Từ tối 28/6, tàu Kiểm ngư (KN) 951 cập cảng Đà Nẵng. Nhìn bên ngoài, con tàu từng là biểu tượng “lá chắn thép” Hoàng Sa đầy thương tích, rách toác nham nhở. Khắp các mạn, thân tàu, cabin chi chít vết đứt gãy, xô dồn, méo móp, rách sâu. Toàn bộ mạn trái và phải của con tàu biến dạng hoàn toàn. Các phòng chức năng y tế, bồn chứa CO2, buồng nghỉ của kiểm ngư viên nên bị hư hại nghiêm trọng. Dù neo vào bờ, nhưng những vết đứt gãy, thủng vỡ chỉ cách mép nước rất gần. Nhiều chỗ thủng dưới mặt nước, được gia cố tạm thời. “Chúng tôi phải dùng chăn, gối, nệm, thậm chí cả quần áo, hay bất cứ vật dụng nào có thể ngăn nước để bít tạm các lỗ thủng mới có thể tiếp tục bám trụ ngoài thực địa”, Thuyền trưởng tàu KN 951 Mai Văn Bằng, kể.
Công nhân khẩn trương trị thương tàu KN 951. Ảnh: Nguyễn Huy
Hàng chục ngày đêm triển khai nhiệm vụ trên vùng biển chủ quyền Việt Nam, tuyên truyền buộc Trung Quốc rút giàn khoan Hải Dương 981 trái phép cùng đội tàu hộ tàu, tàu KN 951 cùng biên đội tàu kiểm ngư thường xuyên đối mặt sự hung hăng, điên cuồng đâm va của các tàu hộ tống Trung Quốc. Theo anh Bằng, bình thường mỗi ngày có đến 3-4 tàu Trung Quốc theo kèm sát. Hành vi của đội tàu Trung Quốc ngày càng hung hăng. 9 giờ 30 phút sáng 23/6, tàu KN 951 tiếp cận giàn khoan khoảng cách 9,1 hải lý, đã bị hàng loạt tàu Trung Quốc chủ động, túa ra dàn trận truy đâm. Khác mọi ngày, 7 tàu Trung Quốc cỡ bự lần này bao vây tàu KN 951. Theo kiểm ngư viên Vũ Hoàng Sơn, tàu kéo, lai dắt Trung Quốc Hữu Liên 9 ghì chặt mạn phải tàu chúng tôi, kéo rách vệt dài lan can. Phía sau, tàu hải tuần Trung Quốc 11 đuổi sát, phun nước đe dọa. Trong thế kìm kẹp, tàu dịch vụ dầu khí Tân Hải Trung Quốc 285, to gấp 4-5 lần tàu KN 951 từ bên trái lao tới, hòng đâm vuông góc mạn trái của tàu KN 951.
“Biết chắc mưu đồ, hướng đâm tàu Tân Hải 285, tuy nhiên chúng tôi không thể cơ động vòng tránh, do tàu Hải tuần Trung Quốc 11 đang truy đâm phía sau. Nếu bị tàu Hải tuần 11 đâm, chắc chắn thiệt hại, an nguy tính mạng lớn hơn nhiều”, một cán bộ tàu KN 951 trao đổi. Cú đâm trực diện của tàu Tân Hải 285 khiến mạn trái tàu KN 951 biến dạng. Lan can và trần tàu bị gãy đổ; thuyền cứu sinh bị đâm thủng. Vết rạch rộng 2,5m, kéo dài hơn 1m, tạo lỗ hổng lớn bên mạn trái, vào buồng chứa 8 bình CO2 dung tích hơn 70 lít/bình dùng để chữa cháy trên tàu. Nước tràn vào bên trong. Theo thuyền trưởng Bằng, giữa hiểm nguy, cán bộ chiến sĩ trên tàu kiên cường ra bên ngoài, dùng vật dụng để ngăn tràn nước.
Phát hiện tàu KN 951 bị đâm hư hại, các tàu Trung Quốc không chịu lùi, tiếp tục uy hiếp, ép tàu dạt ra vị trí cách giàn khoan Hải Dương 981 tới 16 hải lý. Anh Sơn kể: các tàu hải tuần 11, tàu Tân Hải 284, 285 và hai tàu hải cảnh Trung Quốc cố tình chực sẵn, chặn đường không cho tàu KN 951 tiếp cận mục tiêu giàn khoan. Thời khắc tàu KN 951 bị đâm trực diện, anh Sơn chắc tay máy ghi lại cận cảnh đâm va, hành động ngang ngược của tàu Trung Quốc. Một số đoạn lan can đứt gãy khiến tay anh Sơn bị thương. Bên cạnh, kiểm ngư viên Cao Đình bị thương nhiều vết ở tay, chân. “Thoáng chút lo ngại, nhưng cả tàu vững vàng, khắc phục khó khăn, tiếp tục bám trụ thực địa, giữ mét nước chủ quyền”, giọng anh Sơn quả quyết.
Khẩn trương “Trị thương”
Từ sáng 29/6, lực lượng chức năng nhà máy đóng tàu X50 (Thọ Quang, Sơn Trà, Đà Nẵng) tất bật kiểm định, sửa chữa tàu KN 951. Hàng chục công nhân, kỹ sư được huy động. Cán bộ chiến sĩ tàu KN 951 phối hợp tháo dỡ hệ thống dây gia cố các vết đứt gẫy lan can, buộc cố định thân tàu. Tham gia sửa nhiều lượt tàu cảnh sát biển, kiểm ngư “bị thương” khi làm nhiệm vụ ngoài thực địa Hoàng Sa, ngăn chặn giàn khoan Hải Dương 981 trái phép của Trung Quốc, anh Hùng - một công nhân nhà máy đóng tàu X50, không khỏi bất ngờ trước vết tích nham nhở, thiệt hại tàu KN 951. “Phải với mưu đồ đâm chìm tàu KN 951 mới gây ra thương tích lớn như thế. Con tàu hầu như bị biến dạng”, anh Hùng nói.
Các kiểm ngư viên trên tàu KN 951 cũng nhận định: ý đồ Trung Quốc đâm chìm các tàu lực lượng thực thi pháp luật của Việt Nam ngày càng rõ ràng. Tàu Trung Quốc chắc hẳn có sự nghiên cứu kỹ khi cố tình đâm trực diện vào khu vực để đồ chức năng của tàu kiểm ngư, trong đó có khoang chứa bình CO2. Theo kiểm ngư viên Đỗ Thành Lâm, tàu Tân Hải Trung Quốc 285 chỉ cần đâm sâu vào thêm một gang tay nữa thôi thì các bình CO2 sẽ phát nổ. Hậu quả lúc đó sẽ khó lường. May mà chúng tôi có sự chủ động để giảm thiệt hại.
Cán bộ kỹ thuật nhà máy đóng tàu X50 cho hay: việc sửa chữa tàu KN 951 được khẩn trương tiến hành. Bất kể ngày hay đêm, chúng tôi tăng ca, tổ chức tối đa lực lượng công nhân, đảm bảo “trị thương” xong cho tàu trong thời gian sớm nhất. Theo Tổng Cty Sông Thu (Đà Nẵng), đến nay có hơn 20 lượt tàu cảnh sát biển, kiểm ngư cập bờ sửa chữa, tiếp tục bám trụ thực địa Hoàng Sa.