Ngày 24/5, Cơ quan ANĐT - Công an tỉnh Sơn La đã kết thúc điều tra vụ án “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, quy định tại Điều 356 Bộ luật Hình sự năm 2015, liên quan tới gian lận điểm thi THPT Quốc gia 2018. Cơ quan ANĐT đã đề nghị Viện KSND tỉnh Sơn La truy tố 6 bị can thuộc Sở GD&ĐT, trong đó có Trần Xuân Yến - nguyên Phó Giám đốc Sở GD&ĐT. Hai bị can còn lại là cán bộ thuộc Công an tỉnh Sơn La.
Trước đó ngày 11/3, Cơ quan ANĐT - Bộ Công an cho biết, cơ quan này vừa hoàn tất kết luận điều tra vụ án “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, xảy ra tại Hòa Bình, liên quan tới gian lận điểm kỳ thi tốt nghiệp THPT 2018. Bộ Công an cũng chuyển kết luận đề nghị Viện KSND Tối cao truy tố 3 bị can Nguyễn Quang Vinh - nguyên Trưởng phòng khảo thí và Quản lý giáo dục; Đỗ Mạnh Tuấn - Phó hiệu trưởng THPT-THCS dân tộc nội trú huyện Lạc Thủy và Nguyễn Khắc Tuấn - chuyên viên Phòng khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục đều thuộc Sở GD&ĐT Hòa Bình về tội danh nêu trên.
Mở rộng điều tra vụ án, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã khởi tố bị can, bắt bị can để tạm giam đối với 3 giáo viên về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” xảy ra tại Hòa Bình.
Cũng liên quan đến bê bối thi cử, ngày 8/4, Cơ quan điều tra Công an tỉnh Hà Giang ra quyết định khởi tố bị can đối với Triệu Thị Chính và Phạm Văn Khuông đều là Phó Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Hà Giang; Lê Thị Dung - Phó đội trưởng Phòng Bảo vệ chính trị nội bộ, Công an tỉnh Hà Giang về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, được quy định tại điều 366 bộ luật Hình sự.
Trước đó, tháng 7/2018, Cơ quan ANĐT- Công an tỉnh Hà Giang đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can bắt tạm giam 2 bị can là Vũ Trọng Lương và Nguyễn Thanh Hoài, là Phó trưởng phòng và Trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục thuộc Sở GD&ĐT tỉnh Hà Giang, về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Trao đổi với Tiền Phong về bê bối trong kỳ thi THPT Quốc gia 2018, chuyên gia tội phạm học, trung tá Đào Trung Hiếu, báo Công an nhân dân cho rằng: Các đối tượng móc ngoặc với nhau để mua, bán điểm, nâng điểm cho các thí sinh, đây phải coi là loại tội phạm có tổ chức.
Trên diễn đàn Quốc hội, có đại biểu đã thốt lên: “Hành vi của chúng là vô liêm sỉ, ăn cướp trắng trợn, cướp đi cơ hội của những nhân tài, cướp tương lai của học trò trong sáng, vô tư và tạo ra những nhân tài giả mạo, tạo ra tương lai giả mạo của quốc gia".
“Loại tội phạm này rất nguy hiểm, nó làm tổn thương và mất niềm tin của người dân vào pháp luật, chính sách, ảnh hưởng đến sự tồn vong của chế độ, dân tộc, đất nước. Đây là lỗi hệ thống, lỗi quy trình phải có người chịu trách nhiệm trước nhân dân... Hiện cơ quan điều tra đã làm rõ hành vi của người nhận tiền bán điểm, vậy người mua điểm không cung cấp thông tin cá nhân thì sao có thể nâng điểm? Chính vì thế cơ quan chức năng cần làm rõ hành vi đưa, nhận hối lộ, cần xác định hành vi tham ô trong các vụ án này” - trung tá Hiếu nói.
Ngoài mua, bán điểm, tội phạm làm giả bằng cấp, chạy chức chạy quyền cũng diễn ra khá phổ biến, điển hình như ngày 3/5 Công an quận Nam Từ Liêm (Hà Nội) vừa quyết định khởi tố 3 bị can để điều tra về hành vi “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức”, quy định tại Điều 341 Bộ luật Hình sự 2015. Khám xét nơi ở của 1 đối tượng tại TPHCM, phát hiện, thu giữ hơn 1 tấn phôi bằng, 1.200 con dấu của các trường đại học, cao đẳng, trung cấp cùng nhiều máy móc, thiết bị.
Đáng chú ý, cơ quan điều tra đang mở rộng vụ án, trong đó có tập trung vào các đối tượng cán bộ, quan chức mua và sử dụng bằng cấp giả.
Trung tá Đào Trung Hiếu báo Công an nhân dân cho rằng, cơ quan chức năng cần phúc tra không chỉ các tỉnh thành trên cả nước, mà cần phúc tra một số kỳ trước đó nhằm trả lại sự công bằng cho những thí sinh con nhà nông dân, công nhân quét rác.