Làng hương lớn nhất miền Trung tất bật ngày cận Tết

  Với truyền thống hơn 250 năm, Quán Hương là một trong những làng nghề có truyền thống lâu đời nhất ở Quảng Nam. 120/180 hộ ở đây làm nghề sản xuất hương. Để kịp phục vụ nhu cầu Tết, những ngày này, từ trẻ em 9-10 tuổi đến các cụ già trong làng đều tất bật với nghề.

Trung bình mỗi ngày làng Quán Hương sản xuất khoảng 5 tấn hương thành phẩm các loại và chỉ sản xuất 6 tháng trong năm. Vào dịp Tết, mỗi ngày làng sản xuất khoảng 15 tấn. Hương sản xuất ra được phơi la liệt khắp các ngõ nhỏ dẫn vào làng. Do số lượng sản xuất lớn, tranh thủ thời tiết đang nắng, nhiều hộ dân tận dụng cả vỉa hè để phơi.

  Tăm hương ở đây được làm từ các cây tre già nên có độ bền và dẻo. Sau khi thu mua từ các cơ sở chẻ tăm riêng, tăm hương được lựa chọn cẩn thận, những cây tăm yếu sẽ được vứt bỏ. Phần còn lại sẽ được nhúng vào sơn đỏ khoảng nửa giờ để giữ màu và tăng độ cứng cho cây hương.

  Sau đó tăm hương được bó lại và đem phơi khô. Thông thường vào vụ Tết, các hộ sản xuất tăng gấp 2-3 lần ngày thường.

Bột hương với nguyên liệu chủ yếu là quế được thu mua từ vùng quế Tiên Phước, Trà My. Để tạo chất dính, bột quế được trộn đều với một loại keo và nước lã. Ông Nguyễn Tấn Sanh (70 tuổi) cho hay, dĩ làng Quán Hương phát triển và có thương hiệu một phần nhờ vào nguồn nguyên liệu dồi dào. Ngoài ra, quế ở Quảng Nam có mùi thơm hơn so với cây quế ở nhiều vùng khác nên hương sản xuất ra cũng được ưa chuộng hơn.

Bột sau khi được trộn nhuyễn sẽ được cho vào máy để ép chặt vào cây tăm. Ông Võ Tấn Hiếu, Trưởng ban đại diện làng nghề Quán Hương, cho hay trước đây người dân thường sản xuất hương theo phương pháp thủ công bằng cách se tăm và nhúng bột. Dịp Tết này, cả làng có tới hơn 50 máy phục vụ sản xuất nên năng suất cũng tăng mạnh. Với gần 1.000 tấn hương được sản xuất ra mỗi năm, làng Quán Hương là làng nghề sản xuất hương lớn nhất miền Trung hiện nay.

Ông Nguyễn Tấn Kỳ (44 tuổi) cho biết, dịp Tết này ông đã mua 3 máy, mỗi cái giá 15 triệu đồng để sản xuất và thuê 10 nhân công thay ca làm việc cả ngày lẫn đêm để phục vụ nhu cầu thị trường. Tuy nhiên, đến tháng 2 khi nhu cầu ít thì số máy này lại bỏ không, hoặc chỉ hoạt động cầm chừng. "Dịp Tết gia đình tôi dự kiến sẽ sản xuất được khoảng 10 tấn hương thành phẩm, tùy theo loại hương, trung bình giá mỗi tấn gần 100 triệu đồng", ông Kỳ nói.

Sau khi được kết bột, cây hương sẽ được đem phơi khô, nếu trời nắng thì mất khoảng 4 giờ là hoàn tất. Theo ông Kỳ thì sản xuất hương thơm phục vụ Tết, nếu phơi không được nắng sẽ mất mùi thơm, còn gặp mưa để trong nhà vài giờ thôi cũng coi như hỏng.

Sau khi phơi khô, cây hương được bó lại thành hình lục giác rồi đóng gói. Mỗi bó hương bình thường được bán cho các thương lái với giá 7.000 đồng. Còn hương thơm phục vụ Tết, do phải mua bột thơm với giá cao và được làm tỉ mỉ, giá bán cao gần gấp 10 lần hương bình thường.

Hương được đóng gói cẩn thận trước khi đưa vào thùng xốp để giữ mùi. Ông Nguyễn Tấn Sanh, người gắn bó với nghề làm hương hơn 50 năm nay cho hay, tính từ đời cụ tổ, ông là đời thứ 12 duy trì nghề làm hương này. Cả ba thế hệ trong gia đình ông hiện nay đều làm hương.

Hương được các thương lái tới tận nhà thu mua rồi sau đó đem đi tiêu thụ ở các thị trường miền Trung và Tây Nguyên. Những năm gần đây hương của làng Quán Hương còn được xuất khẩu ra nước ngoài, nhiều nhất là Lào. Mỗi bao hương này có giá gần 1,5 triệu đồng với hơn 200 bó hương.