Cuộc họp của 538 đại cử tri từ 50 bang và thủ đô Washington DC lần này diễn ra theo quy định của hiến pháp nhưng lại thu hút nhiều chú ý, đặc biệt là chiến dịch vận động hành lang hối hả của những người phản đối ông Trump, trong đó có những cuộc biểu tình phút chót ở các thành phố như Denver, Los Angeles…
Những lời kêu gọi các đại cử tri bỏ phiếu chống lại ông Trump càng trở nên mạnh mẽ hơn sau khi có đánh giá của Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) về việc tin tặc Nga đã giúp sức trong chiến dịch tranh cử của ông Trump, khiến những người không ưa ông chất vấn về tính hợp pháp của kết quả ông giành được. Ông Trump đã bác bỏ phân tích của giới tình báo Mỹ về vai trò của Nga trong cuộc bầu cử.
Những người ghét ông Trump đang kêu gọi các đại cử tri đảo ngược lá phiếu trong cuộc bỏ phiếu ngày 19/12 để tạo cơ hội cho bà Hillary Clinton, hoặc người đồng hành tranh cử với ông Trump là Thống đốc bang Indiana Mike Pence, hoặc những ứng viên Cộng hòa khác như thống đốc bang Ohio John Kasich. “Kính gửi các đại cử tri. Sẽ không có hòa bình trên Trái đất trừ khi các ngài từ chối người bị cáo buộc phản quốc và bầu cho Hillary Clinton”, đại cử tri bang Oklahoma Charles Potts viết. Bức thư được ông này đưa lên Facebook cuối tuần qua. Nhưng ông Potts và hầu hết các đại cử tri khác đều đã nói rằng, họ sẽ bỏ lá phiếu để phản ánh đúng nguyện vọng của các bang mà họ đại diện.
Đánh giá của CIA về sự can thiệp của Nga thúc giục 10 đại cử tri, gồm 9 đại cử tri Dân chủ và 1 đại cử tri Cộng hòa, tiến hành một cuộc họp để cung cấp thông tin về vai trò của Mátxcơva. Một số nhóm khác thúc giục các đại cử tri hoãn bỏ phiếu cho đến khi Tổng thống đắc cử Trump giải thích ông sẽ làm gì với đế chế kinh doanh xuyên quốc gia của gia đình.
Ông Trump từ chối trực tiếp giải thích về kế hoạch của mình, nhưng ông đã đăng trên Twitter rằng, ông sẽ giao việc điều hành công ty cho các con trai lớn của mình, và họ sẽ không ký thỏa thuận mới nào trong khi ông làm chủ Nhà Trắng. Các quan chức tình báo từ chối tổ chức cuộc họp cung cấp thông tin cho các đại cử tri. Họ nói sẽ chỉ báo cáo trước các cuộc họp của quốc hội sau khi báo cáo đánh giá do Tổng thống Barack Obama yêu cầu được hoàn thiện trong vài tuần tới. Bà Kellyanne Conway, cố vấn cấp cao ông Trump, cuối tuần qua nói rằng, bất kỳ quan ngại nào về sự can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016 đều không có cơ sở.
Giới hạn không dễ vượt qua
Ông Robert Asher, đại cử tri Cộng hòa đại diện bang Pennsylvania, nói rằng, những người ghét Tổng thống đắc cử Trump nhất sẽ tiếp tục tìm cách tấn công ông. “Đã xong rồi. Donald Trump là tổng thống. Cũng giống như khi Tổng thống Obama thắng cử, ông ấy được bầu dù chúng tôi thích hay không, mọi thứ đã qua rồi”, ông Asher nói.
Ông Potts, ông Asher và những đại cử tri khác ngày 19/12 bỏ hai lá phiếu bầu tổng thống và phó tổng thống. Sau khi các lá phiếu đã được thả vào hòm, các quan chức phụ trách bầu cử sẽ chuẩn bị một “giấy chứng nhận bỏ phiếu” gửi đến Washington để Quốc hội và Cơ quan Lưu trữ quốc gia xử lý. Các nghị sĩ Mỹ sẽ dự phiên họp do Phó Tổng thống Joe Biden chủ trì ngày 6/1/2017 tại Hạ viện để nghe kết quả của các bang theo trật tự bảng chữ cái. Các nghị sĩ Mỹ cũng có thể phản đối kết quả bỏ phiếu của từng đại cử tri.
Hiến pháp Mỹ không đề cập cách bỏ phiếu của các đại cử tri, nhưng một số bang luôn bỏ đúng theo kết quả của bầu cử phổ thông, và một số bang buộc đại cử tri phải trung thành với đảng của họ. Năm nay cũng không mấy đại cử tri dám thử thách giới hạn đó.
Sau khi viết trên báo New York Times rằng sẽ không bỏ phiếu cho Donald Trump vì ông không đủ tiêu chuẩn trở thành tổng thống, đại cử tri bang Texas Chris Suprun cho biết, ông đã nhận được nhiều lời dọa giết và bị ngập đầu bởi những yêu cầu phỏng vấn từ báo chí.
Trong cuộc trả lời phỏng vấn cuối tuần qua, Suprun nói ông sẽ bỏ phiếu cho một người từ đảng Cộng hòa và sẽ tiết lộ lựa chọn của mình trong bài xã luận sắp tới trước khi các đại cử tri Texas bỏ phiếu chiều 19/12. Chris Suprun nói rằng, nhiều đại cử tri khác đã liên lạc với ông để bày tỏ sự băn khoăn không biết lựa chọn ai, nhưng ông không chắc ai sẽ cùng ông bỏ phiếu chống lại Donald Trump.