Gác nỗi niềm riêng, vượt khó ở vùng xa
Từ điểm trường chính (xã Na Mèo, huyện Quan Sơn) đến bản Cha Khót phải mất gần 20 km. Điểm trường lẻ này chỉ có hai nữ giáo viên “cắm bản”, đó là cô Vi Thị Chuyên và Hà Thị Hằng.
Nhà hai cô giáo Vi Thị Chuyên và Hà Thị Hằng đều ở xã Trung Hạ (huyện Quan Sơn), cách điểm trường Cha Khót gần trăm cây số. Vì thế, vào cuối mỗi tuần nếu trời không mưa gió thì các cô tranh thủ về với gia đình của mình. Còn gặp thời tiết không thuận, các cô phải ở lại điểm trường đến cả tháng trời.
Với cô Chuyên, cô Hằng thì những cung đường trơn trượt sau cơn mưa rừng bất chợt không có gì xa lạ. Cô Vi Thị Chuyên chia sẻ: Đợt mưa lũ hồi tháng 8/2019 vừa qua, con đường vào bản bị sạt lở nặng nề nên hai chị em phải nhờ bà con dân bản đưa xe qua suối giúp. Khi vào được đến trường, phòng học của các em, phòng ở của chị em chúng tôi bị thấm dột hết, hai chị em phải nhờ phụ huynh học sinh đến sửa sang, che chắn lại mới có phòng cho các em học, cũng như nơi để ngủ. Đó là chưa kể đến việc thiếu nước sinh hoạt... Khó khăn, vất vả nhưng chúng tôi luôn động viên nhau để cố gắng vượt qua.
Chẳng riêng gì chuyện công tác xa nhà gặp nhiều khó khăn, cô giáo Chuyên còn có hoàn cảnh gia đình rất vất vả. Trước kia, chồng cô Chuyên là y tá thôn, bản, nhưng bị bệnh nặng phải phẫu thuật nhiều lần nên anh phải nghỉ việc. Vợ chồng cô Chuyên có hai con, một bé gái hiện nay đang học lớp 7, còn con trai đầu lòng sau khi tốt nghiệp THPT, vì hoàn cảnh gia đình khó khăn, nên cháu không thi vào trường đại học, cao đẳng nào cả, mà đi Hà Nội làm thuê để kiếm tiền phụ giúp mẹ thuốc men cho bố và nuôi em ăn học.
Trước đây, cả cô Chuyên và cô Hằng đều dạy ở Trường Tiểu học Trung Hạ (huyện Quan Sơn). Cách đây hơn 2 năm, hai nữ giáo viên này được điều động lên công tác ở Trường Tiểu học Na Mèo và vào phụ trách khu Cha Khót.
Thầy giáo Chung Trường Thành, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Na Mèo, cho biết: “Năm học 2019-2020, điểm trường Cha Khót có 25 học sinh được chia thành 2 lớp ghép: Lớp 1 và 3; 2-4 và 5. Cha Khót là điểm trường xa xôi, hẻo lánh, đường đi lại khó khăn, nên việc hai giáo viên nữ phải vào “cắm bản” lại càng vất vả gấp bội. Biết là nếu có giáo viên nam vào “cắm bản” thì các cô giáo đỡ nhọc nhằn hơn nhưng, hiện nay nhà trường đang thiếu giáo viên so với định biên của trường chuẩn quốc gia, nên ban giám hiệu mới phải bố trí giáo viên nữ vào khu lẻ như vậy.
Khi thầy thương trò thiếu thốn
Là một trong những người có thâm niên “cắm bản”, thầy Lò Văn Thơm, ở bản Sậy, xã Trung Thành, huyện Quan Hóa trần tình: Ở đây tội nhất vẫn là các em học sinh, trời ấm thì đỡ nhưng những hôm mưa, rét nhìn bọn trẻ thương lắm. Quần áo các em mặc không đủ ấm, nhiệt độ ngoài trời thì xuống thấp... Nhiều hôm thầy trò chúng tôi phải đốt lửa sưởi ngay giữa phòng học, vừa ấm, vừa lấy ánh sáng để học.
Còn thầy giáo Phạm Ngọc Tiến, điểm trường Pa Púa, Trường Tiểu học Trung Lý, xã Trung Lý, huyện Mường Lát, nhớ lại: Ngày đầu đặt chân đến đây, cả điểm trường chỉ có một mình, trong căn phòng bằng tranh tre, nứa lá. Hàng ngày, ngoài việc lên lớp, tôi phải học thêm tiếng Mông. Phải mất vài tháng, tôi mới hòa mình được với đồng bào nơi đây. Nhiều lúc chỉ muốn bỏ cuộc nhưng nhìn thấy các em lại không đành lòng. Vất vả của các thầy, cô cắm bản là làm thế nào để động viên các em đi học chuyên cần, nhất là sau mỗi dịp nghỉ hè. Ngoài ra, khó khăn mà các giáo viên đang công tác tại đây gặp phải là những lúc trời ở đây đổ mưa, sương mù dày đặc, khiến phòng học không có điện, tối om. Những lớp học cũ kỹ, không cửa chắn, không còn đủ sức để che chở cho các cháu.
Ở nhiều điểm trường lẻ tại khu vực vùng núi, vùng biên giới Thanh Hóa vẫn còn tình trạng không chợ, không điện lưới, không sóng điện thoại, không có nước sạch... Vì vậy, các thầy, cô giáo lúc nào cũng phải dự trữ cá khô, trứng, mì tôm... để phòng khi thời tiết mưa dài ngày.