Sáng qua, 20 thuyền viên của tàu hàng Hà Tiên 01 bị chìm trên biển đã được Trung tâm Phối hợp tìm kiếm cứu nạn hàng hải khu vực II (Đà Nẵng MRCC) đưa về đất liền an toàn. Hơn chục năm qua, những thủy thủ trên hai con tàu SAR 412 và SAR 274 thuộc Trung tâm đã cứu nạn hàng trăm tàu thuyền và ngư dân gặp nạn trên vùng biển Hoàng Sa. Họ xem công việc gian truân, đầy hiểm nguy ấy thiêng liêng chẳng kém nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.
Những người không có Tết
Cảng biển Danang MRCC những ngày đầu năm sóng vỗ nhẹ vào bờ. Đứng trên tàu SAR 274, thủy thủ trưởng Lê Minh Thiện tay vừa thử vận hành hệ thống máy, hối hả nói: “Ở đây ngày Tết hay ngày thường đều phải trực. Hễ nhận được tin cứu nạn là lập tức lên đường, chậm nhất 20 phút phải có mặt. Tết này hơn chục anh em phải trực, lúc cần thì thay nhau tranh thủ về thăm vợ con rồi lại vội vã trở vào đơn vị. Đặc thù cái nghề này là vậy nên anh em cũng an ủi nhau hoàn thành tốt”.
Anh Thiện cho biết, ngay ngày mồng 5 Tết, khi nhà nhà đều hoan hỉ trong không khí Tết thì anh và những người đồng đội cũng phải khởi hành ra Hoàng Sa cứu 9 thuyền viên Quảng Ngãi gặp nạn trên biển. Vì mưu sinh, thuyền viên QNg 94499 vẫn quyết định ra khơi đánh bắt dịp Tết nhưng sau đó bị hỏng máy lênh đênh trên biển. Dù cố gắng khắc phục nhưng sau ba ngày, các ngư dân đành cầu cứu Danang MRCC. Khi được tàu SAR 274 cứu thành công vào bờ, cả 9 thuyền viên bùi ngùi ôm chầm lấy những thủy thủ đã giúp họ thoát chuyến đi tử thần, đoàn tụ với gia đình dịp năm mới.
Thủy thủ trưởng Lê Minh Thiện có thâm niên hơn 30 năm công tác trong ngành hàng hải, cũng là người đầu tiên tham gia lực lượng cứu nạn tại Danang MRCC. Chừng ấy năm, anh trực tiếp tham gia cứu nạn hàng trăm trường hợp ngư dân và thuyền gặp nạn trên biển. Anh nói, những lần nhìn thấy những ngư dân bé nhỏ quằn quại giữa những con sóng dữ, hay cảnh tượng người vợ, người con ủ rũ ngóng chờ người thân gặp nạn trở về, là những lần anh không giữ được cảm xúc. Đã có những lúc anh khóc, đó là những giọt nước mắt vì thương xót, hoặc là sự vui sướng khi cứu được một sinh mệnh giữa ngàn trùng.
Anh kể, sinh nhật lần thứ 53 của anh diễn ra vào đúng dịp Tết dương lịch, lần đầu tiên anh làm mâm cơm ấm cúng bên vợ con và một số bạn bè thân hữu. Nhưng khi buổi tiệc nhỏ vừa bắt đầu, anh nhận lệnh từ cấp trên, lại phải vội vã cùng tàu SAR 274 ra đảo Cù Lao Chàm cứu ngư dân gặp nạn. “Nhiều khi cũng ái ngại vì lần nào cũng lỗi hẹn với bạn bè, nhưng chỉ biết nói bạn thông cảm vì đặc thù nghề là vậy. Bọn mình xem tàu là nhà, biển cả là quê hương mà…”.
Là bác sĩ duy nhất và trực tiếp cấp cứu, sơ cứu người gặp nạn thuộc biên chế của Trung tâm Tìm kiếm cứu nạn hàng hải Khu vực II, anh Trần Ngọc Quang phải luôn có mặt trên tàu SAR 274 hoặc SAR 412 làm nhiệm vụ cùng các thủy thủ. Anh nói, việc cấp cứu trên biển khó khăn hơn rất nhiều ở trên đất liền. Bởi lẽ, khi lực lượng cứu hộ ra đến hiện trường thì hầu hết các nạn nhân đều đã kiệt sức. Chưa kể việc giữ thăng bằng nẹp chặt nạn nhân di chuyển lên tàu cứu hộ rất khó. “Nhiều lần gặp phải ca nặng, mình toát cả mồ hôi hột khi cả ê kíp chỉ có mình có chuyên môn về y học. Nhưng anh em hiểu, luôn ở cạnh hỗ trợ và động viên mình. Dần dần, sức chiến đấu của mình cũng can trường như những người đồng đội. Hạnh phúc nhất khi bao năm qua chưa có một trường hợp nào tử vong trong quá trình cứu nạn và thấy các ngư dân hồi sức, sau này tiếp tục hành nghề biển”, anh trải lòng.
Nhật ký hành trình cứu nạn Hoàng Sa
SAR 412 là con tàu đầu đàn làm nhiệm vụ cứu nạn xa bờ của Danang MRCC, hoạt động từ khu vực Quảng Bình đến Bình Định. Thuyền trưởng Phan Xuân Sơn là người đã có 11 năm chèo lái con tàu này.
Thuyền trưởng tàu Hà Tiên 01 và thuyền viên nhận quà động viên từ Ủy ban quốc gia Tìm kiếm cứu nạn sau khi được đưa về đất liền an toàn. Ảnh: Thanh Trần
Khi tôi hỏi anh, kỷ niệm nào đáng nhớ nhất trên chuyến hành trình dài và chông gai ấy, anh lặng lẽ hướng ánh mắt về phía những con sóng: “Khó trả lời lắm vì mỗi chuyến đi đều gánh vác trên vai những trọng trách nặng nề”. Rồi anh lật giở cuốn sổ có dòng chữ “Nhật ký hàng hải tàu tìm kiếm cứu nạn” ghi chép tỉ mỉ về thời gian, bối cảnh các lần cứu nạn dân và tàu trên biển. Anh cho biết, mỗi cuốn dày 200 trang nhưng chỉ đủ ghi chép trong khoảng 3 tuần. Hơn chục năm qua, đã có hàng chục cuốn nhật ký như vậy được lưu giữ cẩn thận. Theo số liệu, tính đến ngày 3/2/2016, tàu SAR 412 đã thực hiện 87 vụ cứu nạn với 460 người, hỗ trợ lai dắt và cứu nạn 23 tàu.
Trong cuốn nhật ký có nhắc vụ việc ngày 23/10/2015 khi tàu SAR 412 được điều đi cứu 11 ngư dân Khánh Hòa trên tàu cá KH 96977 do hỏng máy vào bờ. Hôm đó, tôi (người viết bài này) cùng nhiều phóng viên báo đài khác và người thân có mặt ở bến cảng từ cuối giờ chiều chờ đợi những ngư dân trở về. Phải đến chập choạng tối, 11 ngư dân mới được đưa vào đất liền. Ai cũng bơ phờ sau nhiều ngày lênh đênh trên biển. Người nhà gục xuống khóc nức nở vui mừng vì chồng, cha họ vẫn bình an trở về. Thuyền trưởng Phan Xuân Sơn tham gia cứu nạn, dù đã thấm mệt nhưng vẫn khẳng khái tuyên bố không có gì có thể ngăn cản việc cứu hộ ngư dân Việt Nam gặp nạn trên vùng biển chủ quyền. Ngay trong đêm đó, Tổng Giám đốc Vietnam MRCC Nguyễn Anh Vũ đã đáp chuyến bay từ Hà Nội vào Đà Nẵng để dự lễ bàn giao và hỗ trợ một phần cho ngư dân, động viên tinh thần anh em trên tàu
SAR 412…
Đưa 20 thuyền viên trên tàu bị chìm về đất liền
Thuyền trưởng tàu Hà Tiên 01 Ngô Văn Thế cho biết: “Ngày 20/2 tàu đang trên hành trình từ Cửa Lò đi Đồng Nai, khi đến vị trí có tọa độ 16039 N - 107056 E (thuộc vùng biển Thừa Thiên - Huế) thì bị nước tràn vào buồng máy, có nguy cơ chìm. Thời điểm trên tàu chở hơn 6.000 tấn hàng cùng 20 thủy thủ. Do ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường, khu vực bị nạn có gió rất mạnh, sóng lớn, tàu đã yêu cầu cứu nạn khẩn cấp. Đến gần 21h cùng ngày, nước từ lỗ thủng dưới đáy tàu tràn vào buồng máy quá nhiều nên máy chính ngừng hoạt động, tàu chìm dần, tất cả các thuyền viên đều rất hoang mang. Rất may tàu SAR 412 tiếp cận kịp thời, cứu tất cả thuyền viên và đưa về đất liền an toàn”.
Thuyền trưởng tàu SAR 412 Phan Xuân Sơn cho biết tàu đã đi 4 chuyến liên tục từ khi nhận được tin báo, trong điều kiện gió to, sóng lớn mới đưa được hết các thuyền viên vào bờ. Đến rạng sáng 21/2, tàu SAR hoàn tất công tác cứu hộ. Hiện sức khỏe các thuyền viên hoàn toàn ổn định.
Thanh Trần