Theo ông, Trung Quốc ồ ạt bồi lấp, xây đảo nhân tạo quy mô lớn ở biển Đông là để thành lập các căn cứ quân sự dành cho máy bay chiến đấu, máy bay ném bom, tàu chiến… để chống lại các nước láng giềng. Tướng Harris tuyên bố, Mỹ sẽ sử dụng sức mạnh quân sự để bảo vệ lợi ích của mình và các đồng minh, chống lại bất kỳ mối đe dọa nào từ những hòn đảo nhân tạo này.
“Trung Quốc đang thay đổi, tạo sự đã rồi, về căn bản, tạo ra chủ quyền giả tạo bằng cách xây các đảo nhân tạo trên những rặng san hô, đá và bãi cạn”, Đô đốc Harris phát biểu tại Diễn đàn An ninh tại Học viện Aspend ở bang Colorado.
“Tôi tin rằng, các cơ sở này rõ ràng mang tính quân sự về bản chất. Họ đang xây các cầu cảng đủ sâu để tiếp đón các chiến hạm và một đường băng dài 3.000m ở đá Chữ Thập. Đường băng này đủ rộng để máy bay B-52 sử dụng. Dài hơn nhiều độ dài để một máy bay Boeing 747 cất cánh.
Không có loại máy bay cỡ nhỏ nào cần tới một đường băng dài như vậy. Họ cũng đang xây dựng các sân đậu máy bay trên một số căn cứ rõ ràng được thiết kế để đón các máy bay chiến đấu chiến thuật ”, tướng Harris phát biểu trước hàng chục lãnh đạo an ninh hàng đầu của Mỹ.
Đô đốc Harris cũng bày tỏ quan ngại các hòn đảo nhân tạo như một chuỗi căn cứ do thám của Trung Quốc. “Tất nhiên, những hòn đảo nhân tạo trên biển Đông này mở rộng mạng lưới trinh sát, có thể được lắp đặt các trạm radar, phương tiện tác chiến điện tử và những thiết bị tương tự”, ông nói.
Chỉ huy Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương kêu gọi Bắc Kinh thể hiện đầy đủ thiện chí ngoại giao để giải quyết các tranh chấp lãnh thổ. “Hầu hết các nước đã chọn con đường ngoại giao để giải quyết tranh chấp.
Trung Quốc ngược lại, đang cố thay đổi hiện trạng khu vực thông qua việc xây đảo một cách hung hăng mang tính đe dọa, không muốn giải quyết tranh chấp thông qua con đường ngoại giao hoặc trọng tài”, ông nói. Đô đốc Harris cho rằng, việc Trung Quốc tăng cường đòi hỏi chủ quyền bằng các hành động hung hăng có thể gây ra những hậu quả đối với an ninh và kinh tế Mỹ.
Theo báo Trung Quốc People’s Daily, ngày 25/7, nước này chính thức khởi công xây dựng trung tâm chỉ huy liên thủ phòng trên đảo Phú Lâm (thuộc quần đảo Hoàng Sa) để tổ chức huấn luyện, chỉ huy phòng thủ liên hợp giữa quân đội và ngư dân đồn trú tại các đảo, đồng thời cất trữ vật tư đề phòng chiến tranh xảy ra.
Mới đây, Cục Hải sự Trung Quốc thông báo, quân đội Trung Quốc tập trận từ ngày 22 đến 31/7 tại khu vực bao trùm các đảo, đá thuộc phía đông bắc quần đảo Hoàng Sa. Ngày 23/7, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình tuyên bố, Trung Quốc tập trận là hành động xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam với Hoàng Sa, đồng thời yêu cầu Trung Quốc dừng ngay hành động này.