Sáng 19/7, ông Nguyễn Thanh Hiến - Giám đốc Ban Quản lý dự án phát triển tỉnh Khánh Hòa - cho biết Cục Di sản văn hóa (thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã có văn bản về việc thỏa thuận thiết kế bản vẽ thi công tu bổ, tôn tạo di tích Thành cổ Diên Khánh.
Theo đó, Cục Di sản văn hóa đồng ý thỏa thuận thiết kế bản vẽ thi công, trùng tu di tích Thành cổ Diên Khánh bao gồm 12 hạng mục: Tôn tạo, hoàn thiện phần còn lại tuyến thành đất, Xây dựng đường lát gạch thẻ bên ngoài ranh giới bảo thành, Xây dựng bãi đỗ xe và hai khu vệ sinh công cộng, Xây dựng cầu bắc qua hào nước và hệ thống thu gom nước thải, hệ thống điện chiếu sáng khu vực phía trong thành...
Cục Di sản văn hóa lưu ý ưu tiên phương pháp thủ công khi trùng tu Thành cổ Diên Khánh, nhất là các vị trí gần cổng thành, góc thành.
Cục Di sản văn hóa đề nghị Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Khánh Hòa phối hợp, hướng dẫn chủ đầu tư thành lập Hội đồng đánh giá di tích theo quy định nhằm bảo tồn tối đa các yếu tố gốc, giá trị lịch sử của di tích. Đồng thời, lưu ý việc phục hồi tuyến thành đất và nạo vét, chống thấm hào ưu tiên phương pháp thủ công, hạn chế sử dụng phương tiện cơ giới như máy ủi, máy đào nhất là tại các vị trí gần cổng thành, góc thành.
Đối với việc tôn tạo các gò đất tại tiểu công viên, các vị trí trồng cỏ tại mái gò không làm dốc phẳng và tạo ra cung tròn hoàn chỉnh để tránh gây ra ý kiến trái chiều về cấu trúc vốn có của các góc thành, mà cần tạo thành các mái dốc bám theo đường đồng mức tự nhiên, chỉ san gạt cục bộ để tôn trọng tối đa địa hình hiện trạng…
Tỉnh Khánh Hòa sẽ chi gần 170 tỷ đồng để tu bổ, tôn tạo, xây mới với tổng cộng 12 hạng mục của Thành cổ Diên Khánh.
Trong quá trình dọn dẹp mặt bằng chuẩn bị thi công và thi công các hạng mục của dự án, cần có sự giám sát của cán bộ chuyên môn khảo cổ nhằm kịp thời đề xuất bổ sung việc thăm dò, khai quật khảo cổ hoặc phát hiện, xử lý hiện vật khảo cổ (nếu có) theo quy định. Các cơ quan liên quan tại địa phương chịu trách nhiệm đối với phương án đền bù, giải phóng mặt bằng khu vực thực hiện dự án theo quy định của pháp luật.
Theo lãnh đạo Ban Quản lý dự án phát triển tỉnh Khánh Hòa, để thực hiện dự án này, cơ quan chức năng sẽ giải tỏa khoảng 55.000 m2 đất thành cổ, hơn 39.000 m2 đất cơ quan đoàn thể và hơn 100.000 m2 đất do các hộ dân đang sử dụng.
Dự án có kinh phí thực hiện gần 167 tỷ đồng, gồm 70 tỷ đồng chi phí xây dựng và hơn 67 tỷ đồng tiền bồi thường hỗ trợ giải phóng mặt bằng.
Di tích Thành cổ Diên Khánh được chúa Nguyễn xây dựng vào năm 1793 để phòng thủ, án ngữ và bảo vệ vùng đất Nam Trung Bộ tại thời điểm đó. Đây là một quần thể kiến trúc quân sự theo kiểu Vauban, phổ biến của Tây Âu.
Trải qua hơn 230 năm, Thành cổ Diên Khánh chứa đựng giá trị nhiều mặt về nghệ thuật, kiến trúc, lịch sử và quân sự, có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với mỗi người con Khánh Hòa. Năm 1988, Thành cổ Diên Khánh được công nhận di tích lịch sử cấp quốc gia.