toyota. Giống như những nhà lãnh đạo trước, quan điểm của ông Sato luôn trung thực và quyết liệt với những sai sót. Theo kết quả thử nghiệm lại của Ủy ban bên thứ ba độc lập, các mẫu xe trong diện bị ảnh hưởng liên quan đến Daihatsu vẫn đảm bảo chất lượng an toàn, tuy nhiên, vị lãnh đạo Toyota vẫn cẩn trọng đưa ra quyết định ngừng giao hàng ở tất cả các thị trường, chờ thêm thông tin điều tra chuyên sâu. Đến nay, hầu hết các quốc gia đặt nhà máy của Daihatsu hay bán các sản phẩm dùng nền tảng DNGA đều đã nối lại hoạt động.
Cách ứng xử và tầm nhìn dài hạn của Toyota đem đến một góc nhìn đa diện trong ngành công nghiệp ô tô. Có những bê bối được giấu kín nhưng cũng có những trường hợp tương tự được phát hiện từ chính nội bộ công ty. Để rồi từ sự cố có thể gây tiêu cực về hình ảnh và uy tín, công ty dùng chính điều đó để cải thiện mình và lấy lại lòng tin nơi khách hàng.
“Hướng tới tương lai, Toyota và Daihatsu sẽ cùng nhau nỗ lực hết sức để Daihatsu tái sinh, trở thành một công ty xứng đáng với sự ủng hộ của khách hàng”, ông Koji Sato nói.
Lịch sử Toyota bắt đầu khi Sakichi Toyoda phát minh ra máy dệt tay bằng gỗ vào 1890. Nỗ lực của ông khi đó đơn giản là giúp cuộc sống của mẹ mình bớt cực nhọc hơn. Nghĩ đến người khác, đam mê, sáng tạo và trau dồi kỹ năng từng ngày, là những viên gạch đặt nền móng cho một Toyota hùng mạnh về sau. Trên khắp mọi nẻo đường, từ vùng quê đến thành thị ngày nay, những chiếc ô tô mang thương hiệu Toyota mang theo sứ mệnh từ những ngày đầu thành lập của Sakichi Toyoda vẫn đều đặn gieo thêm những nụ cười sau tay lái.
