Đoàn xe Howo trá hình
Trước đó, rạng sáng 3/3, tại khu vực bãi đất thuộc khu vực dự án khu đô thị Hà Khánh D, Công an TP Hạ Long cùng các lực lượng chức năng của TP và phường Hà Khánh đã phát hiện, bắt giữ 9 chiếc xe tải hiệu Howo (loại 22 khối) chở than bất hợp pháp. Trong đó, 6 xe đang chở đầy than vào khu vực bãi tập kết ở bờ sông Cửa Lục (khoảng 140 tấn), 3 chiếc xe vừa đổ than vào bãi đang đi ra. Tại thời điểm kiểm tra, các lái xe đã không thể xuất trình được giấy tờ gì liên quan đến nguồn gốc số lượng than trên xe.
Được biết, đoàn xe Howo này đã chuyên chở than từ điểm khai thác ra bãi tập kết để tiêu thụ. Các xe này được ngụy trang dưới hình thức đeo giả logo của các doanh nghiệp ngành than. Thậm chí có chiếc xe BKS 14C-09189 thùng sau chở chiếc container chứa đầy than nhưng bên ngoài container bao bởi một thùng dạng xe đông lạnh để qua mặt cơ quan chức năng. Chiều 3/3, chúng tôi có mặt tại hiện trường, các xe chở than lậu chứa đầy than này vẫn nằm chình ình trên đường. Cách đó chừng vài trăm mét, tại bãi tập kết có 2 đống than lớn mới được đổ vào cùng một máy xúc màu sơn vàng.
Cơ quan chức năng đưa số lượng than bắt giữ cùng đoàn xe Howo về kho tập kết để xác định khối lượng và giám định phẩm cấp than. Bước đầu lực lượng chức năng xác định tổng số than tạm giữ phục vụ điều tra khoảng 440 tấn than nguyên khai tương đương loại than cám 7c. Đại tá Lê Duy Tấn, Trưởng Công an TP Hạ Long, cho biết cơ quan công an đã tạm giữ 11 người liên quan, trong đó có 9 lái xe để phục vụ điều tra.
Khai thác “thổ phỉ”?
Theo đại tá Tấn, các lái xe Howo khai nhận non nửa số than bị thu giữ (khoảng 200 tấn) được họ vận chuyển từ khu vực Đồng Ho, Vũ Oai (huyện Hoành Bồ) về tập kết ở cảng Đôi Cây. Số còn lại hơn 200 tấn được lấy từ khai trường 917 thuộc Cty than Hòn Gai (phường Hà Khánh). Công an TP Hạ Long cho rằng các lái xe khai đã lấy than tại hai điểm ở phường Hà Khánh, một điểm ở vườn nhà dân gần khai trường 917, điểm còn lại trong khai trường 917 của Cty than Hòn Gai. Công an cũng đã yêu cầu Cty than Hòn Gai tạm đình chỉ công tác đối với một tổ trưởng và 2 nhân viên bảo vệ khai trường 917 của Cty.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Thế Khá, Trưởng phòng Bảo vệ-Quân sự Cty than Hòn Gai, khẳng định không có chuyện trộm than trong khai trường 917. Theo ông Khá, từ 1/1/2015, doanh nghiệp này có thuê Cty Vận tải Quảng Ninh bốc xúc đất đá trong khai trường phục vụ khai thác và toàn bộ 48 xe của đơn vị bốc xúc đều phải đăng ký biển số, được cấp thẻ ra vào. Chỉ các xe đã được cấp thẻ mới được bảo vệ cho vào trong khai trường.
“Toàn bộ 9 xe chở than trái phép bị lực lượng chức năng bắt giữ không thuộc số xe đã đăng ký với Cty than Hòn Gai. Đêm 2/3, rạng sáng 3/3, các xe này không vào khai trường 917, cơ quan chức năng cũng không hề lập biên bản liên quan đến vụ việc trong mỏ. Như vậy không thể có chuyện lấy than từ mỏ. Các xe này chỉ có thể lấy than tại địa điểm nằm trong vườn đồi của nhà dân giáp ranh với khai trường mỏ”-ông Khá nói.
Chiều 3/3, chúng tôi theo chân lực lượng chức năng đi kiểm tra hiện trường khai thác than trái phép nằm ngoài giáp ranh giới khai trường 917. Đây là khu vực vườn đồi thuộc quyền quản lý của người dân nằm cheo leo trên đồi, cách khu vực bãi tập kết than tại cảng Đôi Cây ngót 10 cây số. Trên con đường đất ngoằn ngoèo, ngổn ngang đất đá dẫn vào điểm khai thác trái phép này có thiết lập cổng sắt và lều canh gác.
Tại hiện trường, một hố rộng toang hoác, sâu hoắm bên vách núi mới bị đào bới vẫn ngổn ngang đất đá lẫn than. Quanh miệng hố, vết bánh xe tải loại lớn vẫn còn hằn sâu. Cơ quan chức năng xác định các xe Howo đã vận chuyển than từ đây đi. Để lấy được than, nhóm “than tặc” phải sử dụng máy xúc để đào bới, tuy nhiên đến chiều 3/3, máy xúc đã bị đưa đi, hiện trường chỉ còn lại miệng hố ngổn ngang.
Theo Cty than Hòn Gai, khu vực khai thác “thổ phỉ” này trong ranh giới quản lý tài nguyên nhưng lại nằm ngoài ranh giới khai thác của họ. Theo quy chế phối hợp giữa Vinacomin và UBND tỉnh Quảng Ninh, doanh nghiệp ngành than chỉ chịu trách nhiệm trong ranh giới khai thác mỏ, còn chính quyền địa phương chịu trách nhiệm trong khu vực quản lý tài nguyên. Căn cứ theo quy chế này, để xảy ra việc khai thác than trái phép tại khu vực vườn đồi ngoài ranh giới khai thác mỏ, trách nhiệm thuộc về chính quyền phường Hà Khánh và TP Hạ Long.
Theo đại tá Tấn, các lái xe Howo khai nhận non nửa số than bị thu giữ (khoảng 200 tấn) được họ vận chuyển từ khu vực Đồng Ho, Vũ Oai (huyện Hoành Bồ) về tập kết ở cảng Đôi Cây. Số còn lại hơn 200 tấn được lấy từ khai trường 917 thuộc Cty than Hòn Gai (phường Hà Khánh).
