Vì sao sạt lở bờ biển Thừa Thiên-Huế diễn ra nhiều năm nay?

TPO - Sạt lở bờ biển tại Thừa Thiên-Huế (TT-Huế) diễn ra triền miên nhiều năm nay, tại nhiều phường, xã, thậm chí ngay giữa mùa khô. Một nhóm nghiên cứu của Trường Đại học (ĐH) Nông lâm Huế đã nghiên cứu, chỉ ra nguyên nhân và đề xuất giải pháp khắc phục trước mắt cũng như lâu dài.

Ngày 21/7, tại TP. Huế diễn ra hội thảo khoa học về quản lý đất đai toàn quốc lần thứ 2 năm 2024 với chủ đề "Quản lý và sử dụng tài nguyên đất thích ứng với biến đổi khí hậu", do Trường ĐH Nông Lâm - ĐH Huế, Học viện Nông nghiệp Việt Nam và Trường ĐH Cần Thơ phối hợp tổ chức.

Hội thảo nhằm chia sẻ thông tin, kinh nghiệm thực tiễn để công tác quản lý đất đai hiệu quả hơn.

Sạt lở bờ biển gây bất an cho đời sống người dân xã Phú Thuận, huyện Phú Vang, TT-Huế - gần khu vực cửa biển Thuận An. Ảnh: Ngọc Văn

Đáng chú ý tại hội thảo là tham luận “Sạt lở bờ biển và biến động đường bờ biển tại miền Trung: Trường hợp cửa biển Thuận An, tỉnh Thừa Thiên-Huế” do PGS.TS Nguyễn Hữu Ngữ - Trưởng khoa Tài nguyên đất và Môi trường nông nghiệp (Trường ĐH Nông Lâm Huế) thay mặt nhóm nghiên cứu trình bày.

Sạt lở bờ biển khu vực giáp ranh giữa phường Thuận An (TP. Huế) và xã Phú Thuận (huyện Phú Vang). Ảnh: Ngọc Văn

Theo đó, những nguyên nhân trực tiếp và chủ yếu gây nên tình trạng sạt lở tại cửa biển Thuận An là do kết cấu bờ biển có độ gắn kết kém, không chống đỡ được tác động của sóng và dòng chảy lớn. Khu vực này dạng bờ thoáng, kết hợp với sự gia tăng bão, lũ dẫn đến tăng cường độ, áp lực sóng.

Sạt lở bờ biển ăn sâu vào khu vực nhà dân tại xã Hải Dương (TP. Huế). Ảnh: Ngọc Văn

Bên cạnh đó, còn do sự thiếu hụt bồi tích trên nền chìm ngập và thiếu hụt nguồn bồi tích ở khu bờ do sự mất cân bằng bùn cát khi vận chuyển dòng bồi tích dọc bờ. Các công trình xây dựng thượng nguồn sông làm giảm lượng bùn cát vận chuyển về bồi đắp cửa sông, biển. Tham luận còn chỉ thêm nguyên nhân gây sạt lở khu vực cửa biển Thuận An còn do sự thay đổi dòng chảy sóng, sự xuất hiện của các công trình chống sạt lở dẫn đến sạt lở cục bộ tại một số địa điểm.

Sạt lở bờ biển gần khu vực cửa biển Thuận An diễn ra bất thường giữa mùa khô năm nay. Ảnh: Ngọc Văn

PGS.TS Nguyễn Hữu Ngữ đã đưa ra đề xuất, cần tăng cường trồng rừng ngập mặn chống sóng, trồng rừng phòng hộ giữ cát ở phía ngoài bãi biển; nuôi bãi nhân tạo bằng cách đưa cát từ nơi khác đến bồi vào vùng bị xói lở; xây dựng đê chắn sóng từ ngoài bờ và song song với đường bờ dạng đê nhô hoặc đê ngầm; tiếp tục xây dựng hệ thống đê mỏ hàn hình chữ T nhằm ngăn dòng bùn cát dọc bờ và giảm sóng ở những khu vực không ảnh hưởng đến phát triển du lịch.

Tham luận nghiên cứu về sạt lở bờ biển TT-Huế được trình bày tại hội thảo khoa học về quản lý đất đai toàn quốc lần thứ 2 năm 2024, diễn ra ở TP. Huế. Ảnh: Đ.Q

Cùng với đó là tập trung đầu tư xây dựng các công trình chống lũ chính vụ, lũ tiểu mãn, lũ sớm và lũ muộn, ổn định và tăng khả năng thoát lũ các cửa sông; đầu tư hệ thống hồ chứa thượng nguồn cắt lũ. Nâng cấp hệ thống đê bao ngăn mặn chống lũ hiện hữu; trồng rừng phủ xanh đất trống đồi núi trọc để giảm tốc độ dòng chảy của lũ và chống xói mòn.

Nhóm nghiên cứu còn đề xuất tổ chức theo dõi diễn biến sạt lở bờ biển về quy mô, cường độ, hướng dịch chuyển theo định kỳ và không theo định kỳ. Xây dựng cơ sở dữ liệu kiểm soát sạt lở theo từng địa bàn cụ thể. Tất cả các thông tin về sạt lở phải được cập nhật thường xuyên, phải được phân tích, đánh giá tổng hợp để cảnh báo kịp thời.

Hội thảo khoa học quản lý đất đai toàn quốc lần thứ 2 năm 2024 diễn ra tại Huế, với sự tham gia của trên 250 đại biểu với 132 báo cáo khoa học. Hội thảo tập trung vào 2 mục tiêu chính, tạo diễn đàn cho các nhà khoa học, giảng viên, nghiên cứu sinh, học viên từ các trường đại học, viện nghiên cứu trình bày, trao đổi các kết quả nghiên cứu về các vấn đề liên quan đến quản lý và sử dụng đất trong bối cảnh biến đổi khí hậu; tạo cơ hội giao lưu học tập, chia sẻ kinh nghiệm đồng thời thúc đẩy việc kết nối và hợp tác giữa các đơn vị có đào tạo quản lý đất đai và tài nguyên môi trường trong cả nước.