“Mẹ ơi, thêm một năm nữa con không về ăn Tết, vì nhiệm vụ bảo vệ biển, đảo của Tổ quốc thân yêu. Ngày thường nỗi nhớ đất liền đã canh cánh trong lòng, khi Xuân về Tết đến nỗi nhớ còn tăng lên gấp bội. Song điều đó đã trở thành bình thường đối với chúng con - những người khoác trên mình màu trắng hải âu canh giữ biển, đảo Tổ quốc”. Những dòng thư chiến sĩ Nguyễn Duy Anh gửi mẹ…
1. Sóng ì oạp vỗ vào mạn tàu, biển hiền hòa mênh mông một màu xanh huyền hoặc. Phía mũi con tàu, người lính hải quân ngồi trầm tư, ánh mắt xa xăm dõi về hướng biển. Không muốn phá tan không gian riêng của người lính nọ, tôi tìm lối vào tàu. Những người lính trẻ vây quanh nồng hậu và nhiệt thành. Đó là một ngày cuối năm tôi đến Tàu HQ-609 Hải đội 812 Vùng 2 Hải quân- con tàu được mệnh danh là “cá kình” trên mọi vùng biển đảo.
Câu chuyện đầu tiên mà họ nói với chúng tôi là đón Tết trên biển. “Tết ư? Lính biển bao giờ đón Tết cũng rất vui và khác đất liền. Dù những ngày cận Tết, sóng to gió lớn, song được quây quần bên đồng đội, được canh biển, đảo Tổ quốc để nhân dân đón tết yên bình nên nỗi nhớ đất liền cũng vơi đi một nửa”, chiến sĩ Nguyễn Duy Anh tàu HQ - 609 chia sẻ.
- Mấy năm rồi cậu không được về quê?
Trước phút giao thừa, mọi người mặc quân phục chỉnh tề quây quần bên nhau, hái hoa dân chủ, bình thơ, bình báo tường, xem không khí đất liền từ màn hình nhỏ.
Trước anh linh Chủ tịch Hồ Chí Minh và các liệt sĩ đã anh dũng hy sinh vì Trường Sa và Thềm lục địa, các anh nguyện trung thành với Tổ quốc, vững vàng tay súng giữ biển, đảo yên bình.
Chàng trai quê Bắc Giang Nguyễn Anh Tú nhớ lại: “Quê em có đặc sản vải sấy khô làm mứt Tết. Tuy 4 năm chưa được ăn Tết ở nhà nhưng năm nào em cũng có mứt vải khô của mẹ gửi vào. Bọn em khéo tay lắm đấy nhé. Tết đi trực ngoài biển dài ngày, không hoa nào chịu nổi sóng gió, chúng em đành làm hoa giấy để hái hoa dân chủ đêm giao thừa”.
Điều không thể thiếu trước thời khắc thiêng là anh em đồng đội quây quần bên nhau hái hoa dân chủ, tìm hiểu Tết cổ truyền của mỗi miền quê. Hương vị Tết lan tỏa trong tâm hồn người lính trẻ khi nhớ về cái Tết tuổi thơ như một cuốn phim quay chậm rõ nét dần. Tết của Nghệ An thêm “tứ nhút tương cà”, Tết của Thái Bình không thiếu hương vị bánh cáy, Tết của Thanh Hóa không thể thiếu bánh răng bừa hòa quện vào nhau.
Sau kể chuyện “hương vị Tết quê tôi” là ca hát. Ai cũng phải hát dù chưa hát lần nào. Hát về quê hương đất nước, hát tặng mẹ, hát để vơi bớt nhớ nhà. Những lúc như thế, lính trẻ lại trổ tài “xuất khẩu thành thơ”. “Lính trẻ bọn em ít nhiều ai cũng biết làm thơ đấy, em có cả một kho thơ”. Nói rồi, Tú cho tôi xem những tờ báo tường “Mừng Xuân dâng Đảng”. Tâm tư của họ tràn ngập trong ấy khi Xuân về.
Đêm 30 Tết năm 1990, Thuyền phó quân sự Phạm Tảo và máy trưởng Lê Tiến Cường đã bị sóng nhấn chìm khi tàu HQ-666 trực tại Nhà giàn Tư Chính 1A. Tháng 12/1998, cơn bão Fathes đánh sập Nhà giàn Phúc Nguyên 2A, thân xác của ba cán bộ, chiến sĩ đã hòa chìm vào lòng biển.
Đại úy Vũ Quang Chương hy sinh ở tuổi chớm 30, chưa kịp yêu, để lại quê nhà bố mẹ già và em gái bé bỏng Út Hồng. Liệt sĩ Nguyễn Văn An để lại người vợ trẻ mãi tận Ninh Bình và đứa con trai 2 tháng tuổi chưa kịp đặt tên và chưa một lần nhìn thấy mặt.
Liệt sĩ Lê Đức Hồng mãi mãi nằm lại lòng biển Mẹ, ấp ủ những lá thư màu tím kết bạn chưa kịp gửi về đất liền. Và mới đây thôi, đại úy Dương Văn Bắc ngã vào lòng biển khơi khi kiểm tra thiết bị chân đế nhà giàn, để lại hậu phương người vợ trẻ và hai con trai nhỏ…
Trung úy, Liệt sĩ Đinh Văn Nam ở Lữ đoàn 125 Hải quân đã dũng cảm cứu tàu tránh mắc cạn, rồi hy sinh quên mình giữa đảo Phan Vinh B… Lịch sử còn hằn đậm quá khứ đau thương trong trận hải chiến Trường Sa tháng ba 1988 với 64 người con bất tử nằm lại rạn đá Gạc Ma.
Và lịch sử cũng gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh trước những thương đau ngày ấy. Thấu hiểu trong dặm dài trường chinh xây dựng và bảo vệ Tổ quốc sự hy sinh mất mát là điều không tránh khỏi.
Máu đào của các anh đã hòa vào biển cả, xương cốt của các anh nằm tận đáy san hô, tên các anh đã tạc vào lịch sử, để dân tộc Việt Nam tự hào về các anh - những người lính Hải quân nơi tiền tiêu Tổ quốc.
3. Chẳng phải ngẫu nhiên mà những người lính Hải quân được ví như những cánh chim tung trời bạt gió. Với những nhiệm vụ chiến đấu bảo vệ chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa phía Nam của Tổ quốc, vận chuyển hàng ngàn tấn đá ra xây dựng đảo Trường Sa.
Ở Trường Sa, hàng quà được chuyển xuống tàu chuyển tải đưa vào đảo nhỏ. Ở nhà giàn DK1, hàng quà được cột chặt vào dây mồi thả xuống biển để các chiến sĩ nhà giàn kéo lên. Tàu và nhà cách nhau chừng 30 m nhưng không bắt được tay nhau, chỉ biết gửi nỗi nhớ vào sóng gió, chúc Tết qua bộ đàm, thầm chúc cho nhau một năm mới an lành sức khỏe.
Ở Trường Sa, bánh chưng được gói bằng lá bàng vuông, ở nhà giàn, lá bánh chưng đem ra từ đất liền. Trước phút giao thừa, mọi người mặc quân phục chỉnh tề quây quần bên nhau, hái hoa dân chủ, bình thơ, bình báo tường, xem không khí đất liền từ màn hình nhỏ.
Khơi xa đó là biển xanh vô tận, nhưng cũng là máu thịt của Tổ quốc Việt Nam được kiến tạo qua hàng ngàn năm lịch sử. Ở đó, mỗi tấc đảo, mỗi ngọn sóng đều thấm máu đồng đội, mỗi người lính là một ngọn đuốc biển đem trong tim mình khát vọng hòa bình.