Gửi kiến nghị đến Quốc hội, cử tri tỉnh Bến Tre sự lo lắng về tình hình bất ổn trên Biển Đông, việc Trung Quốc đưa tàu vào vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam. Bên cạnh đó, cử tri Đà Nẵng, TP.HCM cùng nhiều địa phương khác cũng đề nghị cần truyền thông trên báo chí nhiều hơn nữa về tình hình Biển Đông.
Trả lời, Bộ Quốc phòng khẳng định, tình hình Biển Đông thời gian gần đây diễn biến phức tạp. Trung Quốc không từ bỏ tham vọng “độc chiếm Biển Đông” bất chấp dư luận và luật pháp quốc tế, ngày càng củng cố sự hiện diện, khả năng kiểm soát trên thực địa.
Trung Quốc điều chỉnh sách lược linh hoạt hơn, tăng cường sử dụng “đòn bẩy” ngoại giao và kinh tế, tác động, lôi kéo các nước ủng hộ quan điểm của Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông; chủ động thể hiện “tích cực” xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) với các nước ASEAN để xoa dịu tình hình, làm giảm can dự của Mỹ và các nước lớn vào vấn đề Biển Đông.
Còn trên thực địa, Trung Quốc quyết liệt hơn về chính sách cũng như hoạt động, đẩy mạnh thăm dò, khảo sát dầu khí trên Biển Đông, xâm phạm vùng biển các nước, trong đó có Việt Nam. Đặc biệt, từ ngày 4/7 – 24/10/2019, Trung Quốc đã 4 lần đưa tàu khảo sát Hải Dương địa chất 8 và các tàu bảo vệ xâm phạm vùng biển Việt Nam, khu vực phía bắc nhà giàn DK1 và 9 lô Trung Quốc mời thầu trái phép năm 2012. Hành động của tàu khảo sát Hải Dương địa chất 8 đã vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam.
Cùng với hoạt động của Trung Quốc, các hoạt động nhằm khẳng định chủ quyền của các nước trong khu vực và sự can dự của các nước lớn ngoài khu vực vào Biển Đông đã làm cho tình hình Biển Đông trở nên phức tạp thêm.
Sẵn sàng các phương án, không để bất ngờ
Trước tình hình đó, Bộ Quốc phòng đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và các địa phương ven biển nhận định, đánh giá tình hình Biển Đông; tham mưu với Đảng, Nhà nước, Chính phủ trong công tác bảo vệ chủ quyền biển đảo; các lực lượng chức năng của Bộ Quốc phòng đã quán triệt và duy trì nghiêm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu; bố trí các tàu trực, tuần tra, kiểm soát trên các vùng biển trọng điểm, sẵn sàng xử lý khi có tình huống xảy ra, kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Theo Bộ Quốc phòng, Việt Nam đã mua sắm các trang thiết bị vũ khí hiện đại, chủ động nghiên cứu, phát triển trang bị, vũ khí công nghệ cao, nâng cao khả năng nắm tình hình và quản lý các vùng biển. Bộ Quốc phòng đã tăng cường lực lượng tàu trực tại các vùng biển trọng điểm, thường xuyên tổ chức tuần tra, kiểm soát kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành động xâm phạm chủ quyền biển, đảo của các nước, sẵn sàng các phương án xử trí không để bị bất ngờ, xử lý tốt các tình huống diễn ra trên biển.
Bộ Quốc phòng nhấn mạnh, việc đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo là vấn đề hệ trọng, nhạy cảm, lâu dài. Do đó, quan điểm chung là quán triệt tinh thần “kiên quyết, kiên trì”, “dĩ bất biến, ứng vạn biến”; những gì thuộc về nguyên tắc kiên quyết giữ; những gì thuộc về độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ kiên quyết không nhân nhượng, song phải có đối sách phù hợp, vì truyền thống văn hóa giữ nước của chúng ta là hòa hiếu, hòa bình, giữ vững chủ quyền biển, đảo, nhưng phải ổn định chính trị, giữ vững môi trường hòa bình để phát triển đất nước.
Trên cơ sở đó, Việt Nam kiên quyết, kiên trì bảo vệ vững chắc chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia đối với các vùng biển, đảo, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của ta theo đúng UNCLOS 1982; vừa hợp tác, vừa đấu tranh, chủ động, kiên trì giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế; xây dựng lực lượng biển đủ mạnh để xử lý thắng lợi các tình huống; đồng thời, tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế, khu vực, các nước lớn, tránh để bị cô lập; giữ vững quan điểm độc lập, tự chủ không để các nước khác chi phối, lôi kéo, chia rẽ, làm phương hại tới lợi ích quốc gia, dân tộc.
Bộ Quốc phòng cũng cho rằng cần tích cực chuẩn bị, thu thập tài liệu, chuẩn bị sẵn hồ sơ đấu tranh pháp lý đưa ra quốc tế vào thời điểm phù hợp; kiên quyết phản bác các luận điệu xuyên tạc, lợi dụng tình hình phức tạp trên Biển Đông để kích động, lôi kéo gây mất an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.