Anh Trung trình bày, năm 2007, bố mẹ anh là Ngô Huy Tâm (SN 1942) và Nguyễn Thị Kim Thanh (SN 1949) ký hợp đồng vay ông P (SN 1941) và bà T (SN 1945) 5 tỷ đồng trong 6 tháng, lãi suất 1,5%/tháng.
Tài sản thế chấp là Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất ở của gia đình anh Trung là một phần diện tích của căn biệt thự Pháp cổ tại địa chỉ 19B Phan Đình Phùng, quận Ba Đình, Hà Nội. Bà Thanh là con ruột cố Thiếu tướng Nguyễn Duy Thái nên được chia một phần căn biệt thự này để sinh sống cùng gia đình.
Thiếu tướng Nguyễn Duy Thái (1914 - 1995) là sĩ quan cấp cao, nguyên là Phó Chủ nhiệm Tổng cục Hậu cần, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Kỹ thuật. Ngoài ra, ông còn từng là Thứ trưởng Bộ Cơ khí Luyện kim, Thứ trưởng Bộ Lao động, Đại biểu Quốc hội khóa 3.
Sau thời hạn phải trả khoản nợ 2 tháng, bà Thanh huy động được tiền để thanh toán cả gốc lẫn lãi, nhưng bên cho vay không đồng ý.
Theo anh Trung, lúc đó, bà N.Q.D con gái của ông P, bà T (chủ nợ) đã đưa người tới uy hiếp, chiếm giữ trái phép tài sản là ngôi nhà bên trong địa chỉ số 19B Phan Đình Phùng.
“Sau khi chiếm giữ trái phép nhà ở của gia đình tôi, toàn bộ gia đình bà N.Q.D về ở trong nhà tôi suốt 16 năm qua. Trong đó, chồng bà D là cán bộ Công an quận Ba Đình, sau làm lãnh đạo Công an huyện Thanh Oai, Hà Nội cũng ở đây”, anh Trung trình bày, khi bị chiếm giữ nhà, gia đình anh Trung có đơn trình báo với UBND phường, Cảnh sát 113, Công an phường... nhưng sự việc không được ngăn chặn.
Bị chiếm giữ nhà, gia đình anh Trung phải đi thuê nhà ở. Mẹ anh Trung còn vay một người khác nữa, rồi bị bắt, kết án tù và mất trong tù năm 2022. Gia đình nhỏ của anh Trung ly tán. Nhiều năm qua, anh Trung được bố đẻ ủy quyền gửi đơn đến Công an TP. Hà Nội, Viện Kiểm sát nhân dân các cấp... với mong muốn đòi lại nhà và điều tra, xử lý hành vi vi phạm pháp luật.
Liên quan đến vụ việc, sau khi ông Lưu Bình Nhưỡng, Phó ban Dân nguyện (Uỷ ban Thường vụ Quốc hội) từng có văn bản đề nghị, Bộ Công an đã chuyển đơn, chỉ đạo Công an Hà Nội điều tra, làm rõ.
Sau nhiều đơn khiếu nại, kêu cứu của anh Trung và sự vào cuộc của các cơ quan báo chí, ngày 17/5/2023, Công an quận Ba Đình quyết định phục hồi giải quyết nguồn tin về tội phạm.
Khi cơ quan công an chưa có kết luận về vụ việc, thì TAND quận Ba Đình mở phiên toà xét xử vụ án dân sự “Tranh chấp hợp đồng vay tài sản” (vụ việc do bà D làm nguyên đơn, kiện đòi gia đình anh Trung giao nhà) và đưa ra bản án số 123/2023/DS-TS ngày 5/7/2023.
Trong bản án, toà phán quyết: Tài sản đảm bảo cho khoản vay không được thực hiện đăng ký giao dịch bảo đảm đúng theo quy định pháp luật và ngôi nhà số 19B Phan Đình Phùng vẫn là tài sản của gia đình anh Trung. Phía gia đình anh Trung phải thanh toán cho bà Dung hơn 16 tỷ đồng cả gốc và lãi.
Về việc chiếm giữ, sử dụng nhà 19B Phan Đình Phùng, bản án có đề cập đến lời khai, quan điểm của anh Trung như trên.
Toà cũng dẫn lời khai của bà D cho rằng, việc gia đình bà D vào ở trong nhà anh Trung là do gia đình anh Trung tự nguyện. Khi gia đình anh Trung kiện bà D, tại biên bản khi làm việc với công an quận Ba Đình, bố mẹ anh Trung cũng đồng ý giao nhà cho bố mẹ bà D.
Tuy nhiên, TAND quận Ba Đình nhận định, do vụ việc chưa được khởi tố nên toà dân sự vẫn xét xử. Một số nội dung khác như thiệt hại của gia đình anh Trung 16 năm qua, chi phí sửa chữa nhà của bà D... sẽ được xem xét ở vụ án khác.
Được biết, hiện cả gia đình anh Trung và bà D đều đã kháng cáo bản án sơ thẩm này.
Tháng 4/2019, ông P, bà T và bà D đã gửi đơn đến Tòa án nhân dân (TAND) quận Ba Đình khởi kiện vụ án dân sự, yêu cầu gia đình anh Trung làm thủ tục chuyển nhượng ngôi nhà vì không trả được nợ. Và trong hợp đồng cho vay cũng nêu, nếu gia đình bà Thanh không thanh toán tiền nợ đúng hạn, phải chuyển nhượng nhà 19B Phan Đình Phùng.
Trong quá trình toà thụ lý, anh Trung nhiều lần yêu cầu tòa đình chỉ để tiến xác mình yếu tố hình sự của vụ việc (việc gia đình bà D chiếm nhà trái phép). TAND quận Ba Đình từng gửi văn bản báo tin tội phạm cho Công an quận Ba Đình để làm rõ nội dung này. Tuy nhiên, đến ngày 6/4/2021, Công an quận Ba Đình ra thông báo tạm đình chỉ việc xác minh tin báo tội phạm.