 |
| Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Bùi Văn Ga. |
Đó là một trong những nội dung mà Thứ trưởng Bộ GG&ĐT Bùi Văn Ga chia sẻ với báo chí tại hội nghị thi và tuyển sinh năm 2013 được tổ chức vào hôm nay 20-1.
PV: Luật Giáo dục đại học có hiệu lực từ 1-1- 2013. Việc giao quyền tự chủ cho các trường và đảm bảo chất lượng giáo dục là những mục tiêu của luật này. Thứ trưởng có thể cho biết rõ hơn?
Thứ trưởng Bùi Văn Ga: Năm nay Bộ giao quyền tự chủ rất cao cho các trường, do đó công tác thanh tra, kiểm tra giám sát cũng được tăng cường. Bộ sẽ thanh tra liên kết, liên doanh đào tạo, thanh tra điều kiện mở ngành, chất lượng đào tạo. Tất cả những trường đào tạo không đúng quy chế Bộ đã chấn chỉnh xử lý kịp thời. Từ nay Bộ sẽ tăng cường giám sát song song với giao quyền tự chủ.
Thanh tra chặt chẽ để các trường làm tốt hơn chứ không phải làm cho các trường khó khăn. Những trường bị xử lý là những trường không đảm bảo điều kiện đảm bảo chất lượng để thu hút sự quan tâm của xã hội. Những trường bị xử lý là do không đảm bảo chất lượng theo quy định như ngành không có đủ về giảng viên trình độ tiến sĩ, thạc sĩ hay cơ sở vật chất tối thiểu của nhà nước để đảm bảo chất lượng. Những cái đó tiếp tục kéo dài thì học sinh sẽ quay lưng. Vì vậy, kiểm tra giám sát để các trường đi vào quy định tối thiểu đảm bảo chất lượng như vậy uy tín của các trường sẽ tăng lên.
PV: Nhiều ngành hiện nay sinh viên tốt nghiệp không xin được việc làm sau khi ra trường. Vậy Bộ có khuyến cáo gì với các trường trong kì thi tuyển sinh năm nay không, thư Thứ trưởng?
Việc giao chỉ tiêu hiện nay là do các trường tự xác định, Bộ chỉ quản lý chỉ tiêu tổng hợp còn việc phân bố chỉ tiêu từng ngành theo thị trường lao động các hiệu trưởng phân bố cho phù hợp.
Hiện nay, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quy hoạch nguồn nhân lực đến 2020, đây là tài liệu cản bản để cho các trường, các cơ sở giáo dục và Bộ cũng dựa vào đó để định hướng đào tạo các ngành nghề cho phù hợp.
Vì vậy, Bộ đang tiến hành điều chỉnh lại mạng lưới các trường đại học, cao đẳng cho đến năm 2020 thay thế quyết định 121 của Thủ tướng trước đây để cho phù hợp với quy hoạch nhân lực và đồng thời để việc điều phối mở ngành. Bộ cũng khuyến cáo các trường về những ngành nhân lực đang dư thừa, khuyến khích mở những ngành xã hội đang cần.
Ngành kinh tế bão hòa do đào tạo gấp đôi nhu cầu thực tế
PV: Năm 2012 các trường ngoài công lập rất khó khăn trong tuyển sinh. Năm nay Bộ có chủ trương gì để giúp đỡ các trường không thưa Bộ trưởng?
Khó khăn vừa rồi không chỉ các các trường ngoài công lập khó khăn mà ngay cả các trường công lập cũng rất khó khăn như ĐH Kinh tế TPHCM, ĐH Kinh tế Đà nẵng. Đây là tình trạng chung hiện nay, một mặt do nền kinh tế khó khăn và ngành kinh tế cũng đã bão hòa.
Vấn đề này Bộ đã cảnh báo 2 năm trước. Lượng đào tạo các ngành này gấp đôi nhu cầu thực tế kèm theo tình trạng các các doanh nghiệp giải thể. Đa số các trường khó khăn năm nay là các trường tuyển sinh đơn ngành như chỉ kinh tế quản lý, còn những trường đa ngành thì vẫn tuyển bình thường. Khó khăn trong tuyển sinh năm nay cũng là để các trường có thể nhìn lại chiến lược phát triển của mình. Như vậy, các trường phải đa dạng hóa và có dự báo phù hợp.
Một trong những điểm bức xúc là nhiều trường năm nay không tuyển đủ chỉ tiêu. Vậy nguyên nhân vì sao, thưa Thứ trưởng?
Điều kiện khách quan là kinh tế khó khăn, chủ quan là các trường chưa đảm bảo chất lượng. Hai yếu tố này đã ảnh hưởng đến công tác tuyển sinh của các trường không đảm bảo.
Năm nay, theo báo cáo ban đầu các trường đã điều chỉnh mạnh về cơ cấu ngành nghề đã có sự thay đổi. Nhiều trường đã nghiêng hẳn về khoa học công nghệ, kỹ thuật, giảm bớt chỉ tiêu ngành kinh tế. Hy vọng năm nay, cơ cấu nhân lực có nhiều thay đổi theo đúng nhu cầu của xã hội.
Có nhiều ý kiến cho rằng chúng ta thiếu các trung tâm dự báo thị trường nhân lực đây là điểm khó khăn cho các trường định hướng trong đào tạo trong nhiều năm. Ý kiến của Thứ trưởng về vấn đề này?
Quy hoạch phát triển nhân lực đã được Thủ tướng phê duyệt đến năm 2020. Đây là số liệu tổng thể của từng ngành, từng địa phương và từ đó sẽ có một bức tranh tổng thể cho các trường đào tạo. Trên cơ sở đó, Bộ cũng sẽ điều chỉnh mạng lưới để đào tạo cho phù hợp.
Ở các thành phố, địa phương cũng có trung tâm dự báo nhân lực nhưThành phố Hồ Chí Minh trung tâm dự báo nhân lực của Sở LĐTB&XH làm rất tốt. Bộ GD&ĐT cũng có trung tâm dự báo cung ứng nguồn nhân lực. Các trung tâm triển khai dự báo nhân lực các địa phương sẽ giúp cho các trường định hướng giúp học sinh và phụ huynh chọn ngành nghề phù hợp
Nhiều trường cao đẳng năm nay kêu khó trong công tác tuyển sinh. Vậy năm nay Bộ có hướng chỉ đạo như thế nào tháo gỡ khó khăn cho các trường không, thưa Thứ trưởng?
Khó khăn của các trường cao đẳng hay trung cấp chuyên nghiệp không phải do các trường đại học đào tạo đẳng. Bởi vì lâu nay vẫn hệ đào tạo đại học nói chung vẫn có hệ cao đẳng, và lâu nay nó vẫn chạy như thế.
Cụ thể nhất là năm nay, chúng ta đã giảm chỉ tiêu đào tạo trung cấp chuyên nghiệp ở các trường trung cấp chuyên nghiệp cũng không tuyển được nhiều thí sinh như mong đợi.
Nguyên nhân sâu xa nhất là sự phân luồng lựa chọn của người học.
Năm nay có trường nào trình đề án lên Bộ GD&ĐT đề xuất tự chủ về tuyển sinh không, thư Thứ trưởng?
Bộ khẳng định từ nay đến 2015 không có gì mới, Bộ vẫn quản lý khâu đề thi và điểm sàn để đảm bảo chất lượng.
Việc tuyển số lần tuyển do các trường hoàn toàn chủ động, theo đúng luật giáo dục các trường chủ động hoàn toàn. Năm nay có điểm mới là 10 trường thuộc khối văn hóa nghệ thuật được tự chủ tuyển sinh, được ra đề các môn năng khiếu còn môn văn họ xét kết quả học tập 3 năm phổ thông và kết quả thi tốt nghiệp. Đây là bước đầu tiên thí điểm giao quyền cho các trường theo luật giáo dục giao quyền tự chủ cho các trường có thể tự chủ về tuyển sinh.
Theo luật quy định thì các trường được tuyển sinh riêng nhưng vẫn phải đảm bảo các quy định theo đúng quy chhế tuyển sinh của Bộ GD&ĐT. Trường nào muốn tuyển sinh riêng phải có đề án, đề án thể hiện rõ năng lực của mình với nguyên tắc chung là không làm phát sinh tiêu cực như học thêm dạy thêm, không tăng gánh nặng cho xã hội, đảm bảo tính nghiêm túc, sự giám sát của xã hội, đảm bảo tính nghiêm túc và có sự giám sát của xã hội. Đề án tự chủ tuyển sinh phải nêu rõ được điều này.
Trường nào đủ điều kiện thì sẽ được tự chủ tuyển sinh. Từ 2 năm nay, Bộ cũng khuyến khích các trường trọng điểm tự tổ chức tuyển sinh nhưng cho đến nay, chưa có trường nào đưa đề án khả thi.
Đỗ Hợp
ghi
