Ba máy bay vận tải Airbus A440M của Không quân Đức đã cất cánh từ Wunstorf (Đức), hôm thứ Hai, và lên đường đến Kabul.
Mang theo lính dù để đảm bảo an ninh, máy bay được có nhiệm vụ sơ tán các nhà ngoại giao và công dân Đức mắc kẹt ở Afghanistan sau khi Taliban tiếp quản thủ đô nhanh chóng.
Tuy nhiên, sân bay Kabul lúc này đang tràn ngập đám đông người Afghanistan tuyệt vọng cố gắng tìm đường rời khỏi đất nước trên máy bay quân sự của Mỹ, hoặc một số ít máy bay thương mại còn sót lại trên đường băng. Hậu quả là rằng chiếc máy bay đầu tiên của Đức đã không thể hạ cánh và buộc phải chuyển hướng đến Uzbekistan để tiếp nhiên liệu.
Quân đội Đức sau đó đăng tải thông tin cập nhật cho biết chiếc A440M thứ hai đang bay vòng trên thủ đô Kabul, và cũng chưa thể hạ cánh vì có quá đông người trên đường băng.
Hình ảnh vệ tinh của Maxar cho thấy rất đông người Afghanistan đã tụ tập trên đường băng.
Hậu quả của việc này là các máy bay không thể cất cánh, hạ cánh xuống sân bay Kabul.
Trước đó, để đảm bảo an toàn, Đức - giống như nhiều quốc gia khác - đã quyết định giảm biên chế đại sứ quán, đưa các nhà ngoại giao đến sân bay để nhanh chóng di tản.
Thủ tướng Đức Angela Merkel (nhậm chức năm 2005) là lãnh đạo phương Tây hiếm hoi đã nắm quyền trong gần như toàn bộ thời gian liên quân Mỹ tiến hành cuộc chiến tranh ở Afghanistan.
Phát biểu trước báo giới hôm thứ Hai, bà Merkel ca ngợi việc quân đội Đức can thiệp để ngăn chặn Al-Qaeda lặp lại các cuộc tấn công như vụ 11/9 ở Mỹ. Nhưng bà cũng cho rằng “mọi việc khác sau đó đã không thành công, không đạt được mục tiêu mà chúng tôi đề ra trong kế hoạch”.
Bà Merkel nói việc Taliban trở lại nắm quyền là "đặc biệt khủng khiếp”. Bà gửi lời chia buồn tới gia đình của 59 binh sĩ Đức đã hy sinh ở Afghanistan trong suốt cuộc chiến kéo dài hai thập kỷ.
Ngoài các nhà ngoại giao và công dân của mình, Đức cũng dự định sẽ sơ tán những người dân địa phương từng hỗ trợ quân đội nước này. Hơn 1.800 người Afghanistan và thân nhân đã đến Đức, trong tổng số gần 2.500 người dự kiến được di tản.
Tuy nhiên, chính quyền của bà Merkel dường như đã chuẩn bị cho kịch bản đón tổng cộng khoảng 10.000 người Afghanistan, bao gồm các nhà hoạt động, luật sư và những người khác được coi là có thể bị nguy hiểm dưới sự cai trị của Taliban.
Thủ tướng Merkel dường như không muốn lặp lại quyết định năm 2015 của bà về việc chào đón những người tị nạn và di cư hàng loạt. Vào thời điểm đó, hơn một triệu người, chủ yếu đến từ Syria, Trung Đông và Bắc Phi, đã định cư ở Đức dẫn đến tình trạng tội phạm gia tăng. Quyết định này đã làm tổn hại nặng nề đến sự uy tín của bà Merkel trong các cuộc thăm dò ý kiến.
Trong cuộc họp báo hôm thứ Hai, bà Merkel kêu gọi các quốc gia khác hỗ trợ việc tái định cư của người Afghanistan ở các nước láng giềng.
Theo hãng tin AP, cuộc sơ tán hỗn loạn ở sân bay Kabul đã khiến ít nhất 7 người thiệt mạng. Hàng trăm người Afghanistan đã đổ ra đường băng trong một nỗ lực tuyệt vọng nhằm chạy trốn khỏi sự tiếp quản của Taliban.
Dòng người đổ về sân bay Kabul. Ảnh: Maxar
Ảnh: Maxar
Các video lan truyền trên mạng cho thấy nhiều người Afghanistan đã liều mình đu bám bên ngoài máy bay vận tải quân sự của Mỹ, sau đó lao xuống chết thảm ngay khi máy bay cất cánh.
Lầu Năm Góc đã phải tạm đình chỉ quá trình sơ tán để đảm bảo an toàn. Người phát ngôn quân đội Mỹ cho biết lực lượng nước này đang nỗ lực bảo đảm giữ sạch đường băng để các chuyến bay có thể tiếp tục.