Từ một Hiệp hội với những gắn kết tương đối lỏng đến Cộng đồng chặt chẽ có cả Hiến chương, với đầy đủ ba trụ cột vững chắc là Cộng đồng Chính trị - An ninh, Cộng đồng Kinh tế và Cộng đồng Văn hóa - Xã hội.
Hôm qua, với sự ra đời chính thức của Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC), 10 quốc gia Đông Nam Á đã trở thành nền kinh tế lớn thứ bảy thế giới với 640 triệu dân, tổng GDP ngót 2.500 tỷ USD, kim ngạch thương mại hơn 2.500 tỷ USD năm 2014. Dự kiến GDP của ASEAN sẽ đạt 4.700 tỷ USD vào năm 2020 và trở thành nền kinh tế lớn thứ tư thế giới vào năm 2030. Mục tiêu của AEC là trở thành một thị trường đơn nhất và cơ sở sản xuất chung, được xây dựng thông qua: Tự do lưu chuyển hàng hoá; tự do lưu chuyển dịch vụ; tự do lưu chuyển đầu tư; tự do lưu chuyển vốn và tự do lưu chuyển lao động có tay nghề.
Dẫu biết rằng, AEC về thực chất chưa thể được coi là một cộng đồng kinh tế với gắn kết chặt chẽ như Cộng đồng Kinh tế châu Âu. AEC vẫn là đích hướng tới của ASEAN thông qua việc hiện thực hóa dần dần 4 mục tiêu nêu trên. Dẫu biết rằng Cộng đồng ASEAN chưa thể có những định chế mang tính ràng buộc bằng luật pháp cao như Liên minh châu Âu EU, song với việc lấy người dân làm trung tâm cùng với ba trụ cột vững chắc nêu trên, Cộng đồng 10 quốc gia Đông Nam Á sẽ mang lại cuộc sống sung túc và hạnh phúc hơn cho mọi công dân ASEAN.
Vấn đề còn lại ở mỗi quốc gia, trong đó có Việt Nam là từng doanh nghiệp, mỗi người dân sẽ thực sự cảm nhận và chủ động hội nhập ra sao trước những cơ hội to lớn này. Song với AEC, “cuộc chơi” không chỉ màu hồng, chỉ có doanh nghiệp nào biết đón đầu, biết tận dụng một thị trường chung khổng lồ 640 triệu dân, doanh nghiệp đó sẽ phát triển và hưởng lợi. Ngược lại, nếu không có đối sách tất yếu sẽ mất thị phần và thua ngay trên sân nhà.
Năm 2016, cả cơ hội lớn và thách thức không nhỏ đang chờ các doanh nghiệp Việt trong sân chơi AEC!