Trong bài phỏng vấn bác sĩ Phan Chí Thành, chúng tôi muốn cung cấp những kiến thức để chị em hiểu rõ hơn về “chu kỳ phụ nữ” hàng tháng của chính mình, bao gồm cả việc kinh nguyệt kéo dài hay là hiện tượng mãn kinh sớm; Hoặc là mối quan hệ giữa sex và kinh nguyệt…
- Khi người phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt kéo dài thì đó có phải là dấu hiệu tích cực của sức khỏe không, thưa bác sĩ?
BS. Phan Chí Thành: Khi nội tiết tố còn dồi dào thì đó là một dấu hiệu tích cực. Nhưng với những trường hợp ra máu kéo dài sau tuổi 50 thì các bác sĩ sẽ phải siêu âm và đánh giá nguy cơ ung thư niêm mạc tử cung cũng như ung thư đường sinh dục. Bởi vì có khi hiện tượng ra máu không phải là kinh nguyệt mà dấu hiệu bệnh lý. Kết quả thăm khám không có nguy cơ gì thì chu kỳ kinh nguyệt kéo dài là hiện tượng bình thường. Thực tế, sản phụ khoa ghi nhận có những người mãn kinh ở tuổi 40, lại có những người ở tuổi 60.
 |
- Vậy ngoài trường hợp kéo dài chu kỳ kinh nguyệt cần đi khám như bác sĩ vừa nói, có những trường hợp nào cũng nhất thiết phải gõ cửa bệnh viện/ phòng mạch bác sĩ sản?
Kinh nguyệt chính là tấm gương phản ánh sức khỏe của người phụ nữ. Bình thường buồng trứng của người phụ nữ hàng tháng phải sản xuất ra 1 nang trứng chín. Nang trứng có 2 chức năng. Một là tạo ra noãn để thụ thai với tinh trùng, để người phụ nữ có thể mang thai. Với chức năng thứ hai thì nang trứng chính là một cái kho về nội tiết tố, được coi như phân bón để bón cho toàn bộ cơ thể.
Nếu có chu kỳ kinh nguyệt không đều, giả dụ như 2-3 tháng thậm chí 6 tháng thấy kinh một lần; Hoặc ngược lại, chỉ 15 ngày lại thấy một chu kỳ mới thì nhất thiết phải đi khám để tìm hiểu nguyên nhân. Bởi vì sự thăm khám này ngoài việc phát hiện bệnh lý thì còn có thể phát hiện ra những vấn đề cực kỳ quan trọng chả hạn như là liệu có bị mãn kinh sớm hay không. Vì mãn kinh sớm để lại nhiều hậu quả cực kỳ nghiêm trọng về thể chất cũng như tinh thần của phụ nữ.
Hậu quả của mãn kinh sớm có 2 vấn đề chính. Một là những người mãn kinh quá sớm mà còn mong muốn có con thì ước mơ là không thể. Hai là sụt giảm nội tiết tố. Chúng ta vẫn hiểu đại thể, mãn kinh sớm là không còn khả năng sinh sản, tuy nhiên hậu quả của nó nặng nề hơn nhiều: Loãng xương, sập đốt sống, gãy cổ xương đùi, tiểu đường, tim mạch… Và cuối cùng là rút ngắn tuổi thọ. Người mãn kinh sớm thì chỉ cần 40-45 đã có những triệu chứng mãn kinh cực kỳ nghiêm trọng.
- Bác sĩ cho biết bằng những dấu hiệu nào thì chị em nên nghi mình có khả năng mãn kinh sớm?
Mãn kinh là sau khi người phụ nữ mất kinh hoàn toàn 1 năm. Hiện tượng này xảy ra trước tuổi 35 thì gọi là mãn kinh sớm. Tuổi mãn kinh thông thường 51-52. Cho nên mặc dù y học quy định, mãn kinh trước tuổi 35 là mãn kinh sớm, các trường hợp mãn kinh trước tuổi 40 vẫn cần được điều trị.
- Hiện nay y học điều trị mãn kinh sớm như thế nào?
Điều trị mãn kinh sớm nhằm 2 mục tiêu. Mục tiêu 1 là giúp có con theo nguyện vọng. Nếu đã mãn kinh thì giải pháp duy nhất là xin trứng. Còn trong trường hợp đánh giá siêu âm 2 buồng trứng cũng như dự trữ buồng trứng kết luận các bạn có nguy cơ suy buồng trứng sớm thì các bác sĩ sẽ phải yêu câu các bạn. 1. Mang thai và làm mẹ ngay lập tức. 2. Có thể phải trữ trứng để có thể làm mẹ trong tương lai.
Mục tiêu thứ 2: Phải bổ sung nội tiết tố cho bệnh nhân để duy trì chu kỳ kinh tối thiểu tới gần 50 và sau tuổi 50 thì để mãn kinh tự nhiên. Bắt buộc phải can thiệp nhân tạo như vậy bởi khi đã bị suy hoàn toàn hoạt động của buồng trứng thì chắc chắn phải dùng thuốc thay thế. Điều này cũng tương tự như là suy tuyến giáp thì việc điều trị là bổ sung hormone tuyến giáp, bị tiểu đường là suy tuyến tụy thì phải bổ sung hormone insulin. Suy buồng trứng bản chất là phải bổ sung hormone estrogen và nội tiết tố nữ.
- Bác sĩ có thể cho biết, sex có ảnh hưởng như thế nào đối với kinh nguyệt của người phụ nữ?
Trước hết chúng ta cần hiểu bản chất vấn đề là sự sụt giảm nội tiết tố này sẽ gây rối loạn hoạt động tình dục. Nội tiết tố suy giảm ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống sức khỏe chung từ việc giảm cảm xúc, sức khỏe nói chung đi xuống. Nhiều bệnh nhân đến khám đã mô tả hiện tượng đau dữ dội khi quan hệ tình dục, “cô bé” khô hạn; Có người thường xuyên bị viêm nhiễm bộ phận sinh dục. Nhiều trường hợp nếu không có sự can thiệp của bác sĩ thì không thể tiếp tục sinh hoạt tình dục được.
Các bác sĩ có thể áp dụng các bài tình dục trị liệu cho nhóm bệnh nhân này. Ví dụ, bác sĩ sẽ quy định khi nào các bạn mới được quan hệ tình dục, có cần ngừng sex để cho đến khi đã điều trị xong. Thậm chí là bạn được phép quan hệ với những… động tác như thế nào. Tóm lại là cần có cả một lộ trình cho việc này.
- Trân trọng cảm ơn bác sĩ!
