Theo AFP, tin nhắn này được gửi đi nhờ ứng dụng điện thoại WhatsApp. Đây là sáng kiến của mạng lưới các điều phối viên hoạt động khắp Syria. Họ tự gọi mình là những "hiệu thính viên”.
Từ các vị trí gần sân bay quân sự do chính phủ Syria quản lý, họ dùng các dịch vụ gửi tin nhắn hoặc walkie-talkie (một loại bộ đàm cầm tay, thu phát sóng radio hai chiều được sử dụng trong Thế Chiến II) để cảnh báo cho các nhà hoạt động, lính cứu thương và người dân về cuộc không kích sắp xảy ra.
Họ theo dõi lộ trình bay và cố gắng giải mã các thông điệp để cảnh báo máy bay đang tới.
Abu Mohammad hoạt động ở một khu vực gần nơi quân đội Syria đóng tại Latakia. Máy bay của quân đội Nga cất cánh từ sân bay quân sự Hmeimim, nơi hàng nghìn binh lính Nga đang đóng quân.
"Tôi biết khi nào máy bay cất cánh, ngay sau đó, tôi cảnh báo người dân để họ xuống hầm tránh bom hoặc ẩn nấp trong các hào sâu dưới lòng đất," Mohammad nói.
Một hiệu thính viên khác ở Latakia, ông Abu Omro nói ông và các đồng nghiệp hoạt động thành các nhóm lẻ tẻ và không liên kết với bất kỳ nhóm nào.
Sự ra đời của WhatsApp là nhằm bảo vệ dân thường khỏi các đợt không kích nhằm vào phiến quân nổi dậy và nhóm Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) cùng các cuộc nã pháo vốn xảy ra liên miên ở Trung Đông, ông nói.
Họ hoạt động theo dây chuyền, khi một chiếc máy bay Nga cất cánh từ Hmeimim, người nhận diện sẽ cảnh báo các thành viên trú tại các tỉnh mà chiếc máy bay hướng tới, những người này sau đó có nhiệm vụ liên hệ với những nhà hoạt động chính trị tại địa phương.
Lực lượng dân quân đưa một người phụ nữ bị thương ra ngoài. Ảnh: Reuters
Hassaan Abu Nuh, một nhà hoạt động chính trị tại tỉnh Homs cho hay họ đã tìm cách giảm thiểu thương vong do các cuộc không kích tại Syria từ trước khi có sự tham gia của quân đội Nga.
"Sau nhiều nỗ lực, chúng tôi kết nối walkie-talkie với các loa phóng thanh trên tháp nhà thờ, việc này giúp loan tin khắp thị trấn rằng máy bay ném bom đang tới và hướng dẫn người dân trú ẩn, tránh xa nơi công cộng", ông nói.
"Những hiệu thính viên và lực lượng phòng vệ dân quân đang làm một việc tuyệt vời. Họ cảnh báo nguy cơ máy bay ném bom đang đến và người dân có 5-7 phút để lánh nạn", nhà hoạt động truyền thông Adel Bakhso nói.
"Nhờ đó, những người dân thường có cơ may sống sót. Họ đã cứu rất nhiều mạng sống nhờ sáng kiến của mình", ông nói.