Số lượng, sự di chuyển và cấu trúc là tất cả các thành phần quan trọng của sức khoẻ tinh trùng, nhưng cũng có một số cách để làm và phòng tránh nhằm duy trì sức khoẻ của tinh trùng.
Với nỗ lực để giữ cho tinh trùng khoẻ mạnh, nam giới được khuyến khích duy trì một cân nặng cơ thể khoẻ mạnh, có một chế độ ăn tốt, phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục, kiểm soát stress và tập thể dục.
Anh Tuấn Hùng (29 tuổi, Hà Nội), đang làm việc trong một ngành xây dựng. Do tính chất công việc anh thường phải đi tiếp khách, uống rượu bia nhiều hơn là ăn cơm ở nhà. Bữa cơm hàng ngày của anh cũng chủ yếu là thức ăn nhanh để tiết kiệm thời gian. Chuẩn bị cho việc kết hôn, anh và bạn gái đi khám tổng quát sức khỏe.
Kết quả khám bệnh không ngờ là anh Hùng sẽ gặp khó khăn trong chuyện có con mà nguyên nhân xuất phát từ thói quen uống rượu và ăn uống của anh. Một trong những nguyên nhân dẫn đến việc này là do thói sinh hoạt, ăn uống hàng ngày, ngoài ra việc uống nhiều rượu bia có thể làm giảm mức testosterone và làm giảm số lượng tinh trùng.
Cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự, anh Vũ Phong (31 tuổi, Phú Thọ), sau 2 năm kết hôn mà chưa có con, anh Phong cũng được bác sĩ kết luận là tinh trùng loãng, số lượng ít, chất lượng kém, ảnh hưởng đến việc có con. Anh Phong băn khoăn mãi vì thực tế anh có sức khỏe rất tốt, ăn uống điều độ, không biết vì lý do gì mà tình trùng bị yếu.
Trên thực tế, theo các chuyên gia, không nhiều người biết rằng có những tác nhân tưởng chừng vô hại nhưng lại có thể 'giết chết' tinh trùng, có thể gây nên tình trạng vô sinh.
Hút thuốc lá và uống rượu
Các nhà khoa học thuộc Trung tâm Sinh sản Aberdeen (Scotland) đã nghiên cứu trên 16.000 mẫu tinh dịch lấy từ 7.500 đàn ông trong vòng 13 năm và đưa ra cảnh báo chính thức về tác hại rõ rệt của rượu và thuốc lá lên chất lượng tinh trùng. Chính vì vậy, hãy hạn chế rượu va thuốc lá càng nhiều càng tốt.
Ngoài ra, khói thuốc lá chứa rất nhiều chất độc gồm có: nicotin, các chất thơm thuộc nhóm benzen, CO2... có thể làm giảm số lượng và khả năng di động của tinh trùng. Bên cạnh đó, theo các chuyên gia, hai tác nhân này có thể gây tổn hại cho DNA, tăng tinh trùng bị đột biến, giảm nồng độ hoóc-môn testosteron, dẫn đến giảm cơ hội thụ thai.
Mặc quần quá chật
Mặc quần jean, quần lót bằng chất liệu nilon hoặc quần lót quá chật có thể ảnh hưởng đến tinh trùng. Bởi vì chúng làm tăng nhiệt độ ở vùng kín. Điều này dẫn đến việc làm gia tăng nhiệt độ ở tinh hoàn, ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng và số lượng tinh trùng ở nam giới.
Bên cạnh đó, tình trạng tăng nhiệt độ tương tự cũng diễn ra ở những người phải ngồi nhiều một chỗ như tài xế, nhân viên văn phòng, phi công… Ngoài ra, những người làm việc trong các ngành nghề phải thường xuyên tiếp xúc với nhiệt độ cao cũng có khả năng chất lượng tinh trùng suy giảm như: thợ hàn, thợ luyện kim, thợ rèn, đầu bếp...
Dùng điện thoại di động
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhiệt và bức xạ tỏa ra từ điện thoại di động có thể làm giảm khả năng vận động của tinh trùng khoảng 8,1%. Từ đó, một trong những hệ quả kéo theo làm giảm khả năng sinh sản của người đàn ông. Ngoài ra, người cho điện thoại di động vào túi quần hay đeo ở thắt lưng thường xuyên cũng sẽ bị giảm chất lượng tinh trùng.
Trọng lượng của cơ thể
Ít ai biết rằng vấn đề cân nặng cũng ảnh hưởng đến tinh trùng. Theo các chuyên gia, những người quá béo, có chỉ số khối cơ thể (BMI) rơi vào khoảng từ 24 - 35 có thể gặp nguy cơ suy giảm lượng tinh trùng từ 19 - 22%. Đối với những người quá gầy, có BMI dưới 18,5 cũng giảm khả năng sản xuất tinh trùng tới 8,6%.
Tắm nước nóng
Tắm nước nóng liên tục trong nhiều ngày, nhiều lần hoặc ngâm mình trong bồn nước nóng nhiều, đặc biệt ở nhiệt độ từ 40oC trở lên sẽ làm nhiệt độ tinh hoàn tăng cao, có thể dẫn đến việc giãn tĩnh mạch tinh. Đây chính là một trong những nguyên nhân chính gây nên tinh trạng vô sinh ở nam giới. Theo các chuyên gia, dù tắm nóng hay tắm hơi, nhiệt độ khoảng 34oC là thích hợp nhất.
Tập thể dục quá nhiều
Điều này có thể làm giảm testosterone và số lượng tinh trùng. Đặc biệt, đạp xe đạp thường xuyên có thể dẫn đến tổn thương tinh hoàn và tầng sinh môn, khiến làm giảm số lượng tinh trùng khỏe mạnh trong tinh dịch.
Đặt laptop lên người
Nhiều người thuộc phái mạnh thường có thói quen đặt laptop lên người cho tiện lợi và dành hàng tiếng đồng hồ cho nó. Điều này rất nguy hiểm vì độ nóng của laptop có thể làm tăng nhiệt độ tinh hoàn. Khi tinh hoàn trở nên quá nóng, chúng sẽ có xu hướng sản sinh ít tinh trùng hơn.
Tiếp xúc với hóa chất
Theo các chuyên gia, tiếp xúc trong thời gian dài với kim loại nặng như arsenic, chì, cadmium làm giảm số lượng tinh trùng. Ngoài ra, một số chất ô nhiễm được ghi nhận có thể ảnh hưởng rõ rệt lên chất lượng tinh trùng bao gồm: diệt cỏ (DDT, dieldrin, aldrin, PCPs, furan, dioxin...), các hóa chất diệt côn trùng, một số hydrocarbon (toluen, ethylbenzene, benzene, xylen...), một số chất bảo quản, hóa chất có trong vật liệu xây dựng...
Ăn thực phẩm chế biến
Nếu bạn thường xuyên tiêu thụ thịt chế biến thì đó cũng là một trong những tác nhân ảnh hưởng đến tinh trùng của bạn. Lượng tinh trùng có thể giảm tới 30%. Các chuyên gia khuyên bạn hãy thường xuyên bổ sung cá vào thực đơn hàng ngày để tăng lượng tinh trùng.
Xem ti vi quá nhiều
Các chuyên gia khuyến cáo rằng không nên ngồi hàng giờ để xem tivi. Bởi vì nếu bạn xem tivi hơn 20 giờ mỗi tuần cũng có thể làm giảm lượng tinh trùng tới 44%. Do đó, thay vì ngồi tivi bạn hãy tham gia vào những hoạt động nghỉ ngơi, thư giãn lành mạnh hơn.
