 |
Phụ nữ trước tuổi 43 nên cân nhắc việc cắt bỏ buồng trứng hai bên |
Xem xét dữ liệu hàng thập kỷ của hơn 5.000 phụ nữ, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, những người bị cắt bỏ cả hai buồng trứng trước 43 tuổi có nguy cơ được chẩn đoán mắc bệnh Parkinson cao gấp 5 lần so với những phụ nữ ở độ tuổi của họ không phẫu thuật.
Các chuyên gia cho biết, kết quả phẫu thuật không chứng minh được nguyên nhân của bệnh Parkinson. Nhưng chúng phù hợp với một số nghiên cứu trước đây - và chúng ủng hộ giả thuyết rằng mất estrogen sớm có thể góp phần gây ra bệnh Parkinson ở một số phụ nữ.
Theo Quỹ Parkinson, bệnh Parkinson ảnh hưởng đến gần 1 triệu người ở Mỹ. Đây là một căn bệnh về não theo thời gian phá hủy hoặc vô hiệu hóa các tế bào sản xuất dopamine, một chất hóa học giúp điều chỉnh chuyển động và phản ứng cảm xúc.
Các triệu chứng dễ thấy nhất của Parkinson là liên quan đến vận động - run, chân tay cứng và các vấn đề về phối hợp - nhưng ảnh hưởng trên phạm vi rộng và bao gồm trầm cảm, cáu kỉnh và rắc rối với trí nhớ và kỹ năng tư duy.
Bệnh Parkinson phổ biến ở nam giới gấp đôi so với nữ giới. Theo Tiến sĩ Walter Rocca , trưởng nhóm nghiên cứu về nghiên cứu mới này, đồng thời là nhà thần kinh học tại Phòng khám Mayo ở Rochester, Minn, điều này cho thấy có thể có tác dụng bảo vệ của estrogen đối với các tế bào sản xuất dopamine.
Buồng trứng là nguồn cung cấp estrogen chính trong cơ thể người phụ nữ. Nếu một phụ nữ bị cắt bỏ cả hai buồng trứng trước khi mãn kinh thì sẽ bị giảm đột ngột estrogen. Điều này có thể đồng nghĩa với việc mất tác dụng bảo vệ của hormone trong não.
Một số nghiên cứu trước đây đã liên hệ việc cắt bỏ buồng trứng hai bên với nguy cơ mắc bệnh Parkinson nhiều năm sau đó. Nhưng không phải tất cả các nghiên cứu đều đi đến kết luận đó.
Vì vậy, nhóm của Rocca nghiên cứu sâu hơn xem liệu tuổi tác tại thời điểm phẫu thuật có phải là chìa khóa hay không.
Các nhà nghiên cứu đã sử dụng hồ sơ sức khỏe của khoảng 5.500 phụ nữ Minnesota ở Mỹ, một nửa trong số họ đã trải qua phẫu thuật cắt buồng trứng hai bên trong khoảng thời gian từ năm 1950 đến năm 2007. Nửa còn lại không làm thủ thuật này và được ghép theo độ tuổi với những phụ nữ trong nhóm phẫu thuật.
Những phụ nữ này đã trải qua thủ thuật để điều trị tình trạng buồng trứng như u nang hoặc các khối u khác, hoặc để giảm nguy cơ ung thư buồng trứng. Những phụ nữ phẫu thuật cắt bỏ tử cung đôi khi cũng bị cắt bỏ buồng trứng với mục đích ngăn ngừa ung thư buồng trứng - một căn bệnh thường gây chết người.
Nhìn chung, nhóm nghiên cứu của Rocca phát hiện ra, 1% tổng số phụ nữ trong nghiên cứu cuối cùng đã phát triển bệnh Parkinson, trong khi 1,5% khác được chẩn đoán mắc bệnh Parkinson nhưng nguyên nhân cơ bản khác nhau.
Có nhiều trường hợp hơn trong số 2.750 phụ nữ đã cắt bỏ cả hai buồng trứng: 32 trường hợp Parkinson, so với 21 trường hợp trong nhóm so sánh, và 50 so với 32 trường hợp parkinson.
Khi các nhà nghiên cứu tìm hiểu sâu hơn, họ phát hiện ra rằng rủi ro phụ thuộc vào tuổi tác: Những phụ nữ đã cắt bỏ buồng trứng trước 43 tuổi có nguy cơ được chẩn đoán mắc bệnh Parkinson cao gấp 5 lần so với những phụ nữ khác cùng tuổi.
Cắt bỏ buồng trứng hai bên ở độ tuổi lớn hơn không liên quan đến việc tăng nguy cơ.
Tiến sĩ Michael Okun, cố vấn y tế quốc gia cho Quỹ Parkinson phi lợi nhuận cho biết, nghiên cứu này bổ sung thêm một lượng bằng chứng tập thể và ngày càng tăng rằng phụ nữ tiền mãn kinh trải qua phẫu thuật cắt bỏ vòi trứng hai bên có thể đối mặt với nguy cơ mắc bệnh Parkinson cao hơn.
Điều đó có ý nghĩa gì đối với phụ nữ trẻ? Trong một số trường hợp, họ có thể được khuyên cắt bỏ cả hai buồng trứng vì chúng mang đột biến gien làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư buồng trứng.
Nhưng đối với hầu hết phụ nữ, Rocca lưu ý, tỷ lệ phát triển ung thư buồng trứng là thấp. Và trước những nguy cơ tiềm ẩn lâu dài, ông nói, cắt bỏ buồng trứng để ngăn ngừa bệnh là không chính đáng.
TS Okun kêu gọi những phụ nữ nên cân nhắc kỹ lợi và hại của việc phẫu thuật cắt bỏ vòi trứng hai bên trước khi bước vào thời kỳ mãn kinh.
