Zika lây qua đường tình dục?

TP - Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hôm qua cho biết họ đang dốc sức đối phó Zika bùng phát ở Mỹ Latin, khi virus liên quan bệnh đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh này có nguy cơ lan sang châu Á và châu Phi - những nơi có tỷ lệ sinh cao nhất thế giới.
Nhân viên y tế Venezuela đang phun thuốc diệt muỗi Aedes truyền virus Zika ở khu dân cư. Ảnh: Xinhua

Trường hợp đầu tiên virus Zika được phát hiện nhiều khả năng lây qua đường tình dục là ở thành phố Dallas, bang Texas (Mỹ). Các quan chức y tế địa phương hôm qua nói rằng, ca này rất có thể nhiễm Zika sau khi quan hệ tình dục chứ không phải bị muỗi đốt. Bệnh nhân chưa từng đi đến các vùng có dịch, nhưng bạn tình của người này vừa trở về từ Venezuela.

Trước đó, Texas ghi nhận tổng số 7 trường hợp nhiễm Zika, tất cả đều liên quan việc ra nước ngoài. Cơ quan y tế địa phương cho biết, ca mới nhất là trường hợp đầu tiên nhiễm bệnh không phải do đến vùng dịch, AP đưa tin. Giới chuyên gia cho rằng, nếu được xác nhận đúng là Zika lây qua đường tình dục, đường máu và truyền từ mẹ sang con như virus HIV, thì tình hình dịch bệnh sẽ phức tạp hơn rất nhiều. “Chúng tôi hiểu quan ngại này. Cần phải điều tra thêm để tìm hiểu tình hình và biết được sự lây truyền Zika qua đường tình dục có thể xảy ra ở mức độ nào, và liệu những chất dịch cơ thể khác có thể mang virus hay không”, CNN dẫn lời phát ngôn viên WHO Gregory Hartl.

“Đây mới là trường hợp thứ hai phát hiện Zika có thể lây qua quan hệ tình dục”, ông Hartl nói. Trường hợp hợp thứ nhất là một người đàn ông Mỹ trở về từ Senegal bị nghi truyền virus cho vợ mà báo chí đăng tải gần đây.

Hiện nay, virus Zika lây lan nhanh chóng ở châu Mỹ. Nhóm phản ứng nhanh toàn cầu của WHO hôm qua nhóm họp để bàn về nguy cơ này và các vấn đề liên quan khác. “Có nhiều điều chúng ta không biết về Zika. Cần giám sát thêm nhiều nữa… Chúng tôi đã thành lập đội chuyên gia và chắc chắn sẽ sớm có tiến triển”, ông Hartl nói. Vấn đề chủ chốt hiện nay ở những vùng có dịch là phải nỗ lực kiểm soát muỗi, và người dân cần mặc quần áo phù hợp, sử dụng thuốc diệt côn trùng và ngủ trong màn, ông Hartl nói.

Ấn Độ điều chế vắc-xin

Ngày 3/2, công ty công nghệ sinh học Ấn Độ Bharat Biotech thông báo họ đang điều chế hai loại vắc-xin có thể kháng lại Zika. Đến nay, chưa có vắc-xin ngừa Zika - loại virus được cho là gây ra bệnh đầu nhỏ ở trẻ em.

Một trong hai loại vắc-xin đang được điều chế là loại tái tổ hợp, nghĩa là nó được tạo ra bằng công nghệ gene. Loại vắc-xin còn lại là loại bất hoạt, và sẽ được đưa vào giai đoạn thử nghiệm tiền lâm sàng ở động vật trong 2 tuần tới, India Times dẫn lời giám đốc điều hành Bharat Biotech - ông Krishna Ella. Vắc-xin bất hoạt được điều chế bằng cách tiêu diệt mầm bệnh thông qua phá hủy khả năng tái tạo của nó, nhưng vẫn bị hệ miễn dịch trong cơ thể nhận dạng.

Thông báo của Bharat Biotech được đưa ra sau khi hãng dược Sanofi của Pháp nói rằng, họ vừa triển khai dự án phát triển vắc-xin phòng Zika. Hôm qua, một hãng dược Nhật Bản cũng cho biết họ đang nghiên cứu khả năng phát triển vắc-xin phòng bệnh đầu nhỏ.

Bharat Biotech thông báo họ bắt đầu nghiên cứu Zika một năm trước, đồng thời điều chế vắc-xin phòng bệnh chikungunya và sốt xuất huyết. Zika có quan hệ với bệnh sốt xuất huyết và lây truyền qua cùng một loại muỗi. Theo thông tin trên trang web của Bharat Biotech, hãng này đang cung cấp vắc-xin phòng bệnh bại liệt, viêm gan B, cúm H1N1, bệnh dại và nhiều loại bệnh khác cho gần 70 quốc gia.

Bà Soumya Swaminathan, Tổng giám đốc Hội đồng Nghiên cứu Y học Ấn Độ, cơ quan cao nhất quản lý nghiên cứu y sinh ở Ấn Độ, nói rằng, vẫn còn sớm để bình luận về hai loại vắc-xin phòng Zika. Nhưng Hội đồng đã tập hợp một nhóm chuyên gia để xem xét triển vọng này.

Chưa có trường hợp nhiễm Zika nào được phát hiện ở Ấn Độ, nhưng Bộ Y tế nước này hôm 2/2 ban hành hướng dẫn phòng bệnh, trong đó có khuyến cáo công dân không nên đến các vùng đang có dịch bệnh. Tổ chức Chữ Thập đỏ Mỹ khuyên những người vừa trở về từ vùng dịch Zika đợi ít nhất 28 ngày trước khi hiến máu.

Ireland vừa phát hiện hai trường hợp riêng biệt nhiễm Zika. Một người đàn ông và một phụ nữ lớn tuổi từng đến vùng có dịch, nhưng họ đã bình phục. Trong khi đó, Brazil, nước hứng chịu dịch Zika nghiêm trọng nhất, vừa cho biết họ đang điều tra 3.670 trường hợp bệnh đầu nhỏ ở trẻ liên quan virus Zika. Bộ Y tế Brazil đã xác nhận 404 ca nhiễm bệnh, tăng so với con số 270 tuần trước. Tổng cộng 709 người nhiễm Zika đã hồi phục và được xuất viện. Có 76 trẻ sơ sinh Brazil được xác định đã tử vong vì bệnh đầu nhỏ, BBC đưa tin.

Ngày 3/2, Tổng thống Indonesia Joko Widodo chỉ thị cho các cơ quan chức năng ra khuyến cáo du lịch đối với công dân có kế hoạch tới những nước có dịch Zika. Cùng ngày, Bộ trưởng Y tế Indonesia thông báo, một người đàn ông Indonesia ở tỉnh Jambi mới đây nhiễm virus Zika và đã khỏi bệnh. Giới chức Chile ngày 2/2 thông báo trường hợp nhiễm virus Zika đầu tiên ở nước này. Bệnh nhân vừa từ Colombia về nước. WHO dự đoán, khoảng 4 triệu người sẽ nhiễm Zika trong năm nay.