Cán bộ bị kỷ luật “tự nguyện tinh giản biên chế”
Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà vừa có tờ trình gửi Chính phủ về dự thảo Nghị định mới thay thế các Nghị định số 108, 113 và 143 của Chính phủ về chính sách tinh giản biên chế. Theo số liệu kiểm tra đến 30/6/2022 của Bộ Nội vụ, số lượng tinh giản biên chế của các bộ, ngành, địa phương đến nay là 79.024 người, trong đó bộ, ngành có 5.510 người; còn ở các địa phương có 73.5134 người. Nếu tính theo đối tượng áp dụng thì lượng viên chức nghỉ tinh giản biên chế chiếm tỷ lệ cao nhất (66,1%). Còn nếu tính theo lý do thì tinh giản biên chế do bị đánh giá hàng năm ở mức không hoàn thành nhiệm vụ chiếm tỷ lệ cao nhất (52,7%).
Theo Bộ Nội vụ, bên cạnh những kết quả đạt được, tinh giản biên chế giai đoạn 2015 - 2021 tuy đạt về chỉ tiêu số lượng nhưng chưa thực sự gắn với cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. “Có ý kiến cho rằng, việc tinh giản biên chế trong thời gian qua chủ yếu giảm số người về hưu, thôi việc, nghỉ việc. Chỉ giảm những người tinh (có đủ năng lực tham gia khu vực tư) mà chưa thực sự gắn với việc đánh giá xếp loại hoàn thành công việc”, Bộ Nội vụ cho hay.
Trên cơ sở đó, dự thảo nghị định mới của Chính phủ đề nghị bổ sung trường hợp là cán bộ, công chức, viên chức trong thời gian bị kỷ luật khiển trách hoặc cảnh cáo thì tự nguyện thực hiện tinh giản biên chế và được cơ quan, đơn vị trực tiếp quản lý đồng ý cho phù hợp. Đối với trường hợp cán bộ, công chức, viên chức chưa đạt trình độ đào tạo tiêu chuẩn chuyên môn, nghiệp vụ quy định đối với vị trí việc làm đang đảm nhiệm, dự thảo đề nghị chỉ áp dụng quy định này đối với công chức, viên chức, không áp dụng với cán bộ.
Đối với chính sách về hưu trước tuổi, dự thảo nghị định chỉ sửa đổi về tuổi hưởng chính sách về hưu trước tuổi để bảo đảm phù hợp quy định của Bộ luật Lao động năm 2019, Nghị định số 135/2020/NĐ-CP và đảm bảo tương quan với tuổi bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử tại Kết luận số 08-KL/TW. Theo đó, cách tính tuổi nghỉ hưu trước tuổi được tính theo tuổi nghỉ hưu của cán bộ, công chức, viên chức theo Nghị định số 135/2020/NĐ-CP. Đồng thời, bổ sung chính sách về hưu trước tuổi đối với nữ cán bộ, công chức cấp xã có từ đủ 15 năm và dưới 20 năm đóng bảo hiểm xã hội và đủ tuổi đời hưởng chế độ hưu trí theo quy định, đảm bảo phù hợp với Bộ luật Lao động.
Căn cứ ưu điểm, nhược điểm của 2 phương án trên, Bộ Nội vụ đề nghị thực hiện theo phương án 1, nhằm khuyến khích, hỗ trợ một cách thỏa đáng đối với cán bộ, công chức, viên chức dôi dư do sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã nghỉ ngay theo đúng chủ trương của Bộ Chính trị và của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Trợ cấp 1,8 triệu hay bằng nửa tháng lương hiện hưởng?
Liên quan đối tượng cán bộ, công chức, viên chức dôi dư do sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, ngoài hưởng một trong các chính sách theo quy định thì họ còn được hưởng thêm mức trợ cấp, trong đó dự thảo đề nghị 2 phương án:
Phương án 1: Cứ mỗi tháng nghỉ trước so với thời điểm kết thúc lộ trình giải quyết thủ tục để cán bộ, công chức, viên chức dôi dư nghỉ việc theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền thì được hưởng trợ cấp bằng 1,8 triệu đồng, tương đương 1 tháng lương cơ sở áp dụng từ 1/7/2023.
Theo Bộ Nội vụ, ưu điểm của phương án này, ngoài trợ cấp tinh giản được hưởng thì mỗi người được thêm một mức trợ cấp bằng nhau. Nếu lộ trình giải quyết dôi dư là 5 năm thì tối đa mỗi người được hưởng thêm mức trợ cấp là 108 triệu đồng. Ngược lại, nhược điểm của phương án này là mức trợ cấp chưa đủ lớn để khuyến khích đối tượng dôi dư nghỉ trước lộ trình giải quyết dôi dư của cơ quan có thẩm quyền.
Phương án 2: Cứ mỗi tháng nghỉ trước so với thời điểm kết thúc lộ trình giải quyết cán bộ, công chức, viên chức dôi dư theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền thì được hưởng trợ cấp bằng 1/2 tháng lương hiện hưởng.
Về ưu điểm của phương án này, ngoài trợ cấp tinh giản được hưởng thì đối tượng này thêm một mức trợ cấp tính theo lương hiện hưởng của mình. Nếu lộ trình giải quyết dôi dư là 5 năm và hệ số lương trung bình là 3,66 thì trung bình mỗi người được hưởng trợ cấp khoảng 197,6 triệu đồng. “Mức trợ cấp này sẽ khuyến khích được đối tượng tinh giản biên chế nghỉ trước thời điểm kết thúc lộ trình sắp xếp”, Bộ Nội vụ nhấn mạnh.
Tuy nhiên theo Bộ Nội vụ, nhược điểm của phương án này là ngân sách phải chi trợ cấp cho đối tượng này lớn; đồng thời, mỗi người sẽ có mức trợ cấp khác nhau dẫn đến có sự so sánh giữa các đối tượng.
Ngày 10/3, trao đổi với phóng viên Tiền Phong về một số nội dung cụ thể được đưa ra trong dự thảo, đặc biệt là đề nghị bổ sung trường hợp cán bộ, công chức, viên chức trong thời gian bị kỷ luật khiển trách, hoặc cảnh cáo, tự nguyện thực hiện tinh giản biên chế, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, dự thảo Nghị định hiện đang trong giai đoạn lấy ý kiến rộng rãi các tầng lớp nhân dân. Chính vì vậy, những đề xuất cụ thể được đưa ra sẽ còn phải trải qua nhiều bước tiếp thu, để đi đến thống nhất, hoàn thiện dự thảo.