Giữ lại một số quy định dù gây tranh cãi
Nếu chỉ để xét công nhận tốt nghiệp THPT, thí sinh phải thi 4 môn, gồm 3 môn thi bắt buộc là Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và một môn do các em tự chọn trong các môn thi còn lại. Thí sinh không được học môn Ngoại ngữ hoặc học trong điều kiện không đảm bảo chất lượng được Giám đốc Sở GD&ĐT xem xét, quyết định cho phép thí sinh chọn môn thi thay thế môn Ngoại ngữ trong số các môn tự chọn. Ngoài ra, các em có thể đăng ký dự thi thêm các môn phù hợp với tổ hợp các môn thi để xét tuyển sinh do trường ĐH, CĐ quy định nếu có nhu cầu dự tuyển vào ĐH, CĐ. Với những thí sinh đã có bằng tốt nghiệp THPT nhưng có nhu cầu dự tuyển vào ĐH, CĐ, thí sinh phải đăng ký dự thi các môn thi theo quy định của trường ĐH, CĐ đối với ngành đào tạo mà các em có nguyện vọng.
Việc tổ chức thi, dù có nhiều ý kiến khác nhau nhưng quy chế vẫn giữ theo tinh thần ban đầu của dự thảo. Theo đó, Bộ GD&ĐT tổ chức cụm thi, nhưng chia thành hai loại cho hai đối tượng thí sinh: Cụm thi gồm có thí sinh ít nhất của 2 tỉnh/thành, do trường ĐH chủ trì, phối hợp với Sở GD&ĐT, dành cho các thí sinh dự thi để xét công nhận tốt nghiệp THPT và xét tuyển sinh ĐH; Cụm thi tổ chức thi tại trường hoặc liên trường phổ thông của tỉnh, do Sở GD&ĐT chủ trì, phối hợp với trường ĐH, dành cho các thí sinh dự thi để xét công nhận tốt nghiệp THPT. Cán bộ coi thi và cán bộ chấm thi gồm cán bộ, giảng viên trường ĐH, CĐ và giáo viên trường phổ thông; học viên sau đại học, sinh viên các năm cuối của trường ĐH chủ trì cụm thi (riêng cán bộ coi thi được có cả giáo viên THCS).
Một vấn đề khác cũng gây tranh cãi nhưng vẫn được Bộ GD&ĐT bảo lưu là việc sử dụng quyền miễn thi môn Ngoại ngữ. Thí sinh được miễn thi môn Ngoại ngữ trong hai trường hợp sau: Là thành viên đội tuyển quốc gia dự thi Olympic quốc tế môn Ngoại ngữ; Có một trong các chứng chỉ theo quy định của Bộ GD&ĐT. Thí sinh được miễn thi môn Ngoại ngữ được tính 10 điểm cho môn này để xét công nhận tốt nghiệp THPT. Thí sinh không sử dụng quyền được miễn thi môn Ngoại ngữ thì phải dự thi và xét công nhận tốt nghiệp THPT như thí sinh không được miễn thi. Tuy nhiên, thí sinh có được dùng điểm 10 này để xét tuyển vào ĐH, CĐ hay không là do hiệu trưởng từng trường ĐH, CĐ quyết định.
Xóa ranh giới học sinh THPT với giáo dục thường xuyên
Một nét mới của kỳ thi THPT quốc gia so với kỳ thi tốt nghiệp THPT trước đây là xóa ranh giới giữa học sinh THPT và học sinh hệ giáo dục thường xuyên (GDTX). Đối tượng dự thi cũng đa dạng: có cả người đã tốt nghiệp THPT các năm trước và người vừa học hết chương trình THPT trong năm tổ chức kỳ thi. Tất cả đều làm chung một đề thi với mỗi môn thi, danh sách phòng thi được xếp theo thứ tự a, b, c… theo tên của tất cả thí sinh chứ không chia ra hai khu vực riêng (THPT và GDTX) trong một hội đồng như trước đây. Tuy nhiên, khi xét hồ sơ xem có đủ điều kiện để dự kỳ thi THPT quốc gia hay không, học sinh THPT phải được xét hạnh kiểm, còn đối với người học GDTX và người học theo hình thức tự học có hướng dẫn thì không yêu cầu xếp loại hạnh kiểm.
Một quyền lợi trước đây chỉ dành cho học sinh GDTX nay cũng được áp dụng cho tất cả thí sinh dự kỳ thi THPT quốc gia, đó là quyền bảo lưu điểm, đặc biệt trong tình huống thí sinh chỉ có nhu cầu được xét tốt nghiệp THPT. Theo đó, thí sinh dự thi đủ các môn quy định trong kỳ thi năm trước nhưng chưa tốt nghiệp THPT và không bị kỷ luật hủy kết quả thi thì được bảo lưu điểm thi của các môn thi đạt từ 5,0 điểm trở lên trong kỳ thi tổ chức năm tiếp ngay sau đó để xét công nhận tốt nghiệp THPT.
Nguyên lý xét công nhận tốt nghiệp không thay đổi so với những năm trước. Công thức tính điểm để xét tốt nghiệp là bình quân điểm 4 bài thi (khi tính tổng điểm bao gồm cả tổng điểm khuyến khích nếu có) cộng với điểm trung bình cả năm lớp 12 rồi chia đôi, sau đó cộng thêm điểm ưu tiên nếu có.
Tuyển sinh riêng chỉ có giá trị trong giới hạn
Quy chế thi THPT quốc gia và tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2015 có nhiều thay đổi (trong ảnh: Thí sinh dự thi vào Học viện Ngân hàng 2014). Ảnh: Như Ý
Sau khi thí sinh có được kết quả từ kỳ thi THPT quốc gia (QG) các trường ĐH, CĐ sử dụng kết quả kỳ thi này để xét tuyển. Các trường phải công bố công khai tổ hợp môn thi dùng để xét tuyển vào các ngành, nhóm ngành, kể cả điều kiện tuyển thẳng, và các thông tin nếu có thi môn năng khiếu.
Các trường và nhóm trường tổ chức tuyển riêng (TSR) phải xây dựng đề án tự chủ tuyển sinh theo quy định. Kết quả thi của thí sinh vào trường (hoặc nhóm trường) TSR chỉ có giá trị xét tuyển vào trường (hoặc nhóm trường) đó, không có giá trị xét tuyển sang trường (hoặc nhóm trường) khác. Ngoài ra, các trường TSR có thể kết hợp xét tuyển những thí sinh đã dự thi kỳ thi THPT quốc gia có kết quả thi đáp ứng các tiêu chí đảm bảo chất lượng đầu vào do Bộ GD&ĐT quy định.
Khối thi nào cũng phải có môn Toán hoặc Ngữ Văn
Những trường sử dụng tổ hợp môn thi mới ngoài các khối thi truyền thống (TT) để xét tuyển cho một ngành hoặc nhóm ngành cần dành ít nhất 75% chỉ tiêu của ngành hoặc nhóm ngành đó để xét tuyển theo các tổ hợp môn thi tương ứng với các khối thi TT.
Việc thêm các tổ hợp môn thi mới để xét tuyển vào trường được thực hiện theo nguyên tắc: a) sử dụng kết quả của ít nhất 3 môn thi, trong đó có ít nhất một trong hai môn Toán và Ngữ văn để xét tuyển; các môn thi đưa vào tổ hợp để xét tuyển phải gắn với yêu cầu của chuyên ngành đào tạo; không sử dụng nhiều hơn 4 tổ hợp môn thi để xét tuyển cho một ngành; b) đối với trường, ngành năng khiếu, sử dụng kết quả thi của ít nhất một môn văn hóa kết hợp với kết quả các môn thi năng khiếu để xét tuyển. Tùy theo yêu cầu của ngành đào tạo, các trường có thể quy định môn thi chính được nhân hệ số khi xét tuyển.
Thí sinh có nhiều nguyện vọng, kết quả xét tuyển cập nhật 3 ngày 1 lần
Nhà trường sẽ cập nhật dữ liệu đăng ký xét tuyển (ĐKXT) của thí sinh vào trường mình lên hệ thống quản lý dữ liệu tuyển sinh quốc gia; 3 ngày một lần công bố trên trang thông tin điện tử của trường danh sách các thí sinh ĐKXT xếp theo kết quả thi từ cao xuống thấp. Kết thúc mỗi đợt xét tuyển, công bố và gửi lên hệ thống quản lý dữ liệu tuyển sinh quốc gia điểm trúng tuyển và danh sách thí sinh trúng tuyển.
Để đăng kí xét tuyển nguyện vọng (NV) 1, thí sinh dùng bản chính Giấy chứng nhận kết quả thi dùng cho xét tuyển NV1 để đăng ký. Thí sinh đã trúng tuyển NV1, không được ĐKXT ở các đợt xét tuyển tiếp theo. Trong thời gian quy định của đợt xét tuyển này, thí sinh được quyền thay đổi ngành học đã đăng ký hoặc rút hồ sơ ĐKXT để nộp vào trường khác.
Mỗi thí sinh có 3 bản chính Giấy chứng nhận kết quả thi dùng cho xét tuyển các nguyện vọng bổ sung để đăng ký; kết thúc mỗi đợt xét tuyển nguyện vọng bổ sung, thí sinh không trúng tuyển được quyền rút hồ sơ ĐKXT để đăng ký xét tuyển đợt tiếp theo.
Phiếu ĐKXT có ghi rõ đợt xét tuyển, cho phép thí sinh đăng ký tối đa 4 ngành (hoặc nhóm ngành) của một trường cho mỗi đợt xét tuyển. Các nguyện vọng này được xếp theo thứ tự ưu tiên từ 1 đến 4. Như vậy, chỉ với 3 giấy chứng nhận kết quả NV bổ sung, khả năng đăng ký có thể đến 12 ngành, chưa kể việc thí sinh có thể rút ra rút vào trong thời gian quy định, khiến cho các NV ảo trở nên ảo hơn như dư luận các nhà tuyển sinh đã từng lo ngại trước khi quy chế tuyển sinh 2015 được ký.
Theo Thông tư ban hành quy chế thi THPT quốc gia mà Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Vũ Luận vừa ký hôm qua, khi chấm thi giám khảo vẫn sử dụng thang điểm cũ và lấy đến 0,25 điểm chứ không dùng thang điểm 20 như dự thảo.
Theo quy chế, kỳ thi THPT quốc gia nhằm hai mục đích: Lấy kết quả để xét công nhận tốt nghiệp THPT, cung cấp thông tin để đánh giá chất lượng giáo dục phổ thông; Cung cấp dữ liệu làm căn cứ để tuyển sinh ĐH, CĐ. Kỳ thi phải đảm bảo các yêu cầu nghiêm túc, khách quan, công bằng. Kỳ thi sẽ được tổ chức hàng năm, bao gồm 8 môn thi: Toán, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lí, Vật lí, Hóa học, Sinh học, Ngoại ngữ. Nội dung thi nằm trong chương trình THPT, chủ yếu là chương trình lớp 12.
Vẫn quy định “sàn“ xét tuyển
Căn cứ kết quả thi của thí sinh dự thi lấy kết quả kỳ thi THPT quốc gia, các trường ĐH, CĐ, xác định ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào. Căn cứ ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào do Bộ GD&ĐT quy định, các trường công bố điều kiện xét tuyển vào các ngành của trường và tổ chức xét tuyển theo lịch của Bộ GD&ĐT. Điểm xét tuyển đợt sau không thấp hơn điểm trúng tuyển đợt trước và trường nhận và trả hồ sơ theo nguyện vọng của thí sinh.