Thống kê sơ bộ trên địa bàn thành phố Hải Phòng, hiện có 205 chung cư với 8.074 căn hộ cũ tập trung tại các phường Đồng Tâm, An Dương (quận Lê Chân); Đồng Quốc Bình, Vạn Mỹ (quận Ngô Quyền); Quán Toan, Phan Bội Châu (quận Hồng Bàng); Cát Bi (quận Hải An); Bắc Sơn (quận Kiến An)... Trong số đó cần cải tạo, sửa chữa 27 chung cư gồm 1.040 căn hộ; phá dỡ 178 chung cư xuống cấp nghiêm trọng; đồng thời di chuyển 7.034 hộ dân để xây lại 18 tòa nhà chung cư mới.
"Chung cư cũ xây từ cách đây cũng vài chục năm, không thường xuyên được bảo trì, sửa sang nên giờ xuống cấp mọi mặt. Đường ống nước han gỉ, hệ thống điện chập chờn nguy hiểm, tường vôi bong tróc cả mảng... khiến ai cũng lo lắng. Các gia đình không dám cho trẻ nhỏ ra chơi ngoài hành lang vì sợ lỡ xảy ra chuyện gì lại khổ" - Chị Thu Trang, người dân đang sống tại đây cho hay.
Những hình ảnh chung cư cũ tại TP.Hải Phòng xuống cấp nghiêm trọng tiềm ẩn nguy hiểm cho người dân khi tiếp tục sinh sống tại đây
Nhận thấy thực trạng đáng báo động, chính quyền thành phố Hải Phòng đã tiến hành tổ chức xây dựng 7 chung cư mới theo hình thức đầu tư BT, bao gồm: Chung cư N1, N2 trên nền U1, U2, U3 Lê Lợi (2 chung cư, 6 tầng, 126 căn); Chung cư U19, Lam Sơn (1 chung cư, 5 tầng, 56 căn); Chung cư HH1-HH2 Đồng Quốc Bình (2 chung cư, 29 tầng, 1.030 căn); Chung cư HH3-HH4 Đồng Quốc Bình (2 chung cư, 29 tầng, 1.456 căn). Cho đến này, hầu hết các căn hộ đã và đang hoàn thiện theo đúng mục tiêu chất lượng và kế hoạch thời gian đề ra ban đầu.
Tiêu biểu nhất có thể kể đến là dự án Chung cư HH4 được khánh thành vào ngày 15/5/2020, tại phường Đồng Quốc Bình, quận Ngô Quyền, thành phố Hải Phòng do Công ty CP Đầu tư Dịch vụ Tài chính Hoàng Huy (Mã chứng khoán: TCH) làm nhà đầu tư. Công trình 29 tầng với quy mô 728 căn hộ. Mỗi căn hộ có hệ thống điều hòa, bình nóng lạnh. Tầng hầm bố trí gara để ô tô, xe máy, các phòng kỹ thuật điện, phòng quạt, trạm xử lý nước thải, phòng bơm sinh hoạt, phòng rác và các phòng kỹ thuật khác; Tầng 1 bố trí sảnh chung cư, nhà trẻ, thương mại; Tầng 2 bố trí gara để xe máy, phòng sinh hoạt cộng đồng; Tầng 3 đến tầng 28 bố trí 728 căn hộ, diện tích mỗi căn từ 46m2-57m2; Tầng 29 là tầng kỹ thuật mái. Bên cạnh đó, tiện ích công cộng với cây xanh thoáng mát, lối sảnh đi lại được thiết kế rộng rãi, phục vụ cho người dân sống trong chung cư và cả các khu vực lân cận.
Chung cư HH4 Đồng Quốc Bình do Công ty CP Đầu tư Dịch vụ Tài chính Hoàng Huy làm nhà đầu tư là một điểm sáng cho nỗ lực cải tạo nhà ở xuống cấp tại thành phố Hải Phòng
Nhìn nhận dưới cả góc độ kinh tế và xã hội, các dự án BT thành công đóng góp giá trị không nhỏ trong kế hoạch cải thiện chất lượng an sinh xã hội cũng như mang tới hình ảnh mới mẻ hơn, hiện đại hơn và đặc biệt là "an toàn" hơn cho thành phố Hải Phòng.
Các tập thể chung cư cũ tồi tàn đang dần biến mất và được thay thế bởi những cao ốc hiện đại, đầy đủ tiện ích
“Thay cho những căn tập thể xuống cấp, tối tăm ẩm thấp, hàng nghìn hộ gia đình lớn nhỏ tại địa phương giờ đây đã có thể nhanh chóng ổn định chỗ ở và tận hưởng cuộc sống mới với tiện nghi đúng chuẩn. Đặc biệt, sở hữu mức giá mở bán hợp lý, hỗ trợ tài chính nhanh chóng cùng cam kết bàn giao nhà đúng thời hạn, những dự án nhà ở xã hội như Chung cư HH4 Đồng Quốc Bình là minh chứng cho những nỗ lực hỗ trợ không chỉ của riêng chính quyền mà còn thể hiện năng lực vượt trội của các nhà đầu tư nhằm đáp ứng nhu cầu lớn về nhà ở của người dân có thu nhập thấp như chúng tôi” - anh Mạnh Quân, công nhân tại Hải Phòng chia sẻ.
Tuy nhiên, quá trình triển khai và hoàn thiện dự án BT lại không hề đơn giản và vẫn còn một số mặt hạn chế. Trong khi Nhà nước đã có chủ trương rõ ràng, thực tế vẫn tồn tại nhiều nút thắt chưa được tháo gỡ triệt để. Dễ thấy nhất có thể kể đến là thời gian phê duyệt hồ sơ thanh toán quỹ đất đối ứng cho nhà đầu tư thường kéo dài, bàn giao mặt bằng chậm trong khi nhà đầu tư đã phải bỏ vốn lớn ra đầu tư trước mà vẫn phải chịu nhiều chi phí, đặc biệt lãi suất vay vốn đầu tư kéo dài… là những rào cản mà các nhà đầu tư phải sẵn sàng tự xoay sở khi tham gia ký kết. Do đó, việc hoàn thành đúng thời hạn, đúng tiêu chuẩn, đảm bảo chất lượng như kế hoạch và cam kết đã đề ra ban đầu - ví dụ qua những dự án mà Công ty Hoàng Huy làm nhà đầu tư - thật sự là “điểm sáng” hiếm hoi trên toàn thị trường; cho thấy khả năng, nỗ lực và cả tâm huyết từ phía doanh nghiệp trong bối cảnh còn nhiều khó khăn. Trong tương lai, mô hình dự án BT sẽ tiếp tục cần đến nhiều sự điều chỉnh cả về chính sách, phương thức hỗ trợ, cam kết ưu đãi từ mọi phía nhằm giúp duy trì sức hấp dẫn với nhà đầu tư và nâng cao khả năng tiếp cận nhà ở cho người dân.